Η διπλωματία των εμβολίων αποδίδει για την Κίνα

Τα εμβόλια είχαν μια θέση στην διπλωματία από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Η χώρα που μπορεί να κατασκευάσει και να διανείμει σωτήρια ενέσιμα σε άλλους λιγότερο τυχερούς βλέπει μια απόδοση της επένδυσής της με τη μορφή της ήπιας ισχύος: κύρος, καλή θέληση, ίσως κάποιος βαθμός υποχρέωσης, ακόμη και δέος. Σήμερα, η χώρα που κινείται ταχύτερα προς την παγίωση αυτών των κερδών ίσως είναι η Κίνα, υπό τον πρόεδρο Xi Jinping, ο οποίος διακήρυξε [1] τον περασμένο Μάιο ότι τα κινεζικά εμβόλια κατά της COVID-19 θα γίνουν «παγκόσμιο δημόσιο αγαθό». Έκτοτε, ανώτεροι αξιωματούχοι έχουν υποσχεθεί σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες κατά προτεραιότητα πρόσβαση στα κινεζικά εμβόλια, και το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε [2] ότι η χώρα παρέχει δωρεάν εμβόλια σε 69 χώρες και τα εξάγει εμπορικά σε 28 ακόμη.

Στρατιώτες λαμβάνουν το εμβόλιο Sinovac της Κίνας στην Τζακάρτα της Ινδονησίας, τον Μάρτιο του 2021. Ajeng Dinar Ulfiana / Reuters
----------------------------------------------------

Οι ανταγωνιστές της Κίνας ανησυχούν ότι όπου πηγαίνουν οι εμβολιασμοί του Πεκίνου, θα ακολουθήσει και η επιρροή του. Όμως, ο τομέας του εμβολιασμού COVID-19 εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό αχαρτογράφητος και διασκορπισμένος με εμπόδια, είτε υλικοτεχνικά, επιστημονικά, ψυχολογικά είτε γεωπολιτικά. Η πορεία της Κίνας μέσα από αυτόν τον λαβύρινθο δεν είναι ούτε προφανής ούτε εγγυημένη. Η χώρα αντιμετωπίζει έντονο ανταγωνισμό από την Ρωσία και την Ινδία. Τώρα, επίσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εισέλθει στο παγκόσμιο διακύβευμα για δίκαιη διανομή ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων. Η Κίνα δεν έχει ακόμη αποδείξει ότι μπορεί να εκπληρώσει τον ρόλο που έχει αναλάβει ή να κερδίσει την εμπιστοσύνη εκείνων που έχει προσφερθεί για να βοηθήσει.

ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ

Η κινεζική κυβέρνηση αντιπαθεί τον όρο «διπλωματία των εμβολίων». Ο υπαινιγμός ότι η Κίνα θα διανέμει δόσεις εμβολίων προκειμένου να διευρύνει την παγκόσμια πολιτική επιρροή της είναι «απαίσιος» [3], σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Αντίθετα, η κινεζική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι «για την προώθηση της συνεργασίας στην καταπολέμηση της πανδημίας, η Κίνα δεν επιδιώκει γεωπολιτικούς στόχους ούτε έχει οικονομικά συμφέροντα, και δεν έχει προσαρτήσει οιεσδήποτε πολιτικές προϋποθέσεις». Ο Xi τόνισε περαιτέρω [4] ότι με την διανομή των απαραίτητων αγαθών σε μια κρίση, η Κίνα ενεργεί απλώς ως υπεύθυνη μεγάλη δύναμη. Από αυτήν την άποψη, η Κίνα μπορεί να επιδιώκει να πετύχει με τα εμβόλια εκεί όπου απέτυχε με τις μάσκες [5]: την περασμένη άνοιξη, ζητήματα ελέγχου ποιότητας [6] και αδέξια προπαγάνδα [7] αμαύρωσαν τις προσπάθειες της χώρας να παρέχει ιατρικά προϊόντα στον ανεπτυγμένο κόσμο. Τώρα η Κίνα προσπαθεί να επιδείξει την παγκόσμια ηγετική της θέση σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου διανέμει εμβόλια.

