Γιατί η Κένυα εισέβαλε στη Σομαλία

Φιλόδοξοι πολιτικοί δεύτερης κατηγορίας , όπως ο George Saitoti [11], ο υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας ο οποίος βοήθησε στην στήριξη της υπόθεσης με βάση την οποία έγινε η εισβολή στη Σομαλία, ελπίζουν ότι η επικρότηση του πατριωτικού ζήλου θα προωθήσει τους δικές τους πολιτικούς στόχους. Αλλά οι ελιγμοί του Saitoti είναι επικίνδυνοι. Ο Saitoti ευθύνεται, επίσης, για την καταστολή που επέβαλε η εσωτερική ασφάλεια μετά την εισβολή- τις τελευταίες εβδομάδες, οι δυνάμεις του Saitoti πιέζουν τους μουσουλμάνους και τις Σομαλικής καταγωγής κοινότητες, υποτίθεται συλλαμβάνοντας συμπαθούντες την αλ Σαμπάαμπ. Ο ακριβής αριθμός των συλλήψεων είναι άγνωστος, αλλά οι προσπάθειες για να παταχθούν ομάδες όπως το Συμβούλιο Ρεπουμπλικάνων της Μομπάσα [12], ένα όχημα για τα παράπονα των παράκτιων μουσουλμάνων με ελάχιστη προφανή διασύνδεση με την αλ Σαμπάαμπ, υποδηλώνει ότι η αστυνομία εφαρμόζει πολύ λίγη διακριτικότητα στη χρήση βίας.

Οι Μουσουλμάνοι στην Κένυα έχουν ήδη πολλούς λόγους να αισθάνονται περιθωριοποιημένοι. Μεταξύ 1963 και 1967, το νέο κενυάτικο έθνος-κράτος διεξήγαγε έναν χαμηλής έντασης πόλεμο κατά Σομαλών αποσχιστών. Από την εποχή της ανεξαρτησίας, η έλλειψη δημόσιων επενδύσεων στον τομέα της υγείας και της εκπαίδευσης και οι ανισότητες στην πρόσβαση στη γη έχουν κάνει πολλούς μουσουλμάνους που κατοικούν κατά μήκος των ακτών να αισθάνονται αποξενωμένοι. Εν τω μεταξύ, η εδώ και δεκαετίες αστάθεια της Σομαλίας έχουν στείλει τα κρουστικά κύματα κατά μήκος των συνόρων, καθώς όπλα και ένοπλες συμμορίες εισήλθαν στην Κένυα. Το Ναϊρόμπι έχει αντιμετωπίσει συχνά τέτοιες απειλές με αναγκαστικά και κατασταλτικά μέτρα, όπως η επιβολή περιορισμών στην κίνηση των σομαλικών πληθυσμών της ίδιας της Κένυας. Σαν συνέπεια αυτών των πολιτικών, οι μουσουλμανικές κοινότητες έχουν εδώ και πολύ καιρό γίνει καχύποπτες σχετικά με το κενυατικό κράτος και τα κίνητρά του. Τα τελευταία χρόνια, η αυξανόμενη επιρροή των χριστιανών ευαγγελιστών εισήγαγε μια έκδηλη ισλαμοφοβία στη δημόσια συζήτηση [13].

Όλα αυτά δανείζουν λαϊκή υποστήριξη στον πόλεμο κατά της Σομαλίας σήμερα, αλλά ένας τέτοιος ενθουσιασμός μπορεί να αποδειχθεί βραχύβιος. Οι θάνατοι στρατιωτών της Κένυας ή εκδικητικές επιθέσεις από την αλ Σαμπάαμπ στο έδαφος της Κένυας θα προκαλέσουν ανησυχία στο ευρύ κοινό, το οποίο δεν είναι συνηθισμένο σε στρατιωτική δράση και τις βίαιες συνέπειες της. Οι ηγέτες της Κένυας δεν έχουν θέσει καμία προθεσμία για την απόσυρση των στρατευμάτων - αλλά δεν υπάρχει λόγος να περιμένει κανείς ότι οι κενυάτες θα σταθεροποιήσουν οποιοδήποτε μέρος της νότιας Σομαλίας, όπου πολλοί άλλοι, συμπεριλαμβανομένων πιο πρόσφατα των Αιθιόπων, απέτυχαν μόλις πριν από τρία χρόνια.

Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να διαψεύσει την ηγεσία του Ναϊρόμπι. Η Κένυα έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος των πρώτων 50 ετών της ανεξαρτησίας της ανησυχώντας για τα δικά της προβλήματα. Αλλά τώρα υπάρχουν ενδείξεις ότι η χώρα είναι έτοιμη να μετατρέψει την οικονομική της επιρροή σε αυξανόμενη διπλωματική δύναμη. Για παράδειγμα, το Ναϊρόμπι έχει απειλήσει με διπλωματικές κυρώσεις ένα άλλο κράτος - παρία της Ανατολικής Αφρικής, την Ερυθραία, και τούτο ως αντίδραση για την υποστήριξη της Ερυθραίας στην αλ Σαμπάαμπ. Επιπλέον, υπάρχουν και άλλα πολύ πιο ευαίσθητα θέματα σχετικά με την ασφάλεια των συνόρων από όσο απλώς η Σομαλία, καθώς η Κένυα εδώ και πολύ καιρό βρίσκεται σε προστριβές με την Ουγκάντα εξαιτίας εδαφικών διεκδικήσεων στα νησιά της λίμνης Βικτώρια.

Από άποψη τακτικής, φαίνεται ότι η ανάπτυξη των στρατευμάτων της Κένυας δεν έχει αποφέρει κανένα πραγματικό όφελος. Η πραγματική σύγκρουση στο εσωτερικό της Σομαλίας έχει αποδειχθεί φευγαλέα. Οι δυνάμεις της Κένυας έχουν εμπλακεί μόνο σε ελάχιστες απευθείας συγκρούσεις με μαχητές της αλ Σαμπάαμπ. Πιο αξιοσημείωτοι ήταν οι θάνατοι πέντε ατόμων στην πόλη Jilib κατά τη διάρκεια ενός κατά λάθος βομβαρδισμού ενός στρατοπέδου προσφύγων [14] από την Πολεμική Αεροπορία της Κένυας στις 30 Οκτωβρίου. Κενυάτικες στρατιωτικές πηγές επιμένουν ότι ο στόχος της επίθεσης ήταν μια κοντινή βάση της αλ Σαμπάαμπ. Η Εθνική Επιτροπή της Κένυας για τη Συνοχή και την Ενσωμάτωση, ένας κρατικός φορέας που έχει συσταθεί για την παρακολούθηση των διακοινοτικών σχέσεων, έχει καταγγείλει τη «φοβοκαπηλεία» [15] η οποία είναι πιθανό να αποτελέσει το «καύσιμο για ξενοφοβικές επιθέσεις» εναντίον των Σομαλών που ζουν στην Κένυα. Η επιθετικότητα του Ναϊρόμπι φαίνεται ότι έχει προκαλέσει μια νέα αντίδραση από τους συμπαθούντες την Αλ Σαμπάαμπ μέσα στην Κένυα: δύο επιθέσεις με χειροβομβίδες [16] πραγματοποιήθηκαν στο Ναϊρόμπι στα τέλη Οκτωβρίου.

Η οικονομική περιφερειακή ολοκλήρωση έχει εξυπηρετήσει πολύ την Κένυα, αλλά μια νέα επιθετική εξωτερική πολιτική που θέτει σε κίνδυνο την εσωτερική σταθερότητα απειλεί να υπονομεύσει μιά από τις διασημότερες ιστορίες επιτυχίας της Αφρικής. Και ενώ τα στρατεύματα της Κένυας συνεχίζουν να βαδίζουν στο έδαφος της Σομαλίας, αξίζει να θυμηθεί κανείς ότι το Ναϊρόμπι διαδραματίζει έναν πολύ πιο σημαντικό περιφερειακό ρόλο ως κόμβος για το εμπόριο και τις υποδομές από όσο θα μπορούσε ποτέ ως ο αστυνομεύων την περιοχή.

Πρωτότυπο: http://www.foreignaffairs.com/articles/136670/daniel-branch/why-kenya-in...

Copyright © 2002-2010 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.