Αμυντική στρατηγική σε εποχές λιτότητας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αμυντική στρατηγική σε εποχές λιτότητας

Γιατί το Πεντάγωνο θα πρέπει να επικεντρωθεί στη διασφάλιση των προσβάσεών του

Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους μειώνουν τις στρατιωτικές δαπάνες τους, ο κόσμος βιώνει αυξανόμενη αναταραχή. Για δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες επεδίωκαν να αποτρέψουν εχθρικές δυνάμεις από το να κυριαρχήσουν σε κρίσιμες περιοχές, όπως η Δυτική Ευρώπη, ο δυτικός Ειρηνικός και ο Περσικός Κόλπος, διατηρώντας παράλληλα απρόσκοπτη πρόσβαση στα παγκόσμια κοινά αγαθά (τις θάλασσες, το διάστημα και τώρα τον κυβερνοχώρο). Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, η απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης μειώθηκε δραματικά, αλλά δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για τις άλλες δύο περιφέρειες ή για τα κοινά αγαθά, καθώς αντίπαλες δυνάμεις όπως η Κίνα και το Ιράν προσπαθούν να μετατοπίσουν τις περιφερειακές στρατιωτικές ισορροπίες υπέρ τους.

Ίσως η πιο εντυπωσιακή εξέλιξη είναι η προοδευτική απώλεια της σχεδόν μονοπωλιακής θέσης του αμερικανικού στρατού σχετικά με τα πυρομαχικά ακριβούς καθοδήγησης ή αλλιώς τις «έξυπνες βόμβες». Η Κίνα, ειδικότερα, κινείται για να εκμεταλλευτεί την αποτελεσματικότητα των τηλεκατευθυνόμενων όπλων ακριβείας ώστε να επιτύχει τους στρατηγικούς της στόχους. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) ενσωματώνει την καθοδήγηση ακριβείας σε βαλλιστικούς πυραύλους Κρουζ (cruise) και στα βομβαρδιστικά αεροσκάφη της για να ενισχύσει τη δυνατότητά τους να χτυπήσουν καθορισμένους στόχους με υψηλή ακρίβεια σε μεγάλες αποστάσεις. Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις για τον παραδοσιακό τρόπο προβολής ισχύος του αμερικανικού στρατού, η οποία ισχύς στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη και τον εφοδιασμό δυνάμεων μέσα από μεγάλα λιμάνια, αποθήκες επιμελητείας και αεροπορικές βάσεις. Ο PLA επίσης ψάχνει πέρα από τη δυνατότητα να διεξάγει επιθέσεις ακριβείας εναντίον σταθερών στόχων και αναπτύσσει πυραυλικά συστήματα που έχουν σχεδιαστεί για να χτυπούν κινητούς στόχους, όπως τα αεροπλανοφόρα του Αμερικανικού Ναυτικού. Και ο PLA επιδιώκει επιθετικά να αποκτήσει και δυνατότητες τόσο εναντίον δορυφορικών συστημάτων όσο και κυβερνο-πολέμου, ώστε να στοχεύσει τα συστήματα πληροφοριών και επικοινωνιών του αμερικανικού στρατού. Σαν σύνολο, αυτές οι δυνατότητες «anti-access/area-denial» (A2/AD, δηλαδή παρεμπόδισης πρόσβασης/αποκλεισμού περιοχής) θα αυξήσουν σημαντικά τους κινδύνους για τις δυνάμεις των ΗΠΑ που επιχειρούν στον δυτικό Ειρηνικό.

Με έναν παρόμοιο στόχο περιφερειακής ηγεμονίας, αλλά με λιγότερους πόρους, το Ιράν επιδιώκει πιο μετριοπαθείς δυνατότητες A2/AD, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων Κρουζ κατά ναυτικών στόχων, εξελιγμένες νάρκες θαλάσσης και υποβρύχια. Το Ιράν προσπαθεί να τα συνδυάσει αυτά με μεγάλο αριθμό μικρών σκαφών που θα μπορούν να πραγματοποιούν «επιθέσεις σμήνους» εναντίον πολεμικών πλοίων των ΗΠΑ και με αυξανόμενο αριθμό βαλλιστικών πυραύλων που μπορούν να βάλλουν πολύ πέρα από τον Περσικό Κόλπο. Η Τεχεράνη φαίνεται να έχει αρκετούς στόχους στο μυαλό της, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής του Περσικού Κόλπου σε μια «αποκλεισμένη ζώνη» για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και, κατ' επέκταση, διαβρώνει την εμπιστοσύνη των περιφερειακών εταίρων των Ηνωμένων Πολιτειών στην αξιοπιστία της Ουάσιγκτον. Το Ιράν τελικά μπορεί επίσης να παράσχει όπλα με συστήματα κατεύθυνσης ακρίβειας σε πελάτες και συμμάχους όπως η Χεζμπολάχ και άλλες τοπικές ομάδες μαχητών, βοηθώντας τους να παρουσιάσουν μια πιο θανάσιμη απειλή για τις αμερικανικές εκστρατευτικές δυνάμεις. Τέλος, το Ιράν φαίνεται αποφασισμένο να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Εν τω μεταξύ, ολοένα και περισσότερο αμφισβητείται η ασφαλής πρόσβαση στα κοινά αγαθά που η διεθνής κοινότητα έχει καταλήξει να θεωρεί δεδομένα. Ο έλεγχος των ΗΠΑ επί των ανοιχτών ωκεανών δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση, αλλά μέσα σε αυτή τη δεκαετία, ο πολλαπλασιασμός των υποβρυχίων, των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς Κρουζ κατά στόχων επιφανείας και των «έξυπνων» ναρκών θαλάσσης θα μπορούσαν να κάνουν την διέλευση από θαλάσσια στενά, όπως τα στενά του Ορμούζ, μια επικίνδυνη υπόθεση. Οι δορυφόροι στο διάστημα - βασικά συστατικά της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και της αμερικανικής στρατιωτικής αποτελεσματικότητας - γίνονται όλο και πιο ευάλωτοι στα λέιζερ και τους πυραύλους κατά δορυφόρων του κινεζικού PLA. Και οι κρίσιμες υποδομές για τα πάντα, από το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών και τους αγωγούς μεταφοράς καυσίμων ως τα χρηματοπιστωτικά συστήματα και το ηλεκτρονικό εμπόριο, είναι είτε άσχημα προστατευμένες από κυβερνο-επιθέσεις είτε δεν προστατεύονται καθόλου.

Στο παρελθόν, η ελευθερία των θαλασσών σήμαινε κυρίως την ελευθερία της ναυσιπλοΐας. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, μια τεράστια υποθαλάσσια οικονομική υποδομή έχει προκύψει, η οποίο βρίσκεται κυρίως στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα του κόσμου. Παρέχει ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πετρελαίου και του φυσικού αερίου και φιλοξενεί ένα πλέγμα καλωδίων που συνδέει ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου Πλέγματος Πληροφοριών του υπουργείου Άμυνας. Τα κεφαλαιακά περιουσιακά στοιχεία μόνο στην υφαλοκρηπίδα των ΗΠΑ εκτιμάται ότι υπερβαίνουν το 1 τρισ. δολάρια. Και νέα μεγάλα ευρήματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, μαζί με δυνητικές ανακαλύψεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, εγγυώνται ότι η υποθαλάσσια υποδομή θα αυξηθεί περαιτέρω.