Η κρίση αποπληθωρισμού του ευρώ

Παρ’ όλα αυτά, η περαιτέρω ποσοτική χαλάρωση από την ΕΚΤ θα αξίζει τον κόπο. Πρώτον, για τις ασθενέστερες οικονομίες τής Ευρώπης, η επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης ακόμη και κατά μερικά δέκατα της ποσοστιαίας μονάδας θα κάνει τεράστια διαφορά. Δεύτερον, μια περαιτέρω ποσοτική χαλάρωση θα επιτρέψει στην ΕΚΤ να βελτιώσει την εφαρμογή των έκτακτων νομισματικών μέτρων. Θα μπορούσε να προσδιορίσει ποια στοιχεία ενεργητικού είναι η πιο αποτελεσματικά για να τα αγοράσει και σε ποια ποσότητα. Εάν η ΕΚΤ χρειαστεί ποτέ να προχωρήσει και πάλι σε ποσοτική χαλάρωση, οι πληροφορίες αυτές θα αποδειχθούν πολύ χρήσιμες.

Όμως, η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι προσεκτική. Σε αντίθεση με την αμερικανική Federal Reserve, η ΕΚΤ δεν έχει τη νομική εξουσία να αγοράζει από ευρύτερες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, όπως είναι τα κρατικά ομόλογα και τα ενυπόθηκα χρεόγραφα. Αντ’ αυτού, θα πρέπει μάλλον να επικεντρώνεται σε πιο συγκεκριμένα μέσα, όπως είναι τα εταιρικά ομόλογα. Και αυτό θα αυξήσει την πολιτική πίεση στην Κεντρική Τράπεζα για να επιλέγει στοιχεία ενεργητικού με βάση πολιτικές σκοπιμότητες, παρά με όρους χρηστής δημοσιονομικής και οικονομικής λογικής.

Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα το βρουν δύσκολο να συσπειρώσουν τους πολίτες γύρω από τις αποπληθωριστικές πολιτικές. Κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες ή και περισσότερο, οι Ευρωπαίοι έχουν ακούσει από τις κυβερνήσεις τους ότι ο πληθωρισμός οδηγεί σε αρνητικές συνέπειες, όπως σε αύξηση των τιμών, υποτίμηση των αποταμιεύσεων, καθώς και επιβράδυνση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Τώρα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να τους πείσουν ότι, αντί να πολεμούν τον πληθωρισμό, η ΕΕ πρέπει να ελπίζει σε αυτόν.

ΕΚΤΑΚΤΑ ΜΕΤΡΑ

Η ΕΚΤ τονίζει συνεχώς τις διαφορές μεταξύ της Ιαπωνίας και της ευρωζώνης. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αρνείται τις πολύ σαφείς ομοιότητες. Δημογραφικά, η Ευρώπη και η Ιαπωνία έχουν γηράσκοντες πληθυσμούς που καταναλώνουν λιγότερο, κάτι που οδηγεί σε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης. Η Ευρώπη και η Ιαπωνία είναι αμφότερες ιδιαίτερα υπερχρεωμένες, γεγονός που αυξάνει τις αρνητικές συνέπειες του αποπληθωρισμού.

Παρότι η ΕΚΤ δεν ανέφερε τον αποπληθωρισμό στην οικονομική έκθεσή της για το 2013, οι τρέχουσες συνθήκες δημιουργούν μια πραγματική πιθανότητα να κάνει. Ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως οι χώρες τής Βαλτικής, έχουν ήδη δει την μείωση των μισθών και των τιμών ως μια αναπόφευκτη μορφή τής εσωτερικής υποτίμησης που είναι αναγκαία για την διόρθωση των οικονομικών ανισορροπιών σε σχέση με τις άλλες χώρες τής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εν τω μεταξύ, ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας παραμένει εύθραυστος. Μόλις ο πληθωρισμός φτάσει στο 0% - κάτι που μπορεί να συμβεί σύντομα - η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Μέχρι τότε, ωστόσο, μπορεί να είναι πάρα πολύ αργά.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΚΤ θα πρέπει να πάρει μέτρα τώρα για να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο του αποπληθωρισμού. Θα πρέπει να ξεκινήσει με το να ασκήσει πτωτική πίεση στα επιτόκια μέχρι να πέσουν λίγο κάτω από το μηδέν. Αυτό θα ενθαρρύνει τους καταναλωτές να ξοδεύουν αντί να αποταμιεύουν τα χρήματά τους, πράγμα που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας. Η ΕΚΤ θα πρέπει επίσης να συνεχίσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγοράς Τίτλων (Securities Markets Programme, SMP), χωρίς να «αποστειρώνει» αυτές τις αγορές αφαιρώντας ίσα ποσά από τις τράπεζες των χωρών αυτών. Όμως, δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά από μόνα τους δεν θα αντιστρέψουν την διολίσθηση προς τον αποπληθωρισμό, η ΕΚΤ πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε έναν ακόμα γύρο ποσοτικής χαλάρωσης.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141468/petr-polak/the-euro-deflat...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr