Οριακές συμπεριφορές για την ΕΕ

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανεξαρτήτως του πόσο αντιδημοφιλής ήταν η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν φαινόταν να υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση, όπως έχει γίνει γνωστό ότι είπε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Αλλά η ελβετική απόφαση στέλνει το μήνυμα στους Ευρωπαίους πολίτες ότι στο κάτω-κάτω υπάρχει μια εναλλακτική λύση, κάποιο ενδιάμεσο στάδιο μεταξύ της συνολικής ολοκλήρωσης και του πλήρους διαχωρισμού, και ότι η ισορροπία αυτή πρέπει να αποφασιστεί μέσω της δημόσιας συζήτησης. Παρά το γεγονός ότι υπήρχε κάποτε μια εποχή που η απλή αναφορά στο ιστορικό σχέδιο της Ευρώπης ήταν αρκετή για να πείσει τους ανθρώπους για την αξία του, οι ημέρες αυτές έχουν παρέλθει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μετατραπεί τελικά σε ένα πολιτικό ζήτημα, και τα επιχειρήματα υπέρ και κατά τού σχεδίου ισχύουν.

Σε αυτή τη νέα Ευρώπη, μια συνεχιζόμενη διαδικασία ολοκλήρωσης δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη, ούτε μπορεί να παρουσιάζεται χωρίς εναλλακτικές λύσεις. Η επιβίωσή της θα εξαρτηθεί από το πόσο τα εθνικά μέσα ενημέρωσης θα αρχίσουν να κοιτάζουν και πέρα από τα σύνορα. Η Ευρώπη δεν χρειάζεται έναν ενιαίο πληθυσμό, αλλά όντως χρειάζεται μέσα μαζικής ενημέρωσης με ευρωπαϊκή προοπτική. Χρειάζεται επίσης μια πολιτική τάξη που να είναι πρόθυμη να συζητήσει ανοικτά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της Ευρώπης. Η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων δεν αποτελούν νόμους τής φύσης. Οι υποστηρικτές τής ανοιχτής Ευρώπης πρέπει να είναι πιο πρόθυμοι να υπερασπιστούν την υπόθεσή τους και να αντιμετωπίσουν τα επιχειρήματα των ευρωσκεπτικιστών. Αυτό δεν πάει να πει ότι η ελβετική απόφαση δεν ήταν επικίνδυνη: οι μελλοντικές διαπραγματεύσεις θα είναι δύσκολες, και ο τερματισμός τής ελεύθερης οικονομικής και επιστημονικής διακίνησης θα βλάψει την Ελβετία μακροπρόθεσμα. Το δημοψήφισμα ήταν επίσης ένα ανησυχητικό σημάδι τής ανόδου τής ξενοφοβίας στην Ελβετία, και πέρα από αυτήν.

Η απόφαση των Ελβετών αποτελεί μια έγκαιρη προειδοποίηση για την Ευρώπη. Η Ένωση θα ευδοκιμήσει μόνο αν οι πολίτες έχουν την δυνατότητα να ελέγχουν το πώς λειτουργεί και το πώς δημιουργούνται οι διάφορες πολιτικές. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, και αν οι πολιτικοί αρνηθούν να συζητήσουν δημόσια για το μέλλον τής Ευρωπαϊκής Ένωσης, η λαϊκή δυσαρέσκεια με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση απλώς θα αυξηθεί. Δεν υπάρχει κανένας καλύτερος χρόνος αντί του τωρινού για να αλλάξει ο τρόπος που λαμβάνονται οι αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με δεδομένη την σημερινή στάση των Ευρωπαίων προς την Ένωση, καλύτερα οι πολιτικοί να μην χάσουν αυτή την ευκαιρία.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141071/lukas-kaelin/borderline-be...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr