Ομάδα των τριών;

Η Ουάσιγκτον φαίνεται να ανησυχεί πιο άμεσα για την δυνατότητά της να συνεργάζεται με τους δύο συμμάχους ώστε να αποκρούει τις προκλήσεις από την Βόρεια Κορέα. Αλλά δεν πρέπει να παραμελεί τα βαθύτερα και πιο μακροπρόθεσμα ζητήματα που πηγαίνουν πέρα από την αποτροπή τής Πιονγκγιάνγκ. Για παράδειγμα, οι εντάσεις μεταξύ της Ιαπωνίας και της Κορέας έχουν ανοίξει την πόρτα στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ της Σεούλ και του Πεκίνου. Αυτή η ανανεωμένη σχέση ήταν σε πλήρη θέα, όταν η Παρκ έκανε ένα τετραήμερο ταξίδι-ορόσημο στην Κίνα την περασμένη άνοιξη, ενώ αγνόησε ένα αίτημα του Άμπε για συνάντηση. Η στάση τού Abe σχετικά με την ιαπωνική ιστορία, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, όπως η δυσαρέσκεια του Πεκίνου για την Βόρεια Κορέα, έχει επίσης ωθήσει τη Νότια Κορέα πιο κοντά στην Κίνα. Εν τω μεταξύ, η Κίνα έχει πάρει μια πιο σκληρή στάση απέναντι στην Ιαπωνία, καθώς η Σεούλ έχει κάνει ελάχιστα για να αντισταθεί στις προκλήσεις τού Πεκίνου στην Ανατολική Θάλασσα της Κίνας.

Ίσως το πιο προβληματικό σημείο είναι η ανησυχία τής Νότιας Κορέας ότι οι μεταρρυθμίσεις στην ασφάλεια και την άμυνα του Τόκιο σηματοδοτούν μια αναζωπύρωση του ιαπωνικού μιλιταρισμού. Η Σεούλ έχει αμφισβητήσει ανοικτά την κίνηση της Ιαπωνίας να επανερμηνεύσει το δικαίωμά της στην συλλογική αυτοάμυνα και την ανατροπή τής από δεκαετίες απαγόρευσης εξαγωγών όπλων. Οι επικρίσεις τής Σεούλ δεν είναι μόνο αβάσιμες, αλλά θα μπορούσαν επίσης να δημιουργήσουν μια σημαντική ρήξη με την Ουάσιγκτον, η οποία βλέπει τις μεταρρυθμίσεις αυτές ως ζωτικής σημασίας για τον εκσυγχρονισμό τής συμμαχίας της με το Τόκιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, με άλλα λόγια, δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να παρακολουθήσουν μια τέτοια διαμάχη εκ του μακρόθεν.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση Ομπάμα θα πρέπει να προσπαθήσει να παίξει τον ρόλο τού διαιτητή σε τέτοιες περίπλοκες και μακροχρόνιες διαμάχες. Όπως έγραψε πρόσφατα η Sheila Smith, ανώτερη συνεργάτις στο Council on Foreign Relations [1], η καλύτερη προσέγγιση είναι να συνεχίσει να λειτουργεί ως βοηθός παρά ως διαμεσολαβητής. Η σύνοδος κορυφής τής Χάγης αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της στρατηγικής, καθώς ώθησε Σεούλ και Τόκιο να σημειώσουν μετρήσιμη πρόοδο χωρίς να πιέσει αναποτελεσματικά για ύφεση σε καμία από τις δύο πλευρές.

Μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση μεταξύ της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας θα απαιτήσει μια συνεχή προσπάθεια από την πλευρά τής Ουάσιγκτον, αλλά και ένα «ελαφρύ χέρι». Κατά τους προσεχείς μήνες, θα είναι ζωτικής σημασίας και για τις δύο πλευρές το να αναγνωρίσουν ότι η σταδιακή αλλαγή είναι καλύτερη από την καθόλου αλλαγή. Ακόμα χειρότερη από την τρέχουσα κατάσταση θα ήταν η επιδείνωση των σημερινών σχέσεων, κάτι που θα μπορούσε να διαταράξει τους υπάρχοντες τομείς συνεργασίας, ιδιαίτερα το εμπόριο. Πράγματι, υπάρχουν ήδη ενδείξεις ότι σημαντικές οικονομικές διευθετήσεις - όπως η τριμερής συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Κίνα - θα μπορούσαν να βαλτώσουν. Και παρ’ όλο που μια διμερής σύνοδος κορυφής ανάμεσα στην Παρκ και τον Άμπε μπορεί να είναι ακόμα τελείως εκτός εικόνας, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Παρκ βρίσκεται σήμερα σε μια σπάνια θέση να μπορεί να αναλαμβάνει κάποια πολιτικά ρίσκα. Όπως σημείωσαν οι ειδικοί Karl Friedhoff και Kang Chungku το περασμένο φθινόπωρο σε μια έκθεση [2] που δημοσιεύθηκε από το Ινστιτούτο Asan τής Νότιας Κορέας, «Ενώ ο χρόνος για να ξοδευτεί αυτό το πολιτικό κεφάλαιο δεν μπορεί να είναι τώρα, δεν θα πρέπει και να καθυστερήσει σημαντικά. Όταν τα ποσοστά δημοφιλίας τής προέδρου Παρκ αρχίσουν να μειώνονται - όπως γίνεται για κάθε πρόεδρο – η δέσμευση με την Ιαπωνία θα είναι πιο δύσκολο να περάσει στον κόσμο».

Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα πρέπει επίσης να συνεργαστούν και σε άλλα σημαντικά θέματα ασφαλείας. Σε αυτό το πνεύμα, οι δύο χώρες θα πρέπει να κοιτάξουν να δουλέψουν μαζί σε λιγότερο ευαίσθητα θέματα. Θα μπορούσαν για παράδειγμα, να επωφεληθούν από την διεξαγωγή κοινών ασκήσεων αντιμετώπισης της πειρατείας έξω από την περιοχή τους, αφού και οι δύο χώρες έχουν καίρια συμφέροντα στο Κέρας τής Αφρικής. Τα κοινοβούλια της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας συνεργάζονται ήδη σε μια σειρά από θέματα, συμπεριλαμβανομένων του εμπορίου και της μεταχείρισης των εθνικών Κορεατών που ζουν στην Ιαπωνία, μέσω των υφιστάμενων δια-κοινοβουλευτικών ομάδων. Και ως πιο επείγον, το Τόκιο και η Σεούλ πρέπει να συνεργαστούν όταν θα χρειαστεί να ασχοληθούν με το καθεστώς τού Κιμ και να συμμετάσχουν σε κοινό σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης για μια ενδεχόμενη κατάρρευσή του.

Κατά την διάρκεια της επίσκεψής του, ο Ομπάμα θα πρέπει να πιέσει την Παρκ και τον Άμπε να διερευνήσουν όλες αυτές τις οδούς. Συγκεντρώνουν τις καλύτερες ελπίδες να ωθήσουν τις δύο πλευρές να ξεπεράσουν τους ιστορικούς τους δαίμονες - και να ενισχύσουν την περιφερειακή τάξη καθώς περιέρχεται υπό περαιτέρω απειλές.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141100/j-berkshire-miller/gang-of...

Συνδέσεις:
[1] http://www.forbes.com/sites/sheilaasmith/2014/03/28/the-president-as-fac...
[2] http://en.asaninst.org/wp-content/uploads/2014/03/Asan-Report_Korea-Japa...