Αλλά το Πεκίνο έχει σίγουρα υπόψη του επιπρόσθετους στόχους εξωτερικής πολιτικής. Η Κίνα ξεκίνησε τα σχέδιά της για την ανάπτυξη εμβολίων στις αρχές της περασμένης άνοιξης, και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης κατέστησαν σαφές ότι μέσω αυτών η Κίνα ήλπιζε να δείξει την τεχνολογική της ικανότητα και την υπεροχή του αυταρχικού μοντέλου διακυβέρνησής της. «Δεν υστερούμε από τις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά την τεχνολογία», δήλωσε ένας Κινέζος ιολόγος [8] στην υποστηριζόμενη από το κράτος [εφημερίδα] Global Times. Ένας άλλος επιστήμονας τόνισε τα «πλεονεκτήματα του συστήματος» της Κίνας: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ταιριάζουν με την Κίνα όσον αφορά την συγκέντρωση της εξουσίας για την επίτευξη μεγάλων πραγμάτων».

Πράγματι, σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η ανάπτυξη εμβολίων στην Κίνα είναι μια διαδικασία που καθοδηγείται από το κράτος. Η κινεζική κυβέρνηση προώθησε ταυτόχρονα [9] αρκετές τεχνολογικές προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων αδρανοποιημένων εμβολίων, εμβολίων mRNA, και εμβολίων φορέων αδενοϊού. Κινητοποίησε [10] τουλάχιστον 22 ινστιτούτα και εταιρείες για να εργαστούν σε 17 προγράμματα ανάπτυξης εμβολίων. Και μέχρι το περασμένο καλοκαίρι, η Κίνα πρωτοστάτησε στον παγκόσμιο αγώνα στην ανάπτυξη εμβολίων. Ανέπτυξε ένα εμβόλιο (το Ad5-nCoV) ήδη από τον Φεβρουάριο του 2020, ξεκίνησε τις κλινικές δοκιμές Φάσης 1 στις 16 Μαρτίου και δημοσίευσε τα αποτελέσματα των δοκιμών στα τέλη Μαΐου. Ο στρατηγός Chen Wei [11], το πρόσωπο της επιχείρησης ανάπτυξης εμβολίων της Κίνας, επευφήμησε αυτά τα επιτεύγματα ως «μια ενσάρκωση της προόδου της χώρας μας στην S&T [Science and Technology], μια ενσάρκωση της εικόνας και της υπευθυνότητας της Κίνας και, ακόμη περισσότερο, μια συμβολή στην ανθρωπότητα».

Πίσω από αυτούς τους υψηλούς στόχους βρίσκονται και εμπορικοί στόχοι, επίσης. Η σχετιζόμενη με την υγεία αναπτυξιακή βοήθεια προσέφερε από καιρό στις κινεζικές φαρμακευτικές εταιρείες ένα χαμηλού κόστους μέσο [12] για την επέκταση του μεριδίου αγοράς τους στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Τον Μάρτιο του 2020, ο πρόεδρος Xi συνέδεσε ρητά [13] την αποστολή ιατρικών προμηθειών στο εξωτερικό με το «Health Silk Road» [Υγειονομικό Δρόμο του Μεταξιού], που τώρα είναι ένα σημαντικό στοιχείο της Πρωτοβουλίας Belt and Road (ΒRI). Ο Xiaofeng Liang, πρώην αναπληρωτής διευθυντής του Κινέζικου Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, ζήτησε δημοσίως να δοθεί προτεραιότητα στις χώρες της BRI για πρόσβαση σε κινεζικά εμβόλια.

Αλλά η ευκαιρία δεν τελειώνει εκεί. Πριν από την πανδημία COVID-19, λίγες κινεζικές φαρμακευτικές εταιρείες είχαν λάβει την προέγκριση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για να προμηθεύουν με ιατρικά προϊόντα διεθνείς οργανισμούς και ταμεία δωρητών. Το 2019, το μερίδιο της Κίνας στην αξία των ιατρικών προϊόντων που αγοράστηκαν από τον ΟΗΕ ήταν μόνο 1,9% [14], έναντι 21,9% της Ινδίας. Κινεζικά μέσα ενημέρωσης θρήνησαν [15] ότι από τα 155 εμβόλια που είχε προεγκρίνει ο ΠΟΥ, μόνο τέσσερα ήταν από την Κίνα, σε σύγκριση με 44 από την Ινδία. Πράγματι, οι ινδικές φαρμακευτικές εταιρείες παρήγαγαν περισσότερο από το 60% [16] των εμβολίων που πωλούνταν παγκοσμίως.

