Η επερχόμενη μετα-COVID αναρχία

Εν τω μεταξύ, οι συντηρητικές εκτιμήσεις βλέπουν την οικονομία των ΗΠΑ να συρρικνώνεται μεταξύ 6% και 14% το 2020, που είναι η μεγαλύτερη μεμονωμένη συστολή μετά την αποστράτευση στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις της Ουάσινγκτον είχαν σκοπό να σταματήσουν την πτώση που ανέρχεται ήδη στο 10% του ΑΕΠ, ωθώντας την αναλογία δημόσιου χρέους των ΗΠΑ προς το ΑΕΠ προς 100% -κοντά στο ρεκόρ της εποχής του πολέμου που ήταν στο 106%. Η θέση του αμερικανικού δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα επιτρέπει στην κυβέρνηση να συνεχίσει να πωλεί ομόλογα των ΗΠΑ για να χρηματοδοτεί το έλλειμμα. Ωστόσο, αργά ή γρήγορα, το μεγάλης κλίμακας χρέος θα περιορίσει τις μετά την ανάκαμψη δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών δαπανών. Και υπάρχει επίσης ο κίνδυνος η τρέχουσα οικονομική κρίση να μετατραπεί σε μια ευρύτερη χρηματοπιστωτική κρίση, παρότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, οι άλλες κεντρικές τράπεζες του G-20 και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν μέχρι στιγμής καταφέρει να μετριάσουν αυτόν τον κίνδυνο.

Οι Κινέζοι ηγέτες έχουν μια απλή λενινιστική άποψη για την ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών. Βασίζεται σε δύο θεμέλια: Τον στρατό των ΗΠΑ και το αμερικανικό δολάριο (συμπεριλαμβανομένου του βάθους και της ρευστότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών των ΗΠΑ που το υποστηρίζουν). Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες.

Όλα τα κράτη έχουν επίγνωση αυτού που οι λενινιστές αποκαλούν «αντικειμενική ισχύς» (“objective power”) και την προθυμία των μεγάλων δυνάμεων να την αναπτύξουν. Αλλά η αντίληψη της ισχύος είναι εξίσου σημαντική. Η Κίνα εργάζεται τώρα υπερωρίες για να αποκαταστήσει την τεράστια ζημιά στην παγκόσμια θέση της που προέκυψε από την γεωγραφική προέλευση του ιού και την αποτυχία του Πεκίνου να περιορίσει την επιδημία τους κρίσιμους πρώτους μήνες. Όποια κι αν είναι η νέα γενιά των «γερακιών» διπλωματών της Κίνας στο Πεκίνο, η πραγματικότητα είναι ότι η στάση της Κίνας έχει δεχθεί ένα τεράστιο πλήγμα (η ειρωνεία είναι ότι αυτά τα γεράκια προσθέτουν σε αυτήν την ζημιά, δεν την βελτιώνουν). Αντικινεζικές αντιδράσεις σχετικά με την εξάπλωση του ιού, συχνά φυλετικά φορτισμένες, έχουν παρατηρηθεί σε χώρες τόσο διαφορετικές όσο η Ινδία, η Ινδονησία και το Ιράν. Η κινεζική ήπια ισχύς κινδυνεύει να κουρελιαστεί.

Για διαφορετικούς λόγους, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εξέρχονται της κρίσης πολύ καλύτερα. Ο κόσμος έχει παρακολουθήσει με τρόμο καθώς ένας Αμερικανός πρόεδρος δεν ενεργεί ως ηγέτης του ελεύθερου κόσμου, αλλά ως κομπογιαννίτης φαρμακοποιός που προτείνει μη αποδεδειγμένες «θεραπείες». Έχει δει το τι σημαίνει το «Πρώτα η Αμερική» στην πράξη: Μην κοιτάτε προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για βοήθεια σε μια πραγματική παγκόσμια κρίση, γιατί δεν μπορούν καν να φροντίσουν τον εαυτό τους. Κάποτε υπήρχε η αερογέφυρα των Ηνωμένων Πολιτειών για το Βερολίνο. Τώρα υπάρχει η εικόνα του [αεροπλανοφόρου] USS Theodore Roosevelt σακατεμένου από τον ιό, αναφορές ότι η διοίκηση προσπαθεί να πάρει τον αποκλειστικό έλεγχο ενός εμβολίου που αναπτύσσεται στην Γερμανία, και ομοσπονδιακή παρέμβαση για να σταματήσει η εμπορική πώληση εξοπλισμού ατομικής προστασίας στον Καναδά. Ο κόσμος έχει γυρίσει ανάποδα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΔΕΣΜΕΥΣΗ

Η κρίση φαίνεται επίσης να κουρελιάζει πολλά από τα απομεινάρια της σχέσης ΗΠΑ-Κίνας. Στην Ουάσινγκτον, κάθε επιστροφή σε έναν προ του 2017 κόσμο «στρατηγικής δέσμευσης» με το Πεκίνο δεν είναι πλέον πολιτικά αποδεκτή. Μια δεύτερη θητεία Τραμπ θα σημαίνει μεγαλύτερη αποσύνδεση και πιθανώς απόπειρα ανάσχεσης, που θα καθοδηγείται από τον ευρέως διαδεδομένο εθνικό θυμό της βάσης του Τραμπ για την προέλευση του ιού, αν και αυτή η στρατηγική θα καταστεί κατά καιρούς ασυνεπής από τις προσωπικές παρεμβάσεις του προέδρου. Σε μια διοίκηση Μπάιντεν, ο στρατηγικός ανταγωνισμός (και η αποσύνδεση σε ορισμένους τομείς) θα συνεχιστεί, πιθανότατα εκτελούμενος σε πιο συστηματική βάση και αφήνοντας κάποια περιθώρια συνεργασίας σε καθορισμένους τομείς, όπως το κλίμα, οι πανδημίες, και η παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αντίστοιχα, το Πεκίνο θα προτιμούσε την επανεκλογή του Τραμπ έναντι της εναλλακτικής, επειδή βλέπει αξία στην τάση του να σπάει τις παραδοσιακές συμμαχίες, να αποσύρεται από την πολυμερή ηγεσία, και να εκτροχιάζει επεισοδιακά την στρατηγική των ΗΠΑ για την Κίνα. Σε κάθε περίπτωση, η σχέση των ΗΠΑ με το Πεκίνο θα γίνει πιο συγκρουσιακή.

Στο Πεκίνο, η απάντηση της Κίνας στην ολοένα και πιο σκληρή στάση των Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται υπό διεξοδική αναθεώρηση. Αυτή η διαδικασία ξεκίνησε το 2018, κατά την διάρκεια του πρώτου πλήρους έτους του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας. Τώρα έχει εντατικοποιηθεί, λόγω της πανδημίας και των διεθνών συνεπειών της. Η αναθεώρηση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εσωτερικής συζήτησης στο Πεκίνο σχετικά με το κατά πόσον η εθνική στρατηγική της Κίνας, σε αυτό το στάδιο της οικονομικής και στρατιωτικής ανάπτυξής της, έχει γίνει τα τελευταία χρόνια ανεπαρκώς μεταρρυθμιστική στο εσωτερικό και υπερβολικά δυναμική στο εξωτερικό.