Ανταλλάσσοντας κυριαρχία

Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες επαναπροσδιορίζουν τον ρόλο τους στην περιοχή και γίνονται περισσότερο ένας άγρυπνος προστάτης αντί ένας παρεμβατικός αστυνομικός, αυτό πρόκειται, με σχεδιασμό ή αυτόματα, να πιέσει τις περιφερειακές δυνάμεις να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να συνεργαστούν. Και τούτο είναι ακριβώς αυτό που κάνουν τα ΗΑΕ. Γνωρίζοντας ότι τέλειωσαν οι ημέρες που οι Ηνωμένες Πολιτείες έπαιζαν τον ηγεμονικό σταθεροποιητή στην γειτονιά τους, όντες όμως ακόμα σίγουροι ότι η συνεργασία τους με την Ουάσιγκτον είναι ισχυρή και θα έχει διάρκεια, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν προσαρμοστεί στις νέες παγκόσμιες προτεραιότητες των Ηνωμένων Πολιτειών και προσεγγίζουν την Μέση Ανατολή. Και το κάνουν αυτό με την εντατικοποίηση της εμπλοκής τους σε θετική διπλωματία στην περιοχή και με την βελτίωση των σχέσεων με παλιούς εχθρούς, όπως το Ιράν. Κάποιοι μπορεί να το αποκαλούν τρέχουσα τάση - μπορεί να φαίνεται ότι τα ΗΑΕ φλερτάρουν το Ιράν, το πιο ισχυρό κράτος στην περιοχή - αλλά στην πραγματικότητα είναι περισσότερο μια υγιής και ορθολογική άσκηση σκληρού ρεαλισμού.

Δεν είναι σαφές εάν όλοι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα ακολουθήσουν τα βήματα των ΗΑΕ. Κάποιοι μπορεί να θεωρήσουν την ενισχυμένη σχέση τού Ιράν με τα Εμιράτα ως πολιτικό κίνδυνο και κίνδυνο για την ασφάλεια. Αλλά όχι οι γείτονες των ΗΑΕ. Το Κατάρ, για παράδειγμα, δεν ανησυχεί, δεδομένων των στενών δεσμών του με το Ιράν. Ούτε το Κουβέιτ. Και το Ομάν, βέβαια, το βλέπει σαν κάτι καθαρά θετικό - αλλιώς δεν θα είχε βοηθήσει με το να μεσολαβήσει μεταξύ των δύο χωρών.

Το οποίο αφήνει απ’ έξω την Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν. Αν και δεν είναι αδιανόητο για την Σαουδική Αραβία να επιλέξει την διευθέτηση αντί την αντιπαράθεση με το Ιράν, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να δούμε ότι σε αντίθεση με άλλες χώρες τού Κόλπου, το βασίλειο είναι στην πραγματικότητα σε ανοιχτό πόλεμο (δια πληρεξουσίων) με το Ιράν στο Ιράκ, στον Λίβανο, την Υεμένη, και, κυρίως , την Συρία. Με δεδομένη την έντονη αντιπαλότητα μεταξύ των Σαουδαράβων και των Ιρανών - μια αντιπαλότητα που έχει καθορίσει την πολιτική στην περιοχή κατά την τελευταία δεκαετία - είναι δύσκολο να δούμε το πώς η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγμα των ΗΑΕ. Αλλά η μπάλα δεν είναι ξεκάθαρα στην πλευρά τού βασιλείου. Το Ιράν έχει έναν σημαίνοντα λόγο, επίσης, πάνω στην κατεύθυνση που παίρνει η Σαουδική Αραβία. Αυτό μπορεί είτε να αμβλύνει τις ανησυχίες τής Σαουδικής Αραβίας ή να ενισχύσει την οχυρωτική νοοτροπία της.

Εκτός από την συμβολή στην ασφάλεια του Κόλπου, η επαναπροσέγγιση μεταξύ των ΗΑΕ και του Ιράν θα μπορούσε να επιτρέψει καλύτερους δεσμούς μεταξύ του Ριάντ και της Τεχεράνης. Σκεφτείτε το εξής: η Σαουδική Αραβία στηρίχθηκε στο παρελθόν στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Συμβούλιο Συνεργασίας τού Κόλπου για την αντιμετώπιση της επιρροής και των σχεδίων του Ιράν. Με την εξαίρεση του Ομάν, το οποίο έχει τις δικές εκτιμήσεις για την ασφάλεια και την οικονομία του, όλα τα κράτη τού Κόλπου ήταν περισσότερο ή λιγότερο σε ένα στρατόπεδο εναντίον της Τεχεράνης υπό Σαουδαραβική και αμερικανική ηγεσία. Τώρα όλα αυτά έχουν τελειώσει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται ότι πραγματικά ενδιαφέρονται για την πλήρη αναθεώρηση των σχέσεών τους με το Ιράν. Εν τω μεταξύ, οι ανησυχίες για το Ιράν έχουν εξασθενίσει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ και το Κουβέιτ. Ακόμη και η Μανάμα, η οποία πάντα αισθανόταν να απειλείται από το Ιράν, έχει ελπίδες με τον Ρουχανί και τον Ζαρίφ. Αλλά όχι η Σαουδική Αραβία, η οποία φαινομενικά αρνείται να πιστέψει ότι συνέβη μια θετική αλλαγή στο ιρανικό πολιτικό σύστημα, και σήμερα το βασίλειο έχει βρεθεί σχεδόν μόνο του στην επιθετική αντιπαράθεσή του με το Ιράν. Και αυτό δεν είναι μια καλή κατάσταση για να βιώνεις. Τα κράτη τού Κόλπου φαίνεται να έχουν προχωρήσει και αγκάλιασαν, με ποικίλους βαθμούς, τη νέα προσέγγιση του Ιράν για τις περιφερειακές σχέσεις, ενώ η Σαουδική Αραβία το μόνο που έκανε είναι να στυλώσει τα πόδια της.

Η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε σύντομα να συνειδητοποιήσει ότι η αυτοαπομόνωσή της είναι αυτοκαταστροφική. Το αν το βασίλειο μιμηθεί τα ΗΑΕ εξαρτάται κυρίως από την σοφία τής ηγεσίας του. Θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να σβήσουν οι φωτιές στα θέατρα των συγκρούσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ιράν. Αλλά, όλα ξεκινούν με μια θαρραλέα, στρατηγική απόφαση, και μόνο ο βασιλιάς Αμπντουλάχ μπιν Αμπντουλαζίζ μπορεί να το κάνει. Ο πρίγκιπας Σαούντ αλ Φαϊζάλ, ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών, ήταν στο Ομάν σε μια συνάντηση με την Αυτού Μεγαλειότητα τον Σουλτάνο Qaboos για να παραδώσει ένα προσωπικό μήνυμα από τον βασιλιά Αμπντουλάχ. Θα μπορούσε να είναι μια ειδική έκκληση προς το Ομάν να μεσολαβήσει μεταξύ του Ριάντ και της Τεχεράνης; Δεν είναι σαφές, αλλά αν επιβεβαιωθούν τα νέα για μια συμφωνία μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για τα τρία νησιά, η Σαουδική Αραβία θα βρίσκει ολοένα και πιο κοστοβόρο να κολυμπά μόνη ενάντια στο ρεύμα τής περιφερειακής διπλωματίας και της συμφιλίωσης.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/140661/bilal-y-saab/swapping-sove...

Συνδέσεις:
[1] https://webmail.cfr.org/OWA/redir.aspx?C=mMq5NicR602ia0UAd4qgSo_Ivi_65dA...