Η τεράστια παγκόσμια ζήτηση για εμβόλια COVID-19 και ο «εθνικισμός των εμβολίων» [17] σε πλούσια έθνη δημιούργησε μια μεγάλη ευκαιρία για την Κίνα να εισχωρήσει σε μια αγορά στην οποία κυριαρχούν εδώ και καιρό οι ινδικές και Δυτικές φαρμακευτικές εταιρείες. Εάν το εμβόλιο είχε τιμή 10 δολάρια ανά δόση με καθαρό περιθώριο κέρδους 40% [18], ακόμη και ένα μερίδιο 15% της αγοράς εμβολίων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος θα είχε συνολικές πωλήσεις 10,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων και κέρδος 4,32 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κινεζική οικονομία. Στην πραγματικότητα, τα κινεζικά εμβόλια κοστίζουν συχνά υψηλότερα από 10 δολάρια.

«ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ»

Η κίνηση της Κίνας για τα εμβόλια δείχνει με πολλούς τρόπους ότι αποδίδει. Η Κίνα ολοκλήρωσε τις κλινικές δοκιμές της Φάσης 3 για τέσσερα εμβόλια με θετικά αποτελέσματα. Σε αντίθεση με ορισμένα από τα Δυτικά αντίστοιχά τους, όλα τα εμβόλια της Κίνας μπορούν να αποθηκευτούν σε κανονικές θερμοκρασίες ψυγείου, ένας παράγοντας που τα καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου η ψύξη συχνά δεν είναι διαθέσιμη. Ένα κινεζικό εμβόλιο, που αναπτύχθηκε από την εταιρεία CanSino Biologics, δείχνει την ίδια αποτελεσματικότητα με της Johnson & Johnson (66%) και απαιτεί επίσης μια μόνο δόση.

Γι’ αυτούς τους λόγους, μεταξύ άλλων, οι ελίτ στον αναπτυσσόμενο κόσμο αγκαλιάζουν τα εμβόλια από την Κίνα. Οι ηγέτες πολλών χωρών συμπεριλαμβανομένης της Χιλής, της Καμπότζης, του Περού, της Σερβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), της Ινδονησίας, της Τουρκίας, της Ζιμπάμπουε και των Σεϋχελλών– είτε καλωσόρισαν την παράδοση κινεζικών εμβολίων προσωπικά [19] είτε έλαβαν δημόσια [20] την πρώτη δόση ενός κινεζικού εμβολίου. Στα μέσα Φεβρουαρίου, η Περουβιανή υπουργός Εξωτερικών, Elizabeth Astete, παραιτήθηκε [21] αφού κατηγορήθηκε ότι παρέκαμψε την σειρά για να λάβει ένα εμβόλιο από την Sinopharm.

Στις αρχές Φεβρουαρίου, τρεις Κινέζοι κατασκευαστές εμβολίων (Sinopharm, Sinovac και CanSino) είχαν λάβει παραγγελίες από το εξωτερικό για περισσότερες από 572 εκατομμύρια δόσεις, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 8% όλων των υπό σύμβαση δόσεων παγκοσμίως [22]. Στην Ινδονησία, η Sinovac από μόνη της θα παρέχει το 38% των σχεδόν 330 εκατομμυρίων δόσεων [23] που έχει εξασφαλίσει η Τζακάρτα, σε μια συμφωνία που θα φέρει στην εταιρεία κέρδος περίπου ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων. Από τα μέσα Φεβρουαρίου του 2021, η Κίνα -ένας παίκτης που ήρθε καθυστερημένα στην εμπορία των εμβολίων σε διεθνές επίπεδο- είχε αποστείλει περισσότερες από 46 εκατομμύρια [24] δόσεις ή τα ενεργά συστατικά τους στο εξωτερικό.

Ανεξάρτητα από το αν το Πεκίνο συμπαθεί τον όρο, η διπλωματία των εμβολίων αποφέρει μερίσματα ήπιας ισχύος για την κινεζική κυβέρνηση και εδραιώνει [25] την σχέση της με τις χώρες της BRI. Για παράδειγμα, ο υπουργός Εξωτερικών της Αλγερίας, Sabri Boukadoum, δήλωσε πρόσφατα ότι η χώρα του ήταν ευγνώμων για την βοήθεια της Κίνας σε εμβόλια και εξέφρασε την προθυμία του να προωθήσει την κινεζική BRI. Και το κινεζικό κοινό υπερηφανεύεται για τα εμβόλια του Πεκίνου, θεωρώντας την πρόσληψή τους ως σαφές σημάδι της παγκόσμιας ηγεσίας της Κίνας. Μια ευρέως δημοσιευμένη ανάρτηση στα κοινωνικά μέσα ισχυρίζεται ότι «τα κινεζικά εμβόλια καταλαμβάνουν ολόκληρο τον κόσμο» [26]. Ένας γνωστός Κινέζος μελετητής έγραψε με υπερηφάνεια ότι η Κίνα γίνεται «το οπλοστάσιο της παγκόσμιας πανδημικής αντίδρασης». Ακόμη και ο Γάλλος πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, παραδέχτηκε [27] στις αρχές Φεβρουαρίου ότι η διπλωματία της Κίνας για τα εμβόλια είναι «λίγο ταπεινωτική» για τους Δυτικούς ηγέτες και χώρες, καθώς η Δυτική, πολυμερής προσέγγιση στην διανομή εμβολίων αποδείχθηκε λιγότερο αποτελεσματική.

ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Η κινεζική διπλωματία των εμβολίων έχει κάνει ένα δυνατό ξεκίνημα, αλλά το Πεκίνο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σκληρό ανταγωνισμό και δύσκολα ερωτήματα από το εξωτερικό. Ειδικότερα, οι πιθανοί καταναλωτές των κινεζικών εμβολίων έχουν πιεστικές ανησυχίες σχετικά με το αν η Κίνα μπορεί να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις της και εάν οι επιστημονικοί της ισχυρισμοί είναι αξιόπιστοι.

Η Κίνα έχει λάβει περισσότερες παραγγελίες εμβολίων από χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος από όσες αυτή την στιγμή είναι εξοπλισμένη για να εκπληρώσει, ενώ ταυτόχρονα ικανοποιεί τις εγχώριες ανάγκες της. Στις αρχές Μαρτίου, η Κίνα είχε δεσμεύσει δέκα φορές περισσότερες δόσεις στο εξωτερικό από όσες είχε χορηγήσει στην Κίνα (52 εκατομμύρια) [28]. Σύμφωνα με πληροφορίες, η χώρα έφτανε μόλις το ήμισυ της ημερήσιας παραγωγικής της ικανότητας [29] (ένα εκατομμύριο) τον Ιανουάριο. Η Κίνα θα χρειαστεί να εμβολιάσει το 70% έως 80% του πληθυσμού της προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ανοσίας της αγέλης. Ωστόσο, σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit, θα μπορέσει να εμβολιάσει μόλις το 60% του πληθυσμού της έως το τέλος του 2022, εάν συνεχίσει να παράγει εμβόλια με την τρέχουσα ταχύτητα. Παρά τις κυβερνητικές προσπάθειες για την αύξηση της παραγωγής εμβολίων [30], οι περιορισμοί της ικανότητάς της δεν αναμένεται να μετριαστούν σημαντικά μετά το 2021. Πράγματι, η Κίνα στοχεύει [31] να εμβολιάσει μόλις το 40% του πληθυσμού της -560 εκατομμύρια άτομα- μέχρι τα τέλη Ιουλίου.

Αυτό το πιθανό έλλειμμα μπορεί να εξηγήσει γιατί η Κίνα έχει μεν δωρίσει εμβόλια σε τουλάχιστον 24 χώρες, αλλά παρέδωσε σε καθεμία μόνο έναν μικρό αριθμό δόσεων σε σύγκριση με τον πληθυσμό τους, συνήθως στο εύρος από 20.000 έως 300.000 εμβόλια. Εν τω μεταξύ, η καθυστέρηση [32] στην αποστολή κινεζικών εμβολίων σε χώρες που τα έχουν παραγγείλει για αγορά, όπως η Βραζιλία και η Τουρκία, έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι η Κίνα ενδέχεται να μην τηρήσει τις υποσχέσεις της.

Χορήγηση εμβολίου της Sinovac στην Μπογκοτά της Κολομβίας, τον Μάρτιο του 2021. Luisa Gonzalez / Reuters
-----------------------------------
Οι ανησυχίες σχετικά με τις παραδόσεις συνοδεύονται από παράπονα ότι οι κινεζικές εταιρείες δεν ήταν διαφανείς στην ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων των κλινικών δοκιμών της Φάσης 3, που οδήγησαν σε δημόσια ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων. Εκτός από το εμβόλιο της CanSino, η Κίνα μέχρι στιγμής δεν έχει πραγματοποιήσει κλινικές δοκιμές Φάσης 3 σε άτομα άνω των 60 ετών και δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των εμβολίων σε αυτόν τον πληθυσμό. Η αποτελεσματικότητα είναι μια άλλη ανησυχία. Οι δοκιμές εμβολίων της Sinovac στην Βραζιλία απέδωσαν ποσοστό αποτελεσματικότητας μόλις πάνω από 50%, πολύ χαμηλότερα από εκείνο των εμβολίων της Pfizer και της Moderna. Κλινικές δοκιμές αλλού (όπως στα ΗΑΕ, την Τουρκία και την Ινδονησία) παρήγαγαν υψηλότερα ποσοστά αποτελεσματικότητας, αλλά τα αποτελέσματα είναι ασυνεπή και οι γνωστοποιήσεις σχετικά με τα κινεζικά εμβόλια ήταν αργές και ανομοιογενείς. Για να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανησυχίες, τα κρατικά και τα κοινωνικά μέσα της Κίνας ξεκίνησαν μια εκστρατεία παραπληροφόρησης [33] για να δυσφημίσουν τα Δυτικά εμβόλια. Παρόλο που η εκστρατεία ενισχύει την εγχώρια υποστήριξη για τα κινεζικά εμβόλια, δεν βοηθά στην λάμπρυνση της παγκόσμιας φήμης της Κίνας.

Τον Ιανουάριο, η βρετανική εταιρεία ερευνών αγοράς YouGov διενήργησε έρευνα [34] σε περίπου 19.000 άτομα από 17 χώρες και περιοχές. Η δημοσκόπηση διαπίστωσε ότι τα κινεζικά εμβόλια ήταν από τα λιγότερο ευνοημένα. Η δημόσια υποψία για τα κινεζικά εμβόλια έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία, τη Νότια Ασία [35] και την Αφρική [36], περικόπτοντας την ήπια ισχύ της Κίνας. Η Ρωσία, αντιθέτως, ήταν πιο προσεκτική στην αποκάλυψη των δεδομένων κλινικών δοκιμών της Φάσης 3 και είχε ως αποτέλεσμα λιγότερες υποψίες. Σύμφωνα με την έρευνα YouGov, οι άνθρωποι στα ΗΑΕ, την πρώτη ξένη χώρα που ενέκρινε ένα εμβόλιο που αναπτύχθηκε από την Κίνα, αισθάνονται πιο θετικά για τα εμβόλια που αναπτύχθηκαν στην Ρωσία ή την Ινδία. Ακόμα και στο Μεξικό και την Ινδονησία, όπου η Κίνα είχε συνεργασίες για την ανάπτυξη των εμβολίων της, οι άνθρωποι προτιμούν τα ρωσικά εμβόλια από εκείνα που αναπτύχθηκαν στην Κίνα.

