Εξωτερική πολιτική δια του παραδείγματος | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Εξωτερική πολιτική δια του παραδείγματος

Η κρίση στο εσωτερικό κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες ευάλωτες στο εξωτερικό
Περίληψη: 

Καθώς η θετική εικόνα των Ηνωμένων Πολιτειών υποχωρεί, μειώνεται και η ικανότητά τους να εμφανιστούν ως πρότυπο για να το μιμηθούν οι άλλοι. Το ίδιο ισχύει και για την ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να ασκούν κριτική ή να πιέζουν άλλες χώρες για τις αποτυχίες τους.

Ο RICHARD HAASS είναι πρόεδρος του Council on Foreign Relations και συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο The World: A Brief Introduction.

Οι αναλυτές των διεθνών υποθέσεων σπάνια επικεντρώνονται στο πώς η εγχώρια κατάσταση των Ηνωμένων Πολιτειών διαμορφώνει την επιρροή και το ρόλο της χώρας στον κόσμο, αλλά σήμερα η σύνδεση δεν θα μπορούσε να είναι πιο σχετική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βιώνουν επί του παρόντος τρεις αναταραχές ταυτόχρονα: την πανδημία COVID-19, τους οικονομικούς μετασεισμούς αυτής της έκτακτης κατάστασης, και τις πολιτικές διαμαρτυρίες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, βιαιότητες που προκλήθηκαν από το βίντεο της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ, ενός 46χρονου Αφροαμερικανού, από αστυνομικούς στη Μινεάπολη.

10062020-1.jpg

Διαμαρτυρία ενάντια στην αστυνομική βία στη Νέα Υόρκη, τον Ιούνιο του 2020. Andrew Kelly / Reuters
----------------------------------------------------------------

Οι τρεις κρίσεις αυτής της εποχής θα επηρεάσουν αναμφίβολα την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες για τα τρία τέταρτα ενός αιώνα υπήρξαν η κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο. Όντως, οι πρόσφατες εξελίξεις θα μπορούσαν να έχουν μια βαθιά και διαρκή επίδραση στην αμερικανική επιρροή. Εκτός κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες καταφέρουν να συνέλθουν για να αντιμετωπίσουν τις επίμονες κοινωνικές και πολιτικές διαφορές τους, οι παγκόσμιες προοπτικές για την δημοκρατία ίσως εξασθενήσουν, οι φίλοι και οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών ίσως επανεξετάσουν την απόφασή τους να θέσουν την ασφάλειά τους στα αμερικανικά χέρια, και οι ανταγωνιστές ίσως να ξεφορτωθούν κάποια ή ολόκληρη την παραδοσιακή τους σύνεση.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ

Το παράδειγμα που δίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο εσωτερικό και η εικόνα που προβάλλουν στο εξωτερικό μπορεί είτε να μεγεθύνουν την αμερικανική ισχύ είτε να την μειώσουν. Παρ’ όλα αυτά για τα οποία η εξωτερική πολιτική θεωρείται κοινώς ως δικαιοδοσία αξιωματούχων και διπλωμάτων -διαβουλεύσεις, διαπραγματεύσεις, ανακοινώσεις, διαβήματα, σύνοδοι κορυφής και πολλά άλλα- η εξωτερική πολιτική δια του παραδείγματος δεν είναι λιγότερο πραγματική. Μέσω του παραδείγματος, μια χώρα κοινοποιεί τις αξίες της και παρέχει ένα πλαίσιο για όλα όσα λένε και κάνουν οι εκπρόσωποί της. Μερικές φορές, οι Ηνωμένες Πολιτείες στάθηκαν ως παράδειγμα σε χώρες που απαιτούσαν λογοδοσία από τους ηγέτες τους˙ άλλες φορές, οι Ηνωμένες Πολιτείες απέτυχαν να ανταποκριθούν στα υψηλότερα ιδανικά τους και έτσι υπονόμευσαν τις εκκλήσεις τους προς άλλες χώρες να αντιμετωπίσουν καλύτερα τον λαό τους.

Οι σημερινές αμερικανικές ωδίνες έχουν ευρέως ιδωθεί και ακουστεί έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η παγκοσμιοποίηση είναι ένας ιμάντας μεταφοράς –ένας ιμάντας που σε αυτήν την περίπτωση έφερε έντονες εικόνες αστυνομικής βίας σε ολόκληρο τον κόσμο. Εάν ένα δίδαγμα από την COVID-19 είναι ότι αυτό που ξεκινά στην Γουχάν δεν μένει στην Γουχάν, ένα μάθημα από την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ είναι ότι αυτό που συμβαίνει στη Μινεάπολη δεν μένει στη Μινεάπολη. Οι συγκρίσεις μεταξύ της τρέχουσας κατάστασης και των Ηνωμένων Πολιτειών του 1968 είναι υπερβολικές, ως επί το πλείστον επειδή αυτό που συμβαίνει τώρα είναι αναμφισβήτητα πιο σοβαρό, αλλά ένα ρητό από εκείνη την εποχή παραμένει αρμόζον: «Ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί» (“The whole world is watching”).

Σαν για να αποδειχθεί αυτό το σημείο, ξέσπασαν αυθόρμητες διαδηλώσεις κατά του ρατσισμού και της αστυνομικής βίας γύρω από τις αμερικανικές πρεσβείες στην Ευρώπη και αλλού. Αλλά το πλαίσιο στο οποίο έγινε αυτό αξίζει να διευκρινιστεί. Η εμπιστοσύνη στο αμερικανικό παράδειγμα εξασθενεί εδώ και χρόνια, ως αποτέλεσμα του παρατεταμένου πολιτικού διχασμού και της δυσλειτουργίας εντός των Ηνωμένων Πολιτειών -η διαβρωτική βία που σχετίζεται με τα όπλα την οποία καμία άλλη κοινωνία δεν επιτρέπει ή μπορεί να ταυτιστεί, η γενίκευση του εθισμού στα οπιοειδή και οι σχετικοί θάνατοι, η οικονομική κακοδιαχείριση που οδήγησε σε τεράστια παγκόσμια δυσκολία στην κρίση του 2008, η αύξηση της ανισότητας, οι κακές υποδομές που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι επισκέπτες στην χώρα και πολλά άλλα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επιπλέον, έχει αποδειχθεί τόσο αμφιλεγόμενος, και σε πολλές περιπτώσεις τόσο αντιδημοφιλής [1], στο εξωτερικό όσο είναι και εγχωρίως.

Η αμερικανική απάντηση στην πανδημία COVID-19 ενίσχυσε τις αμφιβολίες για την αμερικανική ικανότητα. Το ότι ο νέος κορωνοϊός θα έφτανε στις αμερικανικές ακτές ήταν αναπόφευκτο, δεδομένης της φύσης αυτού του παθογόνου και της αρχικής αποτυχίας τόσο της Κίνας όσο και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) να το συγκρατήσουν και να προειδοποιήσουν τον κόσμο για αυτό. Εκείνο που δεν ήταν αναπόφευκτο ήταν ότι η ασθένεια θα είχε τον αντίκτυπο που έχει. Η έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού για αυτούς που αποκρίνινται πρώτοι [την ασθένεια] και το νοσηλευτικό προσωπικό˙ η αδυναμία να παραχθούν σε μεγάλη κλίμακα ακριβή, γρήγορα [διαγνωστικά] τεστ είτε για τον ιό είτε για τα αντισώματα˙ τα καθυστερημένα και στην συνέχεια μη συνεκτικά μηνύματα σχετικά με την χρήση μάσκας και την κοινωνική αποστασιοποίηση -αυτές οι αποτυχίες είναι της ίδιας της χώρας. Το αποτέλεσμα είναι περισσότεροι από 100.000 θάνατοι, εκατομμύρια μολύνσεις και μια θανατηφόρα αμερικανική πορεία που κανείς δεν επιθυμεί να ακολουθήσει.