Ο πλέον καταζητούμενος του Κιργιστάν

ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ

Πώς έπεισε το FBI τον Γκούρεβιτς να μιλήσει; Ενώ ο Γκούρεβιτς ξεκουραζόταν ήσυχα στην Λευκορωσία, αποσυμπιεζόμενος μετά την απόδρασή του από το Κιργιστάν και σκεπτόμενος το επόμενο εγχείρημα του, ένας Αμερικανός δικαστής εξέδωσε ένταλμα για την σύλληψή του. Αυτό έκανε τον Γκούρεβιτς καταζητούμενο σε τρεις χώρες: στην Ιταλία με την κατηγορία τού ξεπλύματος χρήματος, στην Κιργιζία με την κατηγορία τής απάτης και της υπεξαίρεσης, και τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες με την κατηγορία τού εκβιασμού. Οι Αμερικανοί ερευνητές ισχυρίστηκαν ότι κάποια στιγμή κατά την διάρκεια της θητείας του στο κόσμο της υψηλής οικονομίας της Κιργιζίας, ο Γκούρεβιτς είχε στήσει μια συνωμοσία εκβιασμού. Ο στόχος του δεν ήταν ξεκάθαρος στο δικαστικό έγγραφο που είδα, αλλά με δεδομένο το ενδιαφέρον των αμερικανικών υπηρεσιών επιβολής τού νόμου στο θέμα αυτό, πιθανώς εμπλέκεται μια εταιρεία ή ένα άτομο που είναι συνδεδεμένοι με τις ΗΠΑ. Οι κατηγορίες εμφανίστηκαν αρκετά σοβαρές στον Γκούρεβιτς ώστε να ζητήσει επιείκεια, παραδίδοντας τον Μαξίμ.

Ξοδεύοντας τον χρόνο του στο Λονδίνο, μετά την επανάσταση που τερμάτισε την διακυβέρνηση του Κιργιστάν από την οικογένειά του, ο Μαξίμ δεν είχε χάσει καθόλου χρόνο στην προσπάθειά του να πολλαπλασιάσει την περιουσία του. Μέσα από μια εικονική εταιρεία με έδρα τη Νέα Ζηλανδία, έστησε έναν τραπεζικό λογαριασμό στην Λετονία, «φορτωμένο» με κινητές αξίες ύψους 45 εκατομμυρίων αμερικανικών δολαρίων, σύμφωνα με τα έγγραφα του αμερικανικού δικαστηρίου. Με την ευλογία τού Μαξίμ, ο Γκούρεβιτς χρησιμοποίησε τον λογαριασμό για εκμετάλλευση εμπιστευτικών πληροφοριών, χρησιμοποιώντας πληροφορίες «αιχμής» που παρέχονταν από τον Tayyib Ali Munir, τον χρηματιστή στο Λονδίνο, ο οποίος αποκτούσε τις επενδυτικές πληροφορίες του από ένα δίκτυο καλά διασυνδεδεμένων πηγών, συμπεριλαμβανομένου ενός πρώην διευθυντή τού Χρηματιστηρίου τής Νέας Υόρκης.

Οι πληροφορίες δεν ήταν πάντοτε σωστές. Το 2011, ο Γκούρεβιτς και ο Μαξίμ επένδυσαν 9 εκατομμύρια δολάρια σε μετοχές τής InterMune, μιας μικρής αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας, μετά από πληροφορίες τού Munir ότι σύντομα θα εξαγοραστεί από μια μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία η οποία ενδιαφέρεται για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας της. Καθώς οι μήνες περνούσαν και η συγχώνευση δεν υλοποιείτο, ο Γκούρεβιτς και ο Μαξίμ βρέθηκαν να κάθονται πάνω σε ένα σωρό μετοχών που έχαναν γρήγορα την αξία τους. Αντίθετα, η πληροφορία για την επικείμενη εξαγορά τής Global Industries αποδείχθηκε ακριβής. Αλλά, ο Γκούρεβιτς και ο Μαξίμ στιγμάτισαν μια τέλεια συναλλαγή με εμπιστευτικές πληροφορίες αφήνοντας την απληστία τους να θολώσει την κρίση τους και αγοράζοντας τόσες πολλές μετοχές που η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ειδοποιήθηκε και «πάγωσε» την συναλλαγή.

Από τότε που ο Γκούρεβιτς μετέδωσε κατευθείαν όλο το σχέδιο στο FBI, ο Munir συνελήφθη και κατηγορήθηκε για εκμετάλλευση εμπιστευτικών πληροφοριών («εσωτερική πληροφόρηση»). Ομολόγησε την ενοχή του τον Οκτώβριο του 2012. Δεν είναι δημοσίως γνωστά πολλά για τον Munir. Ο δικηγόρος του μου είπε ότι είναι «ένας ανθρωπάκος», αν και φαίνεται να είχε χρυσές κοινωνικές διασυνδέσεις. Τον ίδιο Οκτώβριο, ο Μαξίμ συνελήφθη στο Λονδίνο με ένταλμα από τις ΗΠΑ που ζητά την έκδοσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες με την κατηγορία τής συνωμοσίας για την διάπραξη απάτης με μετοχές. Μήνες αργότερα, οι εισαγγελείς των ΗΠΑ απέσυραν ήσυχα τις κατηγορίες εναντίον τού Μαξίμ. Αν και δεν δόθηκε ποτέ επίσημη αιτιολογία, έχουν υπάρξει αναφορές για προβλήματα με τα αποδεικτικά στοιχεία τής υπόθεσης. Η απόφαση των ΗΠΑ να μην ασκήσει δίωξη στον Μαξίμ εξόργισε τη νέα κυβέρνηση της Κιργιζίας, που τον κατηγόρησε ότι κατάκλεψε την χώρα όσο κυβερνούσε ο πατέρας του.

ΑΠΟΔΙΟΠΟΜΠΑΙΟΣ ΤΡΑΓΟΣ

Τον τελευταίο καιρό, το πολιτικό «τρενάκι τού τρόμου» στο Κιργιστάν φάνηκε να επιβραδύνει λίγο. Παρά το γεγονός ότι την επανάσταση του 2010 την ακολούθησε ένα ξέσπασμα βίας μεταξύ εθνοτήτων, και υπάρχουν περιστασιακές διαδηλώσεις που στοχεύουν σε περιστασιακές αδικίες, δεν υπήρξαν περαιτέρω επαναστάσεις. Και με τον αφγανικό πόλεμο να πλησιάζει στο τέλος του, η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η πικρία για την στρατιωτική βάση της στο Κιργιστάν δεν αξίζει πια τον κόπο. Σε λίγους μήνες η βάση θα κλείσει και ορισμένες δραστηριότητές της θα πρέπει να μετακινηθούν στην Ρουμανία.

Τελευταία φορά που άκουσα τον Γκούρεβιτς ήταν τον Οκτώβριο του 2013. Ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό στην Ιταλία, εξακολουθώντας να αγωνίζεται για την παλιά υπόθεση φορολογικής απάτης που του προσέδωσε για πρώτη φορά διεθνή φήμη. Ο Γκούρεβιτς εξακολουθούσε να ελπίζει να επιτύχει μια διευθέτηση με τους Ιταλούς και να ταξιδέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες για να ασχοληθεί με μια απροσδιόριστη μήνυση. Στον πυρήνα της, η ιστορία του δείχνει το πώς γίνονται οι μπίζνες σε πολλές γωνιές τού μετασοβιετικού κόσμου, όπου αρπακτικά παράσιτα αποκτούν πρόσβαση στα παγκόσμια οικονομικά και κάνουν χρήση μεσαζόντων και υπεράκτιων εταιρειών. Ο ίδιος ο Γκούρεβιτς λέει ότι έχει μετατραπεί σε αποδιοπομπαίο τράγο για αμαρτίες που δεν είναι δικές του. Και παρ’ όλη τη νομική καταδίωξη, είναι ακόμα σε θέση να αστειεύεται για αυτό. Μέχρι πρόσφατα, το προφίλ του στο Twitter έγραφε ως εξής: «Πρώην τραπεζίτης. Χρηματιστής. Άθεος. Άνθρωπος της οικογένειας. Γεννημένος για να σκορπίζει την δυστυχία νοερά και ενστικτωδώς. Ο πλέον καταζητούμενος της Κιργιζίας. Ούτε κατά διάνοια γκάνγκστερ».

Προσαρμοσμένο από το βιβλίο Restless Valley: Revolution, Murder, and Intrigue in the Heart of Central Asia του Philip Shishkin, που έχει εκδοθεί από τον οίκο Yale University Press. Copyright c 2013 by Philip Shishkin. Με την άδεια του εκδότη.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.