Η κινεζική διπλωματία των εμβολίων, για αυτούς και άλλους λόγους, δεν απολαμβάνει ένα εντελώς ανοιχτό πεδίο. Αντίθετα, τα κινεζικά εμβόλια πρέπει να διαγκωνιστούν για μια θέση μεταξύ εκείνων από την Ινδία, την Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Βαρόμετρο της Κεντρικής Ασίας (Central Asia Barometer Survey) που κυκλοφόρησε [37] στις αρχές Φεβρουαρίου διαπίστωσε ότι το 52% των Καζάκων, το 58% των Ουζμπέκων και το 76% των Κιργίζιων πίστευαν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να βοηθήσει καλύτερα τις χώρες τους, σε σύγκριση με το 20% των Καζάκων, 14% των Ουζμπέκων, και το 8% των Κιργίζιων που δήλωσαν ότι η Κίνα θα μπορούσε να βοηθήσει καλύτερα τις χώρες τους. Δεδομένης της αυξανόμενης επένδυσης της κινεζικής BRI σε αυτό που η Ινδία θεωρεί ως σφαίρα επιρροής της, η Ινδία έχει ιδιαίτερα ισχυρά κίνητρα για να αντισταθμίσει την γεωπολιτική επιρροή της Κίνας στέλνοντας εμβόλια που χρειάζονται απεγνωσμένα οι γείτονές της [38], συμπεριλαμβανομένου του Νεπάλ (ένα εκατομμύριο δόσεις), του Μπαγκλαντές (δύο εκατομμύρια), της Σρι Λάνκα (500.000), του Μπουτάν (150.000), των Μαλδίβων (100.000), της Μιανμάρ (1,5 εκατομμύρια), του Αφγανιστάν (500.000), και των Σεϋχελλών (50.000). Η μόνη χώρα στην περιοχή που δεν έχει λάβει [39] εμβόλιο από την Ινδία είναι η κύρια αντίπαλός της, το Πακιστάν, στο οποίο η Κίνα υποσχέθηκε 1,2 εκατομμύρια δόσεις. Η γενναιοδωρία της Ινδίας επισημαίνει τα όρια της κινεζικής διπλωματίας των εμβολίων στην στρατηγική αυλή της Ινδίας: μέχρι στιγμής, η Κίνα έχει δωρίσει [40] μόνο 500.000 δόσεις στο Νεπάλ, 300.000 δόσεις στην Σρι Λάνκα και 300.000 δόσεις στη Μιανμάρ. Η δωρεά εμβολίων στο Πακιστάν, τη μεγαλύτερη μεταξύ όλων των χωρών της BRI, καλύπτει όχι περισσότερο από το 0,6% του πληθυσμού της χώρας.

Οι παραλήπτες της κινεζικής γενναιοδωρίας γνωρίζουν ότι η διπλωματία των εμβολίων του Πεκίνου δεν είναι μονόδρομη και ότι τα εμβόλια μπορεί να έρχονται με ένα κόστος επιρροής. Αυτές οι χώρες κάνουν τους δικούς τους λογικούς υπολογισμούς για την αντιμετώπιση του Πεκίνου. Πολλές επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν την προμήθευση εμβολίων [41]. Κάποιες ίσως να χαρούν να δουν την Κίνα και τους αντιπάλους της να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να προσφέρουν εμβόλια. Οι Σεϋχέλλες, με πληθυσμό 98.000 ανθρώπων, έχουν λάβει 100.000 δόσεις εμβολίων που κατασκευάζονται είτε στην Κίνα είτε στην Ινδία. Ως αποτέλεσμα της «μονομαχίας της διπλωματίας των εμβολίων» [42], το νησιωτικό έθνος βρίσκεται πλέον στην δεύτερη θέση στον κόσμο σε ποσοστό εμβολιασμένου πληθυσμού. Το Βιετνάμ, το οποίο έχει εδαφικές διαμάχες με την Κίνα, ήταν το πρώτο [43] που προπαρήγγειλε μια μεγάλη παρτίδα εμβολίων από την Ρωσία, παρόλο που του δόθηκε κατά προτεραιότητα πρόσβαση στα κινεζικά εμβόλια. Η ανάγκη εξουδετέρωσης της επιρροής του Πεκίνου και η αποφυγή της δημόσιας κριτικής ότι βασίζονται στα κινεζικά εμβόλια μπορεί να εξηγήσει το γιατί δύο άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας που έχουν αλληλεπικαλυπτόμενες αξιώσεις με το Πεκίνο στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας κινήθηκαν επίσης για την εξασφάλιση εμβολίων από πρόσθετες χώρες, όπως η Ινδία, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και αφότου αγόρασαν εμβόλια από την Κίνα.

Για τους ίδιους λόγους που μια τέτοια διαφοροποίηση έχει νόημα για τους ανήσυχους γείτονες της Κίνας, αποθαρρύνεται και ο σκοπός της διπλωματίας εμβολίων του Πεκίνου. Η Κίνα διέθεσε 250 εκατομμύρια [44] δόσεις στη Νοτιοανατολική Ασία -το 44% των συνολικών δόσεων που διέθεσε παγκοσμίως. Έχει αποστείλει 18 εκατομμύρια δόσεις [45] στην Ινδονησία, αντιπροσωπεύοντας το 40% όλων των εμβολίων και των δραστικών συστατικών που αποστέλλονται στο εξωτερικό. Σύμφωνα με μια έρευνα [46] μεταξύ των opinion makers [στμ: εκείνων που δημιουργούν κοινή γνώμη], των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, και των ηγετών της διανόησης σε δέκα χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, που διεξήχθη μεταξύ 18 Νοεμβρίου 2020 και 10 Ιανουαρίου 2021, η Κίνα κατατάχθηκε στην πρώτη θέση της περιοχής για την καταπολέμηση της COVID-19 . Ωστόσο, μόνο το 16,5% των ίδιων ερωτηθέντων θεώρησε την Κίνα ως αξιόπιστη δύναμη στην περιοχή, σε σύγκριση με το 19,8% για την Ινδία και το 48,3% για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πράγματι, μεταξύ του 2020 και του 2021, η εμπιστοσύνη στην Κίνα μειώθηκε, όπως και το ποσοστό των ελίτ της περιοχής που βλέπουν την Κίνα ως τον σημαντικότερο στρατηγικό παράγοντα της Νοτιοανατολικής Ασίας.

ΞΑΝΑ ΟΙ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ

Υπό τον πρώην πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέλεξαν να μην επιδιώξουν την ήπια ισχύ που θα μπορούσε να προκύψει σε εκείνους που προσέφεραν βοήθεια εμβολίων. Αντίθετα, η Ουάσινγκτον ακολούθησε την εθνικιστική πορεία, επιλέγοντας να μην συμμετάσχει στην COVID-19 Vaccine Global Access (COVAX) και αρνούμενη να χορηγήσει βοήθεια εμβολίων διεθνώς, ακόμη και στους συμμάχους της.

Η παραίτηση της Ουάσινγκτον συνέβαλε στην ενίσχυση των οριακών οφελών της κινεζικής διπλωματίας εμβολίων. Εάν τα ποιοτικά εμβόλια από τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν πιο διαθέσιμα, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα ενδέχεται να ήταν λιγότερο πρόθυμοι να παραβλέψουν τα ζητήματα αποτελεσματικότητας και διαφάνειας σχετικά με τα κινέζικα εμβόλια. Το Πεκίνο κάλυψε ένα κενό ηγεσίας που άφησε ανοιχτό η Ουάσιγκτον.

Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν άφησαν αυτόν τον χώρο χωρίς αμφισβήτηση για πολύ. Η ταχεία ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου από την χώρα χρησιμοποιώντας προηγμένη τεχνολογία mRNA σήμαινε ότι παρέμεινε η κορυφαία παγκοσμίως τεχνολογική και επιστημονική δύναμη. Και προς το τέλος της κυβέρνησης Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να δείχνουν ενδιαφέρον για την παγκόσμια διανομή εμβολίων, εγκρίνοντας μια δέσμευση 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την «Gavi, the Vaccine Alliance», τον Δεκέμβριο του 2020. Υπό τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν ένα εγχώριο πρόγραμμα εμβολιασμού που πιθανότατα θα φέρει τη χώρα στην ανοσία αγέλης πριν από την Κίνα, επιτρέποντάς της έτσι να διεκδικήσει ηγετικό ρόλο στον έλεγχο της πανδημίας. Και με την ένταξή της στην COVAX, η διοίκηση του Μπάιντεν έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επέστρεψαν ως παγκόσμια υγειονομική δύναμη. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες [47] ξεκίνησαν συζητήσεις με την Ινδία, την Αυστραλία και την Ιαπωνία σχετικά με την παροχή εμβολίων στην Ασία, ακριβώς για να ανταγωνιστούν την διπλωματία των εμβολίων του Πεκίνου.

Οι ηγέτες των κυβερνήσεων στον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι ανυπόμονοι να δουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να διαδραματίζουν πιο ενεργό ρόλο στην παγκόσμια διανομή και χορήγηση εμβολίων. Με αυτόν τον τρόπο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μειώσουν αναπόφευκτα την επιρροή που έχει αποκτήσει η Κίνα με την διανομή των δικών της εμβολίων. Αλλά μακράν το καλύτερο αποτέλεσμα αυτού του ανταγωνισμού θα είναι να δώσει στις δύο χώρες έναν λόγο να συνεργαστούν για μια πιο δίκαιη πρόσβαση εμβολίων για όλους.

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2021-03-11/vaccine-diploma...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.politico.com/news/2020/05/18/chinese-vaccine-would-be-global...
[2] https://m.caixin.com/m/2021-03-03/101670016.html?s=673d210ea05ba
[3] https://world.huanqiu.com/article/41GEib7tEEP
[4] http://www.xinhuanet.com/politics/leaders/2020-09/22/c_1126527636.htm
[5] https://time.com/5814940/china-mask-diplomacy-falters/
[6] https://www.newsweek.com/china-undermining-own-mask-diplomacy-europe-poo...
[7] https://www.nytimes.com/2020/04/14/us/politics/coronavirus-china-trump-d...
[8] https://tech.sina.cn/d/bk/2020-03-18/detail-iimxyqwa1361769.d.html
[9] https://www.scmp.com/news/china/science/article/3089356/can-china-win-co...
[10] https://vcbeat.top/ZjYwNGFlMTA4MzlkNDViMzU1Yzk4OWE5NGZlOGY0YzY=
[11] http://www.xinhuanet.com/politics/2020-05/14/c_1125981877.htm
[12] https://www.scribd.com/document/30844319/Africa-China-and-Health-Care
[13] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1756887.shtml
[14] http://www.treated-bednet.com/newsinfo/712698.html
[15] http://www.yygcj.com/info/2021-01/43673.html
[16] https://www.reuters.com/article/health-coronavirus-india-vaccine-idUKKBN...
[17] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2020-07-27/vaccine...
[18] http://finance.eastmoney.com/a/202007301574493239.html
[19] https://www.sohu.com/a/451224430_99914864
[20] http://www.xinhuanet.com/2021-02/19/c_1211032070.htm
[21] https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-peru/perus-foreign...
[22] https://launchandscalefaster.org/sites/default/files/documents/2021%2002...
[23] https://www.reuters.com/article/us-indonesia-vaccine-rollout/disaster-in...
[24] https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3121766/china-tilts-co...
[25] https://www.chathamhouse.org/2021/02/beijings-vaccine-diplomacy-goes-bey...
[26] https://3g.163.com/dy/article/G2BGI3050536HUBM.html
[27] https://www.atlanticcouncil.org/news/transcripts/transcript-president-ma...
[28] https://fortune.com/2021/03/02/china-covid-vaccine-goal-billion-people/
[29] https://www.economist.com/china/2021/02/20/chinas-roll-out-of-covid-19-v...
[30] https://m.caixin.com/m/2021-03-02/101669155.html
[31] https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-china-vaccine/chin...
[32] https://www.nytimes.com/2021/01/25/business/china-covid-19-vaccine-backl...
[33] https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/vaccines-coronavirus-c...
[34] https://yougov.co.uk/topics/health/articles-reports/2021/01/15/how-much-...
[35] https://www.bloomberg.com/news/features/2020-12-28/china-s-struggling-to...
[36] https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210126190108880
[37] https://ca-barometer.org/en/news/where-the-central-asians-expect-the-aid...
[38] https://www.cnbc.com/2021/01/29/how-covid-19-vaccines-can-shape-china-an...
[39] https://www.bbc.com/news/world-asia-india-55838132
[40] https://www.thinkglobalhealth.org/article/vaccine-spheres-influence-tracker
[41] https://www.thinkglobalhealth.org/article/vaccine-spheres-influence-tracker
[42] https://www.wsj.com/articles/covid-19-vaccines-are-becoming-important-di...
[43] https://www.voanews.com/east-asia-pacific/voa-news-china/price-beijings-...
[44] https://www.reuters.com/article/us-indonesia-diplomacy-usa-china-insight...
[45] https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/indonesia-to-start-vaccinating...
[46] https://www.iseas.edu.sg/wp-content/uploads/2021/01/The-State-of-SEA-202...
[47] https://thehill.com/policy/international/541677-us-in-talks-with-allies-...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition