Δεν είναι ώρα για επίθεση κατά του Ιράν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Δεν είναι ώρα για επίθεση κατά του Ιράν

Γιατί ο πόλεμος θα πρέπει να είναι η έσχατη λύση

Το θέμα του Kroenig με τον χρόνο δεν είναι το μόνο παραπλανητικό κομμάτι του άρθρου του: το ίδιο είναι και ο ισχυρισμός του ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να μετριάσουν τις «πιθανές καταστροφικές συνέπειες» ενός χτυπήματος στο Ιράν, με την προσεκτική διαχείριση της κλιμάκωσης που θα προέκυπτε. Η εικόνα του για μια καθαρή, κλιμακούμενη σύρραξη είναι μια οφθαλμαπάτη. Οποιοσδήποτε πόλεμος με το Ιράν θα ήταν μια χαοτική και εξαιρετικά βίαιη υπόθεση, με σημαντικές απώλειες και συνέπειες.
Σύμφωνα με τον Kroenig, το Ιράν δεν θα ανταποκριθεί σε ένα χτύπημα με «χειρότερες μορφές αντιποίνων, όπως το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ ή την εκτόξευση πυραύλων στη Νότια Ευρώπη», εκτός εάν οι ηγέτες του θεωρήσουν ότι «απειλήθηκε η ίδια η ύπαρξη του καθεστώτος». Για την άμβλυνση του κινδύνου αυτού, όπως υποστηρίζει, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν «να καταστήσουν σαφές ότι ενδιαφέρονται μόνο να καταστρέψουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και όχι να ανατρέψουν την κυβέρνηση». Αλλά οι ηγέτες του Ιράν έχουν εδραιώσει την εγχώρια νομιμοποίησή τους πάνω στην αντίσταση έναντι των διεθνών πιέσεων να σταματήσουν το πυρηνικό τους πρόγραμμα και έτσι θα θεωρήσουν αναπόφευκτα μια επίθεση σε αυτό το πρόγραμμα ως μια επίθεση στο ίδιο το καθεστώς. Δεκαετίες εχθρότητας και πίστης ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να υπονομεύσουν το καθεστώς θα ενισχύσουν αυτή την αντίληψη. Και σε συνδυασμό με τον αντιαμερικανισμό που χαρακτηρίζει την ιδεολογία του ανώτατου ηγέτη και των σκληροπυρηνικών συμβούλων του, καθώς και η γενική άγνοια τους για το τι οδηγεί τις ΗΠΑ στη λήψη αποφάσεων, η αντίληψη αυτή σημαίνει ότι δεν υπάρχει προοπτική ώστε οι Ιρανοί ηγέτες να πιστέψουν ότι ένα χτύπημα των ΗΠΑ θα είχε περιορισμένους σκοπούς. Υποθέτοντας το χειρότερο για τις προθέσεις της Ουάσιγκτον, η Τεχεράνη είναι πιθανό να αντιδράσει υπερβολικά ακόμα και σε ένα χειρουργικό χτύπημα ενάντια στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της.

Ωστόσο, ο Kroenig θεωρεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να περιορίσουν τις προοπτικές κλιμάκωσης, προειδοποιώντας το Ιράν ότι αν ξεπεράσει κάποιες «κόκκινες γραμμές» θα προκαλούσε μια καταστροφική αμερικανική αντεπίθεση. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Kroenig πιστεύει ότι ένα πυρηνικά εξοπλισμένο Ιράν θα είναι βαθιά παράλογο και επιρρεπές σε εσφαλμένους υπολογισμούς, ωστόσο κρατά τη σκέψη ότι υπό τους ίδιους ηγέτες, το Ιράν θα λάμβανε σαφείς αποφάσεις αμέσως μετά από ένα χτύπημα των ΗΠΑ. Όμως, οι δύο χώρες δεν μοιράζονται κανένα απευθείας και αξιόπιστο κανάλι επικοινωνίας και η αναπόφευκτη σύγχυση που θα έφερνε μια κρίση θα καθιστούσε την αποστολή μηνυμάτων δύσκολη και τον εσφαλμένο υπολογισμό πιθανότατο.

Για να χειροτερέψει τα πράγματα, εν μέσω μάχης, το Ιράν θα αντιμετώπιζε ισχυρά κίνητρα για να κλιμακώσει τη διαμάχη. Σε περίπτωση σύγκρουσης και οι δύο πλευρές θα πιέζονταν σημαντικά να σταματήσουν τις μάχες εξαιτίας των επιπτώσεων στις διεθνείς αγορές πετρελαίου. Καθώς κάτι τέτοιο θα περιόριζε τον χρόνο που θα είχαν οι Ιρανοί για να αποκαταστήσουν τις αποτρεπτικές τους ικανότητες και θα μπορούσαν να επιλέξουν μια γρήγορη και μαζική απάντηση, χωρίς να τους νοιάζουν οι κόκκινες γραμμές. Οι φόβοι του Ιράν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να διαταράξουν επιτυχώς τις υποδομές διοίκησης και ελέγχου του ή να καταστρέψουν προληπτικά το οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων του θα μπορούσαν επίσης να δελεάσουν το Ιράν να εκτοξεύσει όσο το δυνατόν περισσότερους πυραύλους με το ξεκίνημα του πολέμου. Και ο αποκεντρωτικός χαρακτήρας της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν, ειδικά το ναυτικό της, αυξάνει την πιθανότητα μη εξουσιοδοτημένων ενεργειών που θα μπορούσαν να επεκτείνουν τις μάχες ταχύτατα στα πολυσύχναστα νερά του Περσικού Κόλπου.

Ο έλεγχος της κλιμάκωσης δεν θα είναι πιο εύκολος για τις ΗΠΑ. Παρά τα αντίποινα από σύμμαχες προς τους Ιρανούς ομάδες, με «συμβολικές επιθέσεις με πυραύλους εναντίον αμερικανικών βάσεων και πλοίων» ή «με παρενόχληση των εμπορικών και πολεμικών πλοίων των ΗΠΑ», ο Kroenig λέει ότι η Ουάσινγκτον θα πρέπει να στρέψει και το άλλο μάγουλο και να περιορίσει τη δική της απάντηση στην ιρανική αντεπίθεση. Αλλά αυτό είναι πολύ πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη. Ακριβώς όπως μια πιθανή προσδοκία του Ιράν για έναν σύντομο πόλεμο θα μπορούσε να το ενθαρρύνει ώστε να κινηθεί δυσανάλογα δυναμικά στις αρχές της κρίσης, έτσι και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει επίσης να έχουν κίνητρα για να προχωρήσουν γρήγορα και να καταστρέψουν τις συμβατικές δυνάμεις του Ιράν και τη δομή της Επαναστατικής Φρουράς. Και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτύχουν να το κάνουν, οι επιθέσεις από φιλικές προς το Ιράν ομάδες εναντίον πολιτικού προσωπικού των ΗΠΑ στο Λίβανο ή στο Ιράκ, η μεταφορά θανατηφόρων πυραύλων και φορητών αντιαεροπορικών συστημάτων στους μαχητές Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, ή οι πυραυλικές επιθέσεις εναντίον αμερικανικών εγκαταστάσεων στις χώρες του Κόλπου θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικές απώλειες στις ΗΠΑ, δημιουργώντας ακατάβλητη πολιτική πίεση στην Ουάσινγκτον για να απαντήσει δυναμικά. Αν προσθέσουμε σε αυτό την φυσιολογική αχλή του πολέμου και την έλλειψη αξιόπιστης επικοινωνίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν, η Ουάσινγκτον θα δυσκολευτεί να αποφασίσει αν η αρχική αντίδραση της Τεχεράνης στο πλήγμα θα ήταν μια μεμονωμένη περίπτωση ή το προοίμιο μιας ευρύτερης εκστρατείας. Αν συνέβαινε το τελευταίο, μια παθητική προσέγγιση των ΗΠΑ θα μπορούσε να παρακινήσει το Ιράν να ξεκινήσει ακόμα πιο επικίνδυνες επιθέσεις _ και αυτό είναι ένα ρίσκο που η Ουάσιγκτον μπορεί να μην πάρει. Το σύνολο αυτών των δυναμικών θα κάνει εξαιρετικά δύσκολη την παραμονή εντός των ορίων που περιγράφει ο Kroenig.