«Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Πανδημία και η σχέση της με την Επιστήμη και την Ιατρική» | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

«Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Πανδημία και η σχέση της με την Επιστήμη και την Ιατρική»

Διαδικτυακή συζήτηση που οργάνωσε το Κέντρο Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών (CEMES) με την υποστήριξη του Foreign Affairs The Hellenic Edition και του Ινστιτούτου Εξωτερικών Υποθέσεων (fainst.eu).
Περίληψη: 

.

Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΓΙΑΝΝΙΡΗΣ είναι Μητροπολίτης Νιγηρίας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.

Θέλω να εκφράσω θερμότατα συγχαρητήριά στο Κέντρο CEMES για την τόλμη να εκδώσει τα πρακτικά του συνεδρίου για την πανδημία. Γιατί έχει βομβαρδιστεί ο κόσμος από φωνές παράλογες, όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά βλέπω στο διαδίκτυο και τις ΗΠΑ, αλλά και σε μας εδώ στην Αφρική, όπου δεν λείπουν οι συντηρητικές φωνές.

Με λυπεί το γεγονός ότι συνήθως τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις, ενώ θα έπρεπε να είμασταν εμείς εκείνοι, οι οποίοι θα μπορούσαμε να είχαμε ηγηθεί πάρα πολλών πραγμάτων. Μου δημιουργείται η απορία με όλα αυτά που γράφονται. Μου δημιουργείται ένα ερώτημα, που θέλω εσείς οι ακαδημαϊκοί θεολόγοι να απαντήσετε, γιατί εγώ δεν είμαι ακαδημαϊκός και μπορεί να σφάλω.

Πολλοί βλέπουν διωγμούς της Εκκλησίας, κατακόμβες, και θέλουν να αρπάξουμε το λάβαρο της Αγία Λαύρας και να βγούμε στους δρόμους. Θέλω να κάνω μια πάρα πολύ απλή, αγαθή, ερώτηση: Μέσα στην Εκκλησία η κτιστότητα καταργείται, αναιρείται; Έχω την αίσθηση ότι δεν αναιρείται, ότι παραμένει. Γιατί αν αναιρείτο, έχω την αίσθηση ότι κανένας από μας να πεθαίνει. Κι όμως μπαίνουμε στην Εκκλησία, λειτουργούμε, μεταλαμβάνουμε, πιστεύουμε ότι μεταλαμβάνουμε σώμα και αίμα Χριστού -όχι κάτι συμβολικό, αλλά κάτι πολύ ουσιαστικό, αλλά ξέρουμε και κάτι άλλο, το οποίο όμως μέσα στα πλαίσια του θρησκευτικού αναλφαβητισμού που επικρατεί διαφεύγει από τους περισσότερους, ότι «φάρμακο αθανασίας» και όλα τα συναφή έχουν εσχατολογική έννοια. Δεν σημαίνει, ότι όταν θα μεταλάβω είμαι άτρωτος -όχι βέβαια ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις, ότι δεν υπάρχει ανατροπή των νόμων, αλλά αυτές είναι σπάνιες περιπτώσεις κατά την βούληση του Θεού, όταν εκείνος ευδοκήσει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις - αλλά το γεγονός είναι ότι υπάρχει μια εσχατολογική προοπτική σ' αυτό. Μήπως έχουμε καθήκον λίγο να εξηγήσουμε στον κόσμο περισσότερα πράγματα; Μήπως η θεολογική κατάρτιση των ανθρώπων, κληρικών και λαϊκών, μηδέ και ημών των επισκόπων εξαιρουμένων, είναι ελλιπής; Μήπως πρέπει να πούμε στον κόσμο να καταλάβει ακριβώς τις διαστάσεις του προβλήματος;

Εγώ δεν είχα κανένα απολύτως πρόβλημα να προχωρήσω ο ίδιος σε κάποια μέτρα, τα οποία στην Ελλάδα ίσως να μη τα αποδέχονται. Εμένα κάλυψε την συνείδησή μου, όχι μόνον ως ανθρώπου, αλλά και ως επισκόπου η ίδια η θέση του Πατριάρχου, ότι πρέπει να γίνονται σεβαστοί οι κατά τόπους νόμοι, προκειμένου να προστατευθεί η δημόσια υγεία.

Τώρα, εγώ διακονώ τόσα χρόνια, δεκαετίες, σε μια περιοχή που πριν από λίγα χρόνια πλήγηκε από τον ebola, ο οποίος είναι πολύ χειρότερος ιός, που επιφέρει πολύ χειρότερη μόλυνση, και πολύ περισσότερο θανατηφόρα, σε σχέση με τον κορωνοϊό. Δεν ήταν δυνατόν να αφήναμε τον κόσμο απροστάτευτο. Καταλάβαμε απόλυτα εκείνους οι οποίοι δεν ήθελαν να έρθουν καν στην Εκκλησία, χωρίς να τους θεωρούμε ως ολιγόπιστους. Κατανοήσαμε και εκείνους που διακριτικά απέφυγαν να κοινωνήσουν, όπως κατανοήσαμε κι εκείνους οι οποίοι ήρθαν τότε (την περίοδο του ebola) και μας ζήτησαν αλλαγή του τρόπου μετάδοσης της Θ. Ευχαριστίας, επειδή είχαμε ένα πρόβλημα. Τα ίδια, σε λιγότερο όμως βαθμό, παρουσιάστηκαν και τώρα. Χάρηκα όταν είδα κάποιες συνοδικές αποφάσεις και αρχιερείς που αποστείρωναν ή χρησιμοποιούσαν διαφορετικές λαβίδες. Προσωπικά χάρηκα με την τόλμη του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου να εισηγηθεί αυτό που εισηγήθηκε (την χρήση δηλαδή διαφορετικών λαβίδων. Εμείς εδώ, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τον ενδοιασμό πολλών Αφρικανών – και όχι μόνο τώρα στην περίοδο της πανδημίας - να έρθουν σε επαφή με την λαβίδα, τον οποίον βέβαια δεν αντιμετωπίζουμε μόνον τώρα. Στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιήσαμε την μέθοδο της έκχυσης (indictio) ώστε να αποφύγουμε την επαφή της λαβίδας με το στόμα των πιστών.

Είχα πει στους ιερείς μου, χωρίς να γράφουμε επιστολές, χωρίς να στέλνουμε εγκυκλίους, αν κάποιος έχει πρόβλημα με την χρήση ή μη της λαβίδας, μην αντιδράσετε. Χαίρομαι για την στάση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, ο οποίος νόσησε κιόλας, αλλά λυπούμαι για άλλους που το απέκρυψαν, σαν να ήταν φορείς του ΗΙV, και μάλιστα κάποιοι να βρεθούν σε δεινή θέση ή και να πεθάνουν ακόμη. Αυτό είναι απαράδεκτο. Εκείνο που μας διαφεύγει μερικές φορές - μιλάω σαν Έλληνας αλλά όχι σαν ελλαδικός επίσκοπος - ότι ζούμε στον 21ο αιώνα, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Στον δημόσιο χώρο γίνεται ένας μεγάλος διάλογος, και δεν είμαστε δυστυχώς οι μόνοι από τους ομιλητές. Είμαστε κάποιοι από τους πολλούς συνομιλητές. Επομένως θα πρέπει να σεβόμαστε και τον λόγο των άλλων, και την άποψή τους, αν θέλουμε να γίνει και η δική ,μας άποψη σεβαστή. Δεν θα συμφωνήσω με τις ακρότητες που υπάρχουν και από τις δύο πλευρές.

Εμείς στη Νιγηρία βιώσαμε την αστυνομία, και το στρατό, να μπαίνουν μέσα σε μουσουλμανικά τεμένη ή και πεντηκοστιανές εκκλησίες και με τον βούρδουλα να βγάζουν έξω τον κόσμο, αυτούς δηλαδή που δεν δέχονταν ότι υπάρχει ιός, και που πίστευαν πως όποιος είναι πιστός δεν πρόκειται να νοσήσει. Και αυτό το έζησα και από δικούς μου κληρικούς, που επέμεναν να μην ανακοινώσω ότι προσβλήθηκα από τον κορωνοϊό, γιατί θα έλεγε ο κόσμος ότι ο Αρχιεπίσκοπος δεν είναι πιστός Χριστιανός, γι' αυτό και νόσησε.

Θα πρέπει λοιπόν να ξέρουμε που βρισκόμαστε, να μάθουμε να διαλεγόμαστε, να δεχόμαστε και την κριτική, να μάθουμε να δεχόμαστε ότι αυτά που θεωρούμε ως πίστη δική μας δεν είναι υποχρεωτικά αυτονόητο και πίστη των άλλων ανθρώπων. Αν κάποιος από μας είναι ισχυρός στην πίστη του, αυτό είναι πολύ ωραίο, αλλά όμως θα πρέπει να σέβεται και τον ασθενούντα στη πίστη, που τον σεβάστηκε η Εκκλησία μέσα στους αιώνες μέσω κανονικών αποφάσεων και μιας φιλάνθρωπης στάσης.