Η τυχαία διπλωματία του Τραμπ στη Μέση Ανατολή

Η διέξοδος ήταν να στραφεί η εξίσωση του Otaiba τελείως αντίθετα: αντί της προσάρτησης που αποκλείει την ομαλοποίηση, γιατί να μην προσφέρουμε πλήρη εξομάλυνση με αντάλλαγμα τη μη προσάρτηση; Ένα σύμφωνο εξομάλυνσης με το Ισραήλ θα εξόργιζε τους Παλαιστίνιους, αλλά ο MBZ θα μπορούσε να υποστηρίξει αξιόπιστα ότι είχε αποτρέψει την προσάρτηση της γης τους. Και εμποδίζοντας την προσάρτηση της κοιλάδας του Ιορδάνη, θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τον βασιλιά Αμπντάλα. Ταυτόχρονα, η πλήρης εξομάλυνση θα έκανε αρεστά τα ΗΑΕ στους φιλο-Ισραηλινούς νομοθέτες στο Capitol Hill -Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς- και θα εξουδετέρωνε την ισραηλινή αντίθεση στα αιτήματά του για πώληση όπλων.

Ο Kushner, προς τιμήν του, είδε γρήγορα το όφελος. Αντί ενός ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ που δεν πήγαινε πουθενά και μια προσάρτηση που θα περιέπλεκε τις αμερικανικές σχέσεις με τους Άραβες φίλους του, θα μπορούσε να διεκδικήσει μια σημαντική πρόοδο στρατηγικής συνέπειας [1]. Στράφηκε στην διευκόλυνση της συμφωνίας, βάζοντας στην πορεία το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ.

Το σχέδιο είχε μπει ήδη σε μπελάδες: οι Παλαιστίνιοι αρνήθηκαν να δεχτούν μια προσφορά τόσο προκατειλημμένη υπέρ του Ισραήλ. Ο Kushner εξασφάλισε τουλάχιστον την συνεργασία του Netanyahu επιτρέποντας την προσάρτηση προκαταβολικά, με αντάλλαγμα ένα εξασθενημένο παλαιστινιακό κράτος πολύ αργότερα. Τώρα, σύμφωνα με τον Τραμπ, η προσάρτηση είναι εκτός συζητήσεων, και οι δεξιοί εθνικιστές του Ισραήλ είναι εξοργισμένοι με την παραίτηση των αξιώσεών τους για κυριαρχία στην Δυτική Όχθη. Ως αποτέλεσμα, παρόλο που θα συνεχίσει να ρητορεύει γι’ αυτό, ο Νετανιάχου δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα επί της αποδοχής του σχεδίου χωρίς να αποξενώσει την δεξιά βάση του.

Η Συμφωνία του Αβραάμ από μόνη της δεν κάνει τίποτα για να προωθήσει την επίλυση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης. Πράγματι, ο Νετανιάχου είναι πλέον απασχολημένος με το να πείσει τους Ισραηλινούς ότι τώρα μπορούν να περιμένουν «ειρήνη για την ειρήνη» στο μοντέλο των ΗΑΕ και δεν χρειάζεται πλέον να κάνουν εδαφικές παραχωρήσεις. Αυτό μπορεί να κάνει την ειρήνη με τους Παλαιστινίους ακόμη λιγότερο δυνατή.

Όσο ο Τραμπ έχει [εξασφαλισμένη] μια τελετή υπογραφής στον Λευκό Οίκο, είναι απίθανο να νοιάζεται εάν ένας Εμιρατινός Σεΐχης αντικαθιστά έναν Παλαιστίνιο ηγέτη στο πόντιουμ με τον Νετανιάχου, ειδικά εάν η πλευρά του στην συμφωνία περιλαμβάνει πωλήσεις όπλων δισεκατομμυρίων δολαρίων αντί για την τεράστια βοήθεια που υποσχόταν στους Παλαιστινίους το ειρηνευτικό σχέδιό του. [Ο Τραμπ] διεκδικεί ήδη το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Αλλά αυτό που πραγματικά αξίζει στον Τραμπ είναι το βραβείο του τυχαίου διπλωμάτη: εάν δεν είχε προωθήσει την προσάρτηση στο σχέδιό του, ο ΜΒΖ δεν θα είχε προσφέρει πλήρη εξομάλυνση με το Ισραήλ για να το εμποδίσει. Και αν δεν είχε συνεχίσει την πολιτική του Ομπάμα της αποχώρησης από τη Μέση Ανατολή, ο ΜΒΖ δεν θα είχε την ίδια ανάγκη να φέρει στο φως την στρατηγική του σχέση με το Ισραήλ.

Ωστόσο, εάν πρόκειται η φλόγα της ειρήνης, που ξαναζωντανεύει από την εξομάλυνση [των σχέσεων] Ισραήλ-Εμιράτων, να συνεχίσει να καίει, κάτι πιο σοβαρό πρέπει να γίνει για την προώθηση της επίλυσης της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης. Η πρωτοβουλία του MBZ δημιούργησε ένα άνοιγμα που οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν ακόμη να εκμεταλλευτούν. Εάν ο Τραμπ θέλει να είναι επακόλουθος ειρηνευτής, θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την παύση της προσάρτησης που παρήγαγε η απόφαση του MBZ για να δηλώσει ότι η προσάρτηση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μόνο με την αμοιβαία συμφωνία των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων. Αν το συνδυάσει αυτό με μια δέσμευση προς τον Παλαιστίνιο πρόεδρο, Μαχμούντ Αμπάς, ότι όλα στο σχέδιό του είναι διαπραγματεύσιμα, ο Τραμπ θα μπορούσε να πείσει τους Παλαιστίνιους να ρίξουν μια δεύτερη ματιά. Και αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για τον επόμενο πρόεδρο να προωθήσει την ειρηνευτική διαδικασία.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc. All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/2020-08-19/trumps-ac...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition