Σταθερό κράτος | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Σταθερό κράτος

Το καθεστώς τού Σίσι αρχίζει να παίρνει μορφή

Εκτός από αυτά τα μειονεκτήματα, επίσης ο Σίσι δεν έχει ένα κυβερνών κόμμα - ένα βασικό κανάλι μέσω του οποίου το καθεστώς Μουμπάρακ κατένειμε πόρους, αξιολογούσε τοπικές αδικίες και παρακολουθούσε την ύπαιθρο. Ο πρόεδρος ίσως απλά να είναι απρόθυμος να προσδιορίσει οποιαδήποτε τέτοια βάση ισχύος. Το NDP χρησίμευσε ως όχημα για τον καιροσκοπισμό και την διαφθορά, και κάθε θεσμικό όργανο που μοιάζει με διάδοχό του θα μπορούσε εύκολα να ξινίσει πολλούς για την νέα τάξη πραγμάτων. Αλλά, η κάτω τού αναμενομένου προσέλευση στις προεδρικές εκλογές ίσως να έχει πείσει τον Σίσι ότι δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο αρχικά σκεπτόταν, και ότι ως εκ τούτου χρειάζεται πολιτικά εργαλεία. Αρκετά κόμματα φιλοδοξούν να αναλάβουν τον μανδύα τού NDP, αλλά ο Σίσι ίσως βρει περισσότερο της αρεσκείας του έναν συνασπισμό. Κατά την διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών, ο Murad Muwafi, ο πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών, και ο Αμρ Μούσα, ο πρώην επικεφαλής τού Αραβικού Συνδέσμου, προσπάθησαν ανεπιτυχώς να δημιουργήσουν έναν συνασπισμό κομμάτων τής αντιπολίτευσης για να στηρίξουν τον Σίσι. Όμως, αυτές οι συνομιλίες απέτυχαν, και τα κόμματα είναι πλέον ετοιμοπόλεμα για έναν εκλογικό νόμο που, σύμφωνα με τους επικριτές τού Σίσι, ευνοεί τους υποψηφίους ανάλογα με την περιοχή αντί για τις κομματικές λίστες, γέρνοντας την ζυγαριά προς τους τοπικούς μεσίτες τής εξουσίας που έφτιαξαν μεγάλο μέρος τού NDP.

Αν το «υψηλό κράτος» στην Αίγυπτο συνεχίζει να έχει άμεσο ρόλο στην κυβέρνηση, το κύρος του θα διαβρωθεί. Ο στρατός μπορεί να έχει δισεκατομμύρια δολάρια για να διοχετεύσει προς λαϊκίστικα αναπτυξιακά έργα, αλλά δεν είναι ο πιο σωστός επενδυτής. Τον Φεβρουάριο, ένας στρατιωτικός γιατρός ανακοίνωσε σε ένα κατάμεστο συνέδριο της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας τής χώρας, ότι ο στρατός είχε εφεύρει συσκευές [14] που θα μπορούσαν να ανιχνεύσουν και να θεραπεύσουν τον ιό HIV/AIDS και την ηπατίτιδα C, προκαλώντας εκτεταμένη χλεύη. Ο στρατός είχε προγραμματίσει να τις κυκλοφορήσει στην επέτειο των διαδηλώσεων της 30ης Ιουνίου, αλλά την τελευταία στιγμή ανακοίνωσε μια καθυστέρηση έξι μηνών. Όσα περισσότερα κάνει δημοσίως ο στρατός, τόσο πιο δύσκολα μπορεί να διατηρήσει μια εικόνα ικανότητας.

Εν τω μεταξύ, το δικαστικό σύστημα, τα τελευταία τρία χρόνια, σπατάλησε την φήμη του περί πολιτικής ουδετερότητας, την οποία είχε υπερασπιστεί ακόμη και υπό τον Μουμπάρακ. Πολύ πρόσφατα, το 2011, κοσμικοί ακτιβιστές στόχευσαν τους δικαστές για την αποτυχία τους να καταδικάσουν αστυνομικούς που κατηγορούνται για την δολοφονία διαδηλωτών. Η απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου το 2012 με την οποία διαλύθηκε το κοινοβούλιο στο οποίο κυριαρχούσε η Αδελφότητα και οι σύμμαχοί της, ανεξάρτητα από τις νομικές πτυχές της, έπεισε τους ισλαμιστές ότι οι δικαστές στόχευαν να ανατρέψουν την ατζέντα τους. Το δικαστικό σύστημα στο σύνολό του εξακολουθεί να προστατεύει με ζήλο την θεσμική ανεξαρτησία του, αλλά αυτή η εμμονή αναδεικνύει απλώς το πόσο δυσλειτουργικά και κομματικοποιημένα έχουν γίνει πολλά δικαστήρια. Το πιο κατάφωρο παράδειγμα είναι ένας διαβόητος δικαστής στο κυβερνείο τής Μίνια στην Άνω Αίγυπτο ο οποίος μοίρασε εκατοντάδες θανατικές ποινές φέτος την άνοιξη σε υπόπτους που κατηγορούνταν για επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα, ενώ τους αρνήθηκε υπεράσπιση και τους έβριζε [15] ως «δαίμονες» που κήρυτταν την εβραϊκή γραφή.

Η περίοδος του μέλιτος του Σίσι ίσως να είναι σύντομη. Έχει κληρονομήσει από τον Μουμπάρακ μια οικονομία που είναι απίθανο να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών, και ο ίδιος δεν έχει το πλεονέκτημα του Μουμπάρακ να βρίσκεται 30 χρόνια στην εξουσία. Στα τελευταία χρόνια τού καθεστώτος Μουμπάρακ, φαινόταν αδιανόητο ότι η αντιπολίτευση θα μπορούσε ποτέ να τον ανατρέψει – ένα σκεπτικό που εξαφανίστηκε τον Ιανουάριο του 2011. Σε σύγκριση με τον προκάτοχό του, λοιπόν, ο Σίσι πατά σε πολύ πιο τρεμάμενο έδαφος. Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Μουμπάρακ, ο Σίσι έχει την ενεργό υποστήριξη ενός μεγαλύτερου φάσματος κρατικών και ιδιωτικών θεσμών. Μπορεί πράγματι να πετύχει την αποκατάσταση της σταθερότητας. Αλλά