Έξυπνη Ανάπτυξη | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Έξυπνη Ανάπτυξη

Πώς η Κολομβία, το Μεξικό και η Σιγκαπούρη νικούν τις BRICS

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες όλα αφορούν τις χώρες BRICS: μια ομάδα πέντε χωρών (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική), που εξελίχθηκε σε οικονομική υπερδύναμη και σταδιακά απέκτησε γεωπολιτική επιρροή. Αλλά τώρα, με τις οικονομίες τους να επιβραδύνονται, οι ημέρες αυτές φαίνεται να έχουν τελειώσει. Επιπλέον, κατά κάποιον τρόπο, οι χώρες BRICS έχουν σπαταλήσει τα χρόνια τής αφθονίας. Παρότι έριχναν χρήματα για να οικοδομήσουν δυναμικές οικονομίες και να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες, παραμέλησαν να επενδύσουν στο δικό τους πληθυσμό. Ως εκ τούτου, έχουν διανύσει λιγότερη απόσταση στον δρόμο τής ανάπτυξης από όσο πολλοί θα περίμεναν.

Τίποτα δεν καταδεικνύει το πρόβλημα καλύτερα από μια ομάδα οικονομιών που το έχουν αποφύγει εντελώς. Το Μεξικό, η Κολομβία και η Σιγκαπούρη έχουν επενδύσει περισσότερο στην οικονομική και κοινωνική ευημερία παρά στο να καταστήσουν τις χώρες τους παγκόσμιους ηγέτες. Ως αποτέλεσμα, αυτές οι μικρότερες οικονομίες φαίνεται να λειτουργούν καλύτερα σε ορισμένους τομείς από ό,τι οι χώρες BRICS.

ΜΕΓΑΛΕΣ ΤΡΟΜΕΡΕΣ BRICS

Μέχρι τώρα, η ιστορία τής ανόδου των BRICS είναι γνωστή. Η γρήγορη ανάπτυξη οδήγησε στην αύξηση του ΑΕΠ, του κατά κεφαλήν εισοδήματος, των άμεσων ξένων επενδύσεων και των εξαγωγών. Οι BRICS άρχισαν να βασίζονται λιγότερο στην εξωτερική βοήθεια [1] και κέρδισαν μόνες τους θέσεις στο γεωπολιτικό τραπέζι των «μεγάλων», όπου αναμενόταν να παίξουν ρόλους αυξανόμενης γεωπολιτικής σημασίας [2].

Οι ηγέτες των BRICS ανέλαβαν τους νέους τους ρόλους με αυτοκυριαρχία. Ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, πρόεδρος της Βραζιλίας από το 2003 έως και το 2010, για παράδειγμα, έδωσε διαλέξεις στα Ηνωμένα Έθνη και στις συνόδους κορυφής τής Αφρικής σχετικά με τη μείωση της φτώχειας [3] καθώς και για την πρόληψη και τη θεραπεία του AIDS [4]. Από την πλευρά του, ο Ρώσος ηγέτης Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δώσει συμβουλές για τα πάντα, από την εθνική ασφάλεια μέχρι την περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη στην Ασία [5]. Ο Ινδός πρωθυπουργός Μανμοχάν Σινγκ εφήρμοσε αυστηρή ηγεσία υπέρ της προώθησης μιας φιλελεύθερης παγκόσμιας εμπορικής τάξης [6] και η κυβέρνησή του έχει υπογράψει διμερείς εμπορικές συμφωνίες με το Μπαγκλαντές, την Κίνα, τη Νότια Κορέα και το Νεπάλ. Η Κίνα, επίσης , έχει αποκτήσει πιο ενεργό ρόλο, από ό,τι συνήθως, στην παροχή οικονομικών συμβουλών, για όσους θέλουν να ακούσουν. Ο κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ έχει προχωρήσει τόσο πολύ ώστε να προτείνει και να βοηθήσει στην χρηματοδότηση μιας νέας Ασιατικής Τράπεζα Ανάπτυξης Υποδομών [7]. Και οι πρόεδροι της Νότιας Αφρικής, από τον Τάμπο Μπέκι έως τον Τζέικομπ Ζούμα, ήταν θετικοί ως προς την προώθηση περιφερειακών οργάνων όπως το Συμβούλιο Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης [8], το οποίο ιδρύθηκε το 2003 για να βοηθήσει στον τερματισμό των συγκρούσεων, να επιβεβαιώσει την ασφάλεια και να προστατεύσει την εθνική κυριαρχία.

Οι BRICS έχουν επίσης προσπαθήσει να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες όσον αφορά την παροχή εξωτερικής βοήθειας. Στη σύνοδο κορυφής τού 2013 στο Durban, συμφώνησαν να δημιουργήσουν την «BRICS Τράπεζα Ανάπτυξης» [9]. Με ένα ταμείο περίπου 100 δισ. δολαρίων, η BDB (BRICS Development Bank) παρέχει επιχορηγήσεις και δάνεια για τη χρηματοδότηση και την ανάπτυξη των υποδομών στις αναπτυσσόμενες χώρες, με λίγες προϋποθέσεις. Πέρα από την BDB, οι χώρες BRICS έχουν επίσης βοηθήσει στην χρηματοδότηση εκατοντάδων ταμείων πολυμερών πρωτοβουλιών οικονομικής ανάπτυξης [10], σχέδια του ΔΝΤ [11] και πολυμερείς προσπάθειες για την υγεία, όπως το Παγκόσμιο Ταμείο για την Καταπολέμηση του HIV / AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας. Η Ρωσία προηγείται στις χρηματοδοτήσεις, παρέχοντας στο ταμείο το εκτιμώμενο ποσό των 297 εκατομμυρίων δολαρίων, το 2012 [12], ακολουθούμενη από την Κίνα με 25 εκατομμύρια δολάρια, τη Νότιο Αφρική με 10,3 εκατ. δολάρια, και την Ινδία με 10 εκατομμύρια δολάρια.

Καθώς οι οικονομίες των BRICS μεγάλωσαν και οι δωρεές τους αυξάνονταν, το ίδιο έκαναν και οι προσπάθειες της διεθνούς οικονομικής κοινότητας για να τους κάνει να δώσουν περισσότερα. Το 2011, για παράδειγμα, το ΔΝΤ πλησίασε την Πρόεδρο της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ σχετικά με χρηματοδοτική βοήθεια προς την Ελλάδα και την Πορτογαλία [13]. Η Βραζιλία συμφώνησε να δωρίσει 10 δισ. δολάρια [14]. Μετά από αυτό, το ΔΝΤ ζήτησε από την ομάδα των BRICS να παράσχει περισσότερη χρηματοδότηση για να βοηθήσει στην ενίσχυση των αποθεματικών του ΔΝΤ και ενδεχομένως να βοηθήσει την Ευρώπη [11].

Ο στόχος των BRICS να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες έχει αποκτήσει κάποιο κόστος. Έχουν δώσει λιγότερη προσοχή στην εσωτερική πολιτική - ιδιαίτερα όσον αφορά την υγεία και την εκπαίδευση, οι οποίες, λόγω του μεγάλου μεγέθους των BRICS, συνήθως αντιμετωπίζονται από τις τοπικές κυβερνήσεις με περιορισμένη εποπτεία. Τώρα, που αντιμετωπίζουν οικονομική ύφεση, οι χώρες BRICS αντιμετωπίζουν επίσης και παραμελημένους πληθυσμούς.

ΛΑΘΟΣ ΠΡΟΤΥΠΑ

Πριν γίνει μέλος των BRIC, η Βραζιλία ήταν βυθισμένη σε βαθιά οικονομική κρίση. Η γρήγορη ανάκαμψή της εξέπληξε πολλούς, αλλά έχει σημειώσει μικρή πρόοδο στην κοινωνική ανάπτυξη από τότε. Μια τέτοια περίπτωση είναι η αποτυχία της να δημιουργήσει ένα δίκαιο και αποτελεσματικό σύστημα υγείας. Σχεδόν το 70% του πληθυσμού εξαρτάται από το καθολικό σύστημα υγείας, που ονομάζεται SUS, αλλά η κυβερνητική χρηματοδότηση για αυτό είναι ελάχιστη [15]. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει επίσης αμελήσει να βοηθήσει τις τοπικές κυβερνήσεις να διαχειριστούν τα νοσοκομεία τού SUS και έχει δώσει λίγα χρήματα για βασικές ανάγκες, όπως κρεβάτια και μηχανήματα ακτίνων Χ, για εργαζόμενους της υγειονομικής περίθαλψης και για φάρμακα. Ως αποτέλεσμα το 2012 εκτιμάται ότι περίπου το 40% του πληθυσμού δεν είχε πρόσβαση στα βασικά φάρμακα [16].

Η εκπαιδευτική πολιτική τής κυβέρνησης ήταν εξίσου αναποτελεσματική. Οι τοπικές κυβερνήσεις, οι οποίες έχουν αναλάβει την ευθύνη για την βασική εκπαίδευση, δεν ήταν σε θέση να επενδύσουν επαρκώς στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Υπήρξε ελάχιστη προσπάθεια για τον καθορισμό των προσόντων διδασκαλίας ή για την παροχή επαρκούς κατάρτισης και έτσι η συνολική ποιότητα της διδασκαλίας έχει μειωθεί. Σήμερα, πάνω από 10%του πληθυσμού είναι αναλφάβητοι. Ακόμη και με την πρόσφατη δέσμευση της Ρούσεφ για αύξηση της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση, ορισμένοι ανησυχούν ότι το εργατικό δυναμικό τής Βραζιλίας σύντομα δεν θα διαθέτει τις τεχνικές δεξιότητες [17] που απαιτούνται για να διαχειρίζεται την οικονομία τής χώρας.

Εν όψει όλων αυτών των προκλήσεων, η κοινωνία των πολιτών έχει γίνει όλο και πιο θυμωμένη [18] επειδή η κυβέρνησή της επικεντρώνεται στην παροχή βοήθειας στο εξωτερικό όταν η ανάγκη στο εσωτερικό είναι τόσο μεγάλη.

