Οι ρατσιστικές ρίζες της αστυνόμευσης στις ΗΠΑ

Οι διαμαρτυρίες για φυλετική δικαιοσύνη ξεχύθηκαν στους δρόμους των αμερικανικών πόλεων τον Ιούνιο, μόνο για να βρεθούν μπροστά σε μια αστυνομική απάντηση που έμοιαζε εντυπωσιακά με πόλεμο: η αστυνομία χρησιμοποίησε δακρυγόνα [1] κατά των διαδηλωτών, φόρεσε κράνη Kevlar και κράδαινε όπλα κατάλληλα για το πεδίο της μάχης. Οι επικριτές αντέταξαν ότι η αστυνομία στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν πλέον η «αστική» δύναμη που ισχυριζόταν ότι είναι, όσο «στρατός κατοχής» που μετέτρεψε τις αμερικανικές πόλεις σε πολεμικές ζώνες [2].

Αστυνομία στο Detroit, στην πολιτεία Michigan, τον Ιούνιο του 2020. Rebecca Cook / Reuters
----------------------------------------------------------------

Σήμερα το αίτημα της αποστρατικοποίησης της αστυνομίας των ΗΠΑ είναι ευρέως διαδεδομένο. Τον περασμένο μήνα, ο Rand Paul, ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής από το Κεντάκι, και ο γερουσιαστής Brian Schatz, Δημοκρατικός από την Χαβάη, έκαναν έκκληση να τερματιστεί το Πρόγραμμα 1033 [3], με το οποίο η αστυνομία μπόρεσε να εξασφαλίσει στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και ενώ η κατακραυγή μπορεί να έχει γίνει πιο δυνατή, η ανησυχία που εκφράζει δύσκολα είναι καινούργια. Το 2014, οι πολίτες της Concord, στην πολιτεία New Hampshire, έμαθαν ότι το αστυνομικό τμήμα της πόλης επρόκειτο να λάβει νέο στρατιωτικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένου ενός τανκ. Οι διαδηλωτές κατέβηκαν στο δημαρχείο [4] με πανό που έγραφαν, «Περισσότερη Μέιμπερι, λιγότερη Φαλούτζα!» ("More Mayberry, Less Fallujah!") [στμ: η Mayberry ήταν μια ουτοπική μικρή πόλη στην τηλεόραση των ΗΠΑ].

Οι προσπάθειες αποστρατικοποίησης αναμένεται να αποτύχουν, ωστόσο, εάν δεν λάβουν υπόψη τους την κρυφή ιστορία που έχει φέρει τέτοιες πολεμικές τακτικές στους δρόμους. Από την σύλληψή της, η σύγχρονη αστυνόμευση στρατιωτικοποιήθηκε, εξισώνοντας πρόθυμα τους πολίτες με εχθρούς, ακόμη και με υποκείμενα αποικισμού. Η σύγχρονη αστυνόμευση συνδέεται άρρηκτα με τα υπερπόντια αποικιακά σχέδια κατάκτησης, κατοχής και κυριαρχίας. Η αποστρατιωτικοποίηση της πρακτικής της θα απαιτήσει εκρίζωση μιας κοσμοθεωρίας με την οποία είναι πλήρως συνδεδεμένη.

ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ ΣΤΟ ΜΠΕΡΚΛΕΪ

Οι αρχές του εικοστού αιώνα ονομάστηκαν «εποχή μεταρρυθμίσεων» στην αστυνόμευση των ΗΠΑ. Αλλά οι αλλαγές εκείνης της εποχής έφεραν την αστυνομία σε μεγαλύτερη οποιότητα με τον στρατό. Κατά την διάρκεια της μεταρρυθμιστικής περιόδου, τα αστυνομικά τμήματα άρχισαν να χρησιμοποιούν το ίδιο Special.38 πιστόλι που χρησιμοποιούσε ο Στρατός των ΗΠΑ, και υιοθέτησαν νέες μεθόδους, όπως αυτή που ονομάζεται «χαρτογράφηση με καρφίτσες» (“pin mapping”), η οποία περιλαμβάνει την χαρτογράφηση των τοποθεσιών εγκλημάτων προκειμένου να ανιχνευθούν καυτά σημεία (hot spots) εγκληματικής δραστηριότητας, να προβλεφθούν μελλοντικά εγκλήματα και να αναπτυχθούν [αστυνομικές] δυνάμεις αναλόγως.

Ο August Vollmer, ο οποίος θα γινόταν γνωστός ως «ο πατέρας της σύγχρονης αστυνόμευσης», ήταν ο επικεφαλής του αστυνομικού τμήματος [5] στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια το 1909, και ο πρώτος που υιοθέτησε την χαρτογράφηση με καρφίτσες. Η τεχνική εξαπλώθηκε γρήγορα σε αστυνομικές υπηρεσίες σε όλη την χώρα. Σήμερα είναι τόσο διαδεδομένη που δύσκολα την θεωρούμε καινοτόμο. Εκείνη την εποχή, ωστόσο, ήταν μια ριζική εφεύρεση, καθώς η αστυνομία δεν είχε ποτέ επιχειρήσει να εντοπίσει ή να προβλέψει το έγκλημα. Ο Vollmer υιοθέτησε την τεχνική από την θητεία του στον αμερικανικό στρατό κατά την διάρκεια του φιλιππινο-αμερικανικού πολέμου. Αυτή η σύγκρουση, που μαινόταν από το 1899 έως το 1902, κόστισε περίπου 200.000 ζωές Φιλιππινέζων πολιτών [6] και έφερε τις Φιλιππίνες υπό αμερικανική κατοχή. Ο στρατός των ΗΠΑ χρησιμοποίησε την χαρτογράφηση με καρφίτσες για να παρακολουθεί τις κινήσεις των ανταρτών και να εντοπίζει τα στρατόπεδά τους στο απέραντο έδαφος της Κεντρικού Λουζόν. Ο Vollmer χρησιμοποίησε πληροφορίες της χαρτογράφησης με καρφίτσες για να διεισδύσει στο εσωτερικό των Φιλιππίνων και να κυνηγήσει ανταρτικές δυνάμεις. Αργότερα, ως πολιτικός αστυνομικός αξιωματικός, απλώς εφάρμοσε την τακτική αυτή στην αστυνόμευση. Αναφερόταν σε αυτήν ως «η τέχνη του να κάνεις πόλεμο πάνω στον χάρτη».

Ο Vollmer εισήγαγε κι άλλες καινοτομίες στην αστυνόμευση. Όταν εξελέγη αρχηγός της αστυνομίας της πόλης Μπέρκλεϊ το 1905, ο Βόλμερ έβαλε όλη του την [αστυνομική] δύναμη σε ποδήλατα. Αυτή η κίνηση έφερε κάποια γέλια από τον Τύπο και άλλους αξιωματούχους, αλλά παρείχε στην δύναμή του νέα κινητικότητα. Οι εποχούμενες αστυνομικές μονάδες θα μπορούσαν να καλύψουν περισσότερο έδαφος σε υψηλότερες ταχύτητες από όσο οι πεζές περιπολίες. Στην συνέχεια, στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ο Vollmer δημιούργησε μια εποχούμενη μονάδα στο Αστυνομικό Τμήμα του Λος Άντζελες χρησιμοποιώντας αυτοκίνητα, και τα αστυνομικά τμήματα σε όλη την χώρα ακολούθησαν. Αρκετά σύντομα, οι κινητές περιπολίες ήταν ορατές σχεδόν παντού στις πόλεις των ΗΠΑ, τρέχοντας στους δρόμους για να κυνηγήσουν εγκληματίες ή συρρέοντας σε καυτά σημεία (hot spots).