Η Ρωσία, εν τω μεταξύ, έχει τους δικούς της δαίμονες στην υγεία. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση παρέχει καθολική ασφάλιση υγείας, οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία μειώθηκαν από 7,1% του ΑΕΠ το 1997 στο 6,2% το 2011. Και τον περασμένο Ιανουάριο, η διοίκηση Πούτιν αποφάσισε τη μείωση του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού για την υγεία - περίθαλψη ακόμη περισσότερο [19]. Ο λόγος : αύξηση των στρατιωτικών δαπανών [20]. Ωστόσο, οι πολίτες ήδη δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά φάρμακα [21] και οι γιατροί συχνά απαιτούν «φακελάκια» [22] με αντάλλαγμα φροντίδα (αυτό μπορεί να οφείλεται στους μηδαμινούς μισθούς των γιατρών των 300 δολαρίων [ 23] το μήνα). Δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η ρωσική υγεία παραμένει φτωχή. Το προσδόκιμο ζωής των ενηλίκων είναι πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο τού ΟΟΣΑ, στα 64 έτη για τους άνδρες και στα 76 για τις γυναίκες. Οι καρδιακές παθήσεις και ο καρκίνος είναι σε άνοδο, όπως και το HIV / AIDS και η φυματίωση.

Η Μόσχα έχει επίσης αποτύχει να επενδύσει στην εκπαίδευση. Μεγαλόστομες δηλώσεις για νέα χρηματοδοτικά σχήματα αφορούν περισσότερο στην ανάπτυξη των δημοσίων σχέσεων της κυβέρνησης παρά στην αειφόρο ανάπτυξη. Αν και οι ομοσπονδιακές δαπάνες για την εκπαίδευση αυξήθηκαν σταδιακά [24], η διοίκηση Πούτιν αποφάσισε να τις μειώσει. Για άλλη μια φορά, οι περικοπές έγιναν στο όνομα των στρατιωτικών δαπανών. Η Ρωσία θα πρέπει να έχει άλλες προτεραιότητες. Αν η ποιότητα της ρωσικής εκπαίδευσης [25] δεν βελτιωθεί, αν οι καθηγητές δεν ενθαρρύνουν τους μαθητές να ασχοληθούν με σημαντικά αντικείμενα σπουδών, όπως τα μαθηματικά (μια μικρή μειοψηφία των νεο-εισακτέων στα κολλέγια σκοπεύει να το πράξει), και αν τα πανεπιστήμια δεν εκπαιδεύουν τους μαθητές ώστε να μπορούν να εργαστούν στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομίας, η Ρωσία θα δει την ανταγωνιστικότητα του εργατικού δυναμικού της να μειώνεται [25]. Και τούτο, ακολουθώντας μια συνολική μείωση του πληθυσμού, αποτελεί μια τρομακτική προοπτική.

Όπως και στη Βραζιλία, η ρωσική κοινωνία των πολιτών όλο και αποθαρρύνεται με την συνεχή επικέντρωση της κυβέρνησης στην παροχή εξωτερικής βοήθειας. Σε δημοσκόπηση του 2010 του Κέντρου Levada [26], για παράδειγμα, το 66% των Ρώσων πίστευαν ότι, λόγω των συνεχιζόμενων εγχώριων αναγκών και οικονομικών προκλήσεων, η κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση να αυξάνει την εξωτερική βοήθεια. Το 82% πίστευαν ότι η Ρωσία θα πρέπει να ασχολείται περισσότερο με τα εσωτερικά προβλήματά της από ό, τι με την παροχή βοήθειας στο εξωτερικό.

Στην Ινδία, επίσης, η κοινωνική ανάπτυξη ερχόταν δεύτερη. Η Ινδία δαπανά περίπου 1,2% του ΑΕΠ της για την υγειονομική περίθαλψη [27]. Οι ομοσπονδιακές δαπάνες για τις νοσοκομειακές υποδομές έχουν μειωθεί και περίπου το 69% των Κέντρων Πρωτοβάθμιας Υγείας της χώρας, των κρατικών κλινικών γενικής περίθαλψης και μικρές χειρουργικές επεμβάσεις, έχουν μόνο ένα κρεβάτι. Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι πολίτες είτε έχουν πληρώσει για τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης από την τσέπη τους είτε έχουν αγοράσει ιδιωτική ασφάλιση υγείας. Παρά το γεγονός ότι η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και εξαγωγείς γενόσημων φαρμάκων στον κόσμο, οι Ινδοί έχουν μικρότερη πρόσβαση σε βασικά φάρμακα [28] από ό, τι σχεδόν οποιοδήποτε άλλο έθνος.

Η εκπαιδευτική πολιτική επίσης υστερεί. Οι κρατικές δαπάνες αυξήθηκαν οριακά από το 10% των συνολικών κρατικών δαπανών το 2009 σε 11% το 2011 [29]. Ωστόσο, η αύξηση των δαπανών δεν έχει συμβαδίσει με την αυξανόμενη τοπική ζήτηση. Τα σχολεία συχνά δεν διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές, όπως γραφεία και μαυροπίνακες [30]. Περίπου το 89% των σχολείων δεν έχουν τουαλέτες και το 59% είναι χωρίς πόσιμο νερό [31]. Υπάρχει σημαντική έλλειψη ειδικευμένων εκπαιδευτικών και μόνο το ένα τέταρτο των εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία εμφανίζονται για εργασία σε τακτική βάση. Το ποσοστό αλφαβητισμού των ενηλίκων εξακολουθεί να είναι χαμηλό, μόνο 73% το 2011 [32], και περίπου το 70% του πληθυσμού [33] δεν έχει καμία άλλη εκπαίδευση πέρα από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Λόγω αυτών των προκλήσεων, η κυβέρνηση δυσκολεύτηκε να συγκεντρώσει πολιτική βούληση για την αύξηση της διεθνούς βοήθειας. Αλλά παρ' όλα αυτά θέλει να χρησιμοποιήσει την εξωτερική βοήθεια για να ενισχύσει την εικόνα της ως παγκόσμια δύναμη. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση έχει επίσης αποφασίσει να απέχει από την λήψη οποιασδήποτε εξωτερικής βοήθειας από την βρετανική κυβέρνηση, παρά την αύξηση των ποσοστών τής φτώχειας και της ανισότητας στην χώρα.

Οι αποτυχίες τής Κίνας είναι παρόμοιες. Δεν έχει ένα καθολικό σύστημα υγείας και περίθαλψης. Μόλις το 1998 η κυβέρνηση άρχισε να παρέχει επιδοτούμενη ασφάλιση υγείας για τους κατοίκους των αστικών κέντρων μέσω τού Συστήματος Βασικής Ιατρικής Ασφάλισης Αστικών Εργαζομένων [34]. Οι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών εντάχθηκαν σε δικό τους πρόγραμμα το 2003. Τα προγράμματα αυτά συμπληρώθηκαν το 2007, με το πρόγραμμα της Βασικής Ιατρικής Ασφάλισης Αστικών Κατοίκων, το οποίο καλύπτει τους ανέργους, τους φοιτητές και τους συνταξιούχους. Συνολικά, οι κρατικές δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη έχουν υπερδιπλασιαστεί κατά τα τελευταία χρόνια, από 156 δισεκατομμύρια δολάρια το 2006 σε 357 δισεκατομμύρια δολάρια το 2011 [35]. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι η κυβέρνηση έχει παράξει επαρκή ιατρική περίθαλψη. Στα κρατικά νοσοκομεία, υπάρχει μια αυξανόμενη έλλειψη γενικών ιατρών για την πρωτοβάθμια περίθαλψη. Υπάρχει συχνά μια μακρά περίοδος αναμονής για ιατρική φροντίδα, και οι κάτοικοι της υπαίθρου συχνά δεν έχουν πρόσβαση στην ίδια ιατρική τεχνολογία, κρεβάτια και εξοπλισμό όπως οι κάτοικοι των πόλεων.

Όμως, οι εκπαιδευτικές πολιτικές τής Κίνας είναι κάπως πιο ελπιδοφόρες. Το 2012, η κυβέρνηση έφτασε τελικά το στόχο της δαπανώντας 4% του ΑΕΠ στην δημόσια εκπαίδευση [36]. Το 2013, εξάλλου, η κεντρική κυβέρνηση αφαίρεσε τα τέλη εγγραφής στα σχολεία για τα φτωχά παιδιά και οι ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις συνεχίζουν να βοηθούν τα φτωχά παιδιά να λαμβάνουν υποτροφίες για καλά σχολεία. Παρ' όλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις. Υπάρχει ακόμα ένα χάσμα μεταξύ πολιτών τής υπαίθρου και των πόλεων ως προς την πρόσβαση σε ποιοτικές δημόσιες σχολές. Και οι οικογένειες συχνά αναγκάζονται να πληρώσουν από την τσέπη τους για την ιδιωτική εκπαίδευση, κάτι που έχει αυξήσει την ανισότητα στην πρόσβαση στην εκπαίδευση [37].

Ορισμένοι κινέζοι αξιωματούχοι εκφράζουν θυμό που οι αρχηγοί των κομμάτων επικεντρώνονται τόσο πολύ στο να βοηθήσουν άλλες χώρες να ξεπεράσουν τις προκλήσεις για την υγεία και την εκπαίδευση τους. Πρόσφατα, για παράδειγμα, οι ανώτεροι υπάλληλοι του τομέα υγείας παραδέχθηκαν ότι η Κίνα πρέπει να επικεντρωθεί στα εσωτερικά της προβλήματα [38] πριν προσπαθήσει να λύσει τα προβλήματα του κόσμου.

Όπως και στις άλλες χώρες BRICS, στη Νότιο Αφρική οι ομοσπονδιακές δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Αυτό, εν μέρει, αντανακλά την δέσμευση της κυβέρνησης, το 2009, να παράσχει καθολική ασφάλιση υγείας. Αλλά δεν υπήρξε καμία αντίστοιχη προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι τα δημόσια νοσοκομεία έχουν επαρκή ιατρικό εξοπλισμό και επαρκές προσωπικό [39]. Ο Άαρον Μοτσοαλέντι, ο υπουργός Υγείας τής χώρας, δήλωσε ότι η ποιότητα της δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης είναι «συχνά εντελώς απαράδεκτη [40]».

Όπως και στον τομέα της υγείας, η Νότιος Αφρική συνέχισε να αυξάνει τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό για την εκπαίδευση, φτάνοντας τις δαπάνες σχεδόν έως και το 18% των δημοσίων δαπανών [41], ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στον κόσμο. Ωστόσο, λόγω της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης, τα χρήματα δεν απέδωσαν τίποτα. Το 2011, τα 3.544 από τα 24.793 δημόσια σχολεία δεν είχαν ηλεκτρική ενέργεια [42], τα 2.402 καθόλου νερό και 19.037 δεν είχαν πρόσβαση σε κέντρα υπολογιστών. Σήμερα, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ κατατάσσει τις επιδόσεις των μαθητών τής Νότιας Αφρικής στα μαθηματικά, προτελευταίες στον κόσμο. Παρά το γεγονός ότι τα ποσοστά εγγραφής στο πανεπιστήμιο έχουν αυξηθεί από 74.000 το 1994 σε 127.000 το 2007 [43], υπάρχει ένα 45% που αποτυγχάνει. Έτσι, η προσφορά εξειδικευμένης εργασίας είναι περιορισμένη.

Όπως οι BRICS εταίροι της Νοτίου Αφρικής, η κυβέρνηση δυσκολεύτηκε με το ζήτημα της εξωτερικής βοήθειας [44], καθώς τα εσωτερικά προβλήματα της υγείας και της εκπαίδευσης αυξάνονται – όπως και η ανεργία, η μόνιμη έλλειψη ανθρώπινων πόρων και το έγκλημα. Οι πολίτες τής Νοτίου Αφρικής έχουν γίνει όλο και πιο ανήσυχοι με την αποστολή εξωτερικής βοήθειας [45] και σε άλλες χώρες, όταν υπάρχουν τόσες πολλές ανάγκες στο εσωτερικό.

ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ EYHMEΡIA

Δεν τα έχουν πάει όλες οι αναδυόμενες οικονομίες τού κόσμου τόσο άσχημα. Μερικές, όπως η Κολομβία, το Μεξικό και η Σιγκαπούρη έχουν πετύχει σταθερά υψηλά επίπεδα οικονομικής ανάπτυξης και έχουν κάνει στρατηγικές επενδύσεις στον τομέα τής υγείας και της εκπαίδευσης. Έχουν την δυνατότητα να το κάνουν επειδή δεν έχουν φιλοδοξίες να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες. Η Κολομβία, παραδείγματος χάριν, απέφυγε την προσπάθεια να διαμορφώσει διεθνείς πολιτικές. Στα πλαίσια των συνεχών προσπαθειών της να περιορίσει την επιρροή των ενόπλων δυνάμεων των τρομοκρατών ανταρτών και της διακίνησης των ναρκωτικών, η κυβέρνηση έχει επικεντρωθεί στην εσωτερική και περιφερειακή συνεργασία για την ασφάλεια [46] σε συνδυασμό με την ενίσχυση της οικονομίας, την αύξηση της απασχόλησης και τη μείωση της φτώχειας. Το Μεξικό επίσης ήταν απρόθυμο να συμμετάσχει στη διεθνή χάραξη πολιτικής, μια στάση που έχει μια μάλλον μακρά παράδοση [47] εκεί. Παρά το γεγονός ότι η αυξανόμενη οικονομική δύναμη του Μεξικού σίγουρα θα μπορούσε να του προσφέρει μεγαλύτερη μερίδα στη διεθνή χρηματοπιστωτική και περιβαλλοντική πολιτική [48], η κυβέρνηση του Μεξικό, όπως και της Κολομβίας, έχει επικεντρωθεί, αντ’ αυτού, στην ενίσχυση της οικονομίας και των υποδομών της, καθώς και στην καταστολή των εν εξελίξει ναρκο-πολέμων και της βίας. Ομοίως, αν και η Σιγκαπούρη έχει συμμετάσχει στον ΟΗΕ και άλλες προσπάθειες για την προώθηση της διεθνούς ειρηνικής συνεργασίας [49], απέφυγε να ακολουθήσει τα βήματα των χωρών BRICS στην παροχή συμβουλών σχετικά με τη διεθνή πολιτική και την επιρροή σε διεθνείς χώρους.

Το πιο εντυπωσιακό, όλες αυτές οι χώρες έχουν αποφύγει την παροχή σημαντικής αναπτυξιακής βοήθειας. Η Κολομβία συνεισφέρει πολύ λίγο μέσω πολυμερών και διμερών βοηθειών. Για παράδειγμα, πέρυσι παρείχε σχεδόν 8 εκατομμύρια δολάρια σε πολυμερή προγράμματα τροφίμων [50]. Το 2011, η κυβέρνηση του Μεξικό δημιούργησε τον Οργανισμό Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας τού Μεξικό [51], ο οποίος παρέχει χρηματοδότηση για περίπου 341 έργα σε όλη την περιφέρεια στους τομείς της εκπαίδευσης, της οικονομικής ανάπτυξης, του πολιτισμού, καθώς και την επιστημονική και τεχνική βοήθεια. Η Σιγκαπούρη έχει μόνο ένα πολύ μικρό διμερές πρόγραμμα, το Πρόγραμμα Συνεργασίας Σιγκαπούρης [52], το οποίο παρέχει περιορισμένες χρηματοδοτήσεις και τεχνική και εκπαιδευτική υποστήριξη στις χώρες τής περιοχής Ασίας - Ειρηνικού. Αν και θα μπορούσε να αντέξει οικονομικά να δώσει περισσότερα, δεν το κάνει.

Σε γενικές γραμμές, άλλωστε, οργανισμοί όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα δεν ανέμεναν ποτέ αυτές οι χώρες να διαδραματίσουν ρόλο δότη. Το Μεξικό ήταν ίσως η μόνη εξαίρεση, όταν, το 2012, το ΔΝΤ ζήτησε και έλαβε τη βοήθεια του Μεξικό με την παροχή κεφαλαίων, για τη συγκράτηση της ευρωπαϊκής κρίση χρέους [53].

Εξαιτίας αυτού, φαίνεται ότι η Κολομβία, το Μεξικό και η Σιγκαπούρη έχουν τη δυνατότητα να επικεντρωθούν περισσότερο στην εσωτερική πολιτική – ένα κατόρθωμα πιο εύκολο για το καθένα, σίγουρα, δεδομένου ότι είναι πολύ μικρότερα κράτη και δεν είναι τόσο αποκεντρωμένα όσο οι BRICS.

Μεταξύ 1995 και 2010, για παράδειγμα, η Κολομβία έχει αυξήσει τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης από το 7,34% του ΑΕΠ σε 7,59% [54 ]. Αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα αποδειχτεί μη βιώσιμο, ειδικά εάν υπάρξει μια οικονομική ύφεση. Αλλά, προς το παρόν, η Κολομβία έχει ένα πολύ γενναιόδωρο σύστημα υγείας. Σήμερα, περίπου το 96% του πληθυσμού έχει ασφάλιση υγείας [55]. Ο αριθμός των κρατικών νοσοκομείων αυξήθηκε από 4.466 το 2004 σε 4.602 το 2009 [56] και ο αριθμός των κλινών για τις μονάδες εντατικής θεραπείας αυξήθηκε από 4.985 σε 9.294. Ο αριθμός των γιατρών αυξήθηκε από 0,96 ανά 1.000 κατοίκους το 1990 σε 1,47 ανά 1.000 κατοίκους το 2010 [57]. Και τέλος, η πρόσβαση σε βασικά φάρμακα έχει αυξηθεί [58] τόσο για τις χρόνιες παθήσεις όσο και για τις μεταδοτικές ασθένειες, όπως το AIDS. Παρά το γεγονός ότι οι προκλήσεις παραμένουν, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής ποιότητας των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης (ιδίως στις αγροτικές περιοχές) και της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος, οι πολιτικές προσπάθειες οδήγησαν σε σημαντική μείωση των ανισοτήτων στην υγεία [59].

Η Κολομβία έχει κάνει επίσης αισθητή πρόοδο στην εκπαίδευση. Έχει αυξήσει τις δαπάνες για την εκπαίδευση από 1,73% του ΑΕΠ [60] το 1980 στο 4,5% του ΑΕΠ το 2011. Το 2011, διατέθηκαν επιπλέον 513 εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή και ανακατασκευή των περίπου 200.000 σχολείων [61]. Σήμερα, το ποσοστό φοίτησης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι σχεδόν 90% [62], και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το κολέγιο τα ποσοστά εγγραφής έχουν αυξηθεί [63].

Τα τελευταία χρόνια, το Μεξικό προσπάθησε να αναπτύξει μια ισχυρή οικονομία επενδύοντας στις πολιτικές κοινωνικής πρόνοιας. Οι δημόσιες δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη αυξήθηκαν από περίπου 5,07% του ΑΕΠ το 2000 σε περίπου 6,16% το 2011 [64]. Εκτός από την παροχή υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης μέσω του εθνικού Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (κυρίως απασχολούμενους εργαζόμενους [65] ), αυτήν η δαπάνη έχει κατευθυνθεί προς την διασφάλιση της καθολικής κάλυψης, μέσω της πολιτικής πρωτοβουλίας Seguro Popular του 2003, η οποία εγγυάται πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για τους ανασφάλιστους. Η χώρα διέθεσε επίσης ποσό ύψους 5,3 δισ. δολαρίων τα τελευταία χρόνια [66], για την κατασκευή, την επέκταση ή την ανακαίνιση περισσότερων από 2.750 ιατρικών μονάδων. Εν τω μεταξύ, η πρόσβαση σε βασικά φάρμακα έχει αυξηθεί [67]: το 2002, εκτελέστηκε μόνο το 55% των συνταγών φαρμάκων που συνταγογραφήθηκαν από εξωτερικά ιατρεία του δημοσίου, ενώ το ποσοστό αυτό αυξήθηκε σε 79% το 2006.

Η κυβέρνηση έχει επίσης συνεχίσει να επενδύει στην εκπαίδευση. Το 2010, οι δαπάνες για την εκπαίδευση [68], ήταν 6,2% του ΑΕΠ, υψηλότερες από τη Βραζιλία (5,6%) και την Ρωσία (4,9%). Υπάρχουν ακόμα προβλήματα - το 75% των σχολείων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης [69] δεν έχουν υπολογιστές ή βιβλιοθήκες - αλλά η σημερινή κυβέρνηση έχει διαθέσει επιπλέον 900 εκατομμύρια δολάρια [70] για την επίλυση αυτών των προβλημάτων. Σήμερα, το Μεξικό έχει επίσης ένα από τα υψηλότερα στον κόσμο ποσοστά εγγραφής στο δημοτικό σχολείο (99% των τετράχρονων παιδιών φοιτούν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση [71]), παρά τα υψηλά ποσοστά πρόωρης εγκατάλειψης στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Η Σιγκαπούρη έχει ελαχιστοποιήσει τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης με την πάροδο του χρόνου [ 72 ] από 5,1% των κρατικών δαπανών το 2009 σε 4,6% το 2011. Αυτό αντανακλά το μοναδικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Σιγκαπούρης, το οποίο συνδυάζει κυβερνητικές επιδοτήσεις για την δημόσια υγεία με υποχρεωτικούς εταιρικούς και ατομικούς αποταμιευτικούς λογαριασμούς. Μαζί , αυτά τα προγράμματα έχουν προστατεύσει άτομα από καταστροφικές δαπάνες υγείας και χρηματοδοτούν ιατρικές διαδικασίες και χειρουργικές επεμβάσεις. Η κυβέρνηση συνεχίζει να επενδύει σε νοσοκομειακές υποδομές [ 73 ]. Η πρόσβαση σε βασικά φάρμακα έχει επίσης αυξηθεί, και το προσδόκιμο ζωής και άλλοι δείκτες υγείας συνεχίζουν να βελτιώνονται.

Η Σιγκαπούρη έχει μια εξαιρετική πορεία όσον αφορά την εκπαίδευση. Από το 2007, έχουν αυξηθεί οι δαπάνες για την εκπαίδευση κατά περίπου 40% [74], από 7,5 δισ. δολάρια το δημοσιονομικό έτος 2007 σε 10,5 δισεκατομμύρια δολάρια το δημοσιονομικό έτος 2012. Ίσως ο μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στην επιτυχία της Σιγκαπούρης είναι η αφοσίωση της κυβέρνησης να επενδύει στους καθηγητές της. Επιλέγει μεταξύ αποφοίτων από τα κορυφαία πανεπιστήμια [75] για το Εθνικό Ινστιτούτο Εκπαίδευσης και παρέχει στην συνέχεια στους επιτυχόντες δωρεάν δίδακτρα, ένα μηνιαίο μισθό και μια εγγυημένη εργασία μετά την αποφοίτηση. Η χώρα εξακολουθεί να τοποθετείται σε υψηλή βαθμίδα στις διεθνείς ακαδημαϊκές εκτιμήσεις [76]: το περασμένο έτος, κατέλαβε την δεύτερη θέση στα τεστ επίδοσης μαθηματικών PISA του ΟΟΣΑ για τους 15χρονους και την τρίτη στα τεστ, κατανόησης και ανάγνωσης PISA. Συνολικά, η Σιγκαπούρη έχει αναπτύξει το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό που απαιτείται για να ταιριάζει με την ακμάζουσα οικονομία της [75].

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙΑ

Κατά τη σύγκριση των αναδυόμενων οικονομιών, αξίζει τον κόπο να εξεταστούν περισσότερα από ό,τι μόνο οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης. Η ικανότητα των χωρών να αναπτύξουν ακμάζουσα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και να διασφαλίζουν την κοινωνική ανάπτυξη είναι επίσης σημαντική. Από αυτή την άποψη, φαίνεται ότι η Κολομβία, το Μεξικό και η Σιγκαπούρη θα ξεπεράσουν ακόμα και τις BRICS. Αυτά τα έθνη μη - BRICS έχουν καταλάβει ότι η διατήρηση υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης απαιτεί επενδύσεις σε ανθρώπους και, αν οι χώρες BRICS δεν καταλήξουν στο ίδιο συμπέρασμα, δεν θα τα καταφέρουν τόσο καλά όσο αναμένουν οι αναλυτές.

Υπό αυτή την έννοια, τα έθνη που επικεντρώνονται στην κοινωνική πρόνοια όπως αυτά της Κολομβίας, του Μεξικό και της Σιγκαπούρης μπορεί να είναι καλύτερα πρότυπα από τις χώρες BRICS για τον υπόλοιπο αναπτυσσόμενο κόσμο. Ενδιαφέρονται λιγότερο να γίνουν παγκόσμιες δυνάμεις και, αντ' αυτού, επικεντρώνονται στην κοινωνική ευημερία, κάτι που άλλες μικρότερες αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Γκάνα, η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Νιγηρία, η Πολωνία και η Ταϊλάνδη σίγουρα μπορούν να εκτιμήσουν.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/140713/eduardo-j-gomez/smart-deve...

Συνδέσεις:
[1] http://en.mercopress.com/2006/01/11/lula-calls-brazil-and-imf-partners-n...
[2] http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1468-2346.2006.00512.x/abst...
[3] http://www.scielo.br/pdf/rbpi/v53n2/09.pdf
[4] http://www.foreignpolicy.com/articles/2009/07/22/brazils_blessing_in_dis...
[5] http://csis.org/publication/russia-hosting-apec-summit-vladivostok-putin...
[6] http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/EXTSARRE...
[7] http://csis.org/publication/chinas-charm-offensive-signals-new-strategic...
[8] http://www.chathamhouse.org/sites/default/files/public/International Affairs/2013/89_1/89_1Alden.pdf
[9] http://www.bloomberg.com/news/2013-03-25/brics-nations-plan-new-bank-to-...
[10] http://www.oecd.org/dac/aid-architecture/49014277.pdf
[11] http://www.bbc.co.uk/news/business-18501198
[12] http://www.plosmedicine.org/article/info:doi/10.1371/journal.pmed.1001487
[13] http://www.foreignpolicy.com/articles/2012/03/20/brazils_european_dream
[14] http://www.ft.com/cms/s/0/8fb83f5c-004b-11e3-9c40-00144feab7de.html#axzz...
[15] http://edition.cnn.com/2012/07/13/opinion/gomez-brazil-health-care/index...
[16] http://www.globalizationandhealth.com/content/9/1/62
[17] http://brazilportal.files.wordpress.com/2011/11/brazileduaq.pdf
[18] http://poldev.revues.org/1009
[19] http://rbth.ru/articles/2013/01/12/russian_authorities_plan_to_cut_healt...
[20] http://en.ria.ru/military_news/20131120/184831850.html
[21] http://www.foreignaffairs.com/euro.who.int%3A__data%3Aassets%3Apdf_file%...
[22] http://www.washingtonpost.com/world/europe/russians-still-forced-to-pay-...
[23] http://www.washingtonpost.com/world/doctor-tells-putin-of-russias-medica...
[24] http://books.google.co.uk/books?id=3EVCx2vameMC&pg=PR6&lpg=PR6&dq=Russia education spending 2012&source=bl&ots=JBMz7NoSR0&sig=g0-z34iV-oMTBex9a_A0WO0oZLg&hl=en&sa=X&ei=u8K-UoTGE4eqhQepsIHYBA&ved=0CD8Q6AEwAzgK#v=onepage&q=Russia education spending 2012&f=false
[25] http://www.themoscowtimes.com/business/business_for_business/article/rus...
[26] http://www.oxfam.org/sites/www.oxfam.org/files/dp-russia-humanitarian-do...
[27] http://www.amazon.com/An-Uncertain-Glory-India-Contradictions/dp/0691160791
[28] http://apps.who.int/medicinedocs/pdf/s6160e/s6160e.pdf
[29] http://data.worldbank.org/indicator/SE.XPD.TOTL.GB.ZS
[30] http://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CCcQ...
[31] http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/4051353.stm
[32] http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-07-18/news/40656767_1_l...
[33] http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-06-14/news/32235769_1_...
[34] http://iis-db.stanford.edu/pubs/23668/AHPPwp_28.pdf
[35] http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:-iOGd_wQ7b8J:www.mc... &cd=2&hl=en&ct=clnk&gl=uk
[36] http://www.oecd.org/china/48677215.pdf
[37] http://www.businessweek.com/articles/2013-04-04/chinese-education-the-tr...
[38] http://www.cfr.org/china/enter-dragon-elephant-chinas-indias-participati...
[39] http://store.eiu.com/article.aspx?productid=1557096955&articleid=937377878
[40] http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-14504628
[41] http://www.southafrica.info/about/social/govteducation.htm#.UsGnTP1teX0
[42] http://www.equaleducation.org.za/page/school-infrastructure
[43] http://www.ieasa.studysa.org/resources/Study_SA/Facts_Figures_section.pdf
[44] http://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&v...
[45] http://www.open.ac.uk/socialsciences/bisa-africa/files/bisa-isa-yanacopu...
[46] http://colombiareports.co/colombia-intermestics-of-security/
[47] http://www.thedialogue.org/page.cfm?pageID=32&pubID=2811
[48] http://www.theglobeandmail.com/globe-debate/editorials/despite-strife-at...
[49] http://thediplomat.com/2013/10/singapore-how-to-stay-stable-and-strong/
[50] http://www.wfp.org/about/funding/governments/colombia
[51] http://www.mexidata.info/id3796.html
[52] http://www.scp.gov.sg/content/scp/index.html
[53] http://www.bloomberg.com/news/2011-11-28/imf-s-lagarde-seeks-latin-ameri...
[54] http://www-wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/WDSP/IB/2...
[55] http://www.ispor.org/ValueInHealth/ShowValueInHealth.aspx?issue=A6CA8C55...
[56] http://www.paho.org/saludenlasamericas/index.php?option=com_content&view...
[57] http://apps.who.int/gho/data/node.main.A1444?lang=en
[58] http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(10)60033-5/fulltext
[59] http://content.healthaffairs.org/content/28/3/853.abstract
[60] http://www.indexmundi.com/facts/colombia/public-spending-on-education
[61] http://colombiareports.co/colombia-allocates-77b-for-education-in-2012/
[62] http://www-wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/WDSP/IB/2...
[63] http://chronicle.com/blogs/worldwise/winds-of-change-in-colombia/28286
[64] http://www.tradingeconomics.com/mexico/health-expenditure-total-percent-...
[65] http://www.salud.gob.mx/unidades/pediatria/refo_mex.pdf
[66] http://journal.aarpinternational.org/a/b/2011/08/Health-Care-and-Demogra...
[67] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2704036/
[68] http://www.oecd.org/edu/Mexico_EAG2013 Country Note.pdf
[69] http://www.thedialogue.org/PublicationFiles/EducationinMexico0322.pdf
[70] http://en.presidencia.gob.mx/articles-press/the-government-is-determined...
[71] http://www.oecd.org/education/EAG2012 - Country note - Mexico.pdf
[72] http://data.worldbank.org/indicator/SH.XPD.TOTL.ZS
[73] http://www.accessh.org/Pdf/Affordable Excellence the Singapore Healthcare Story.pdf
[74] http://www.moe.gov.sg/media/parliamentary-replies/2013/10/government-exp...
[75] http://www.smhc-cpre.org/wp-content/uploads/2008/07/how-the-worlds-best-...
[76] http://www.bbc.co.uk/news/education-25187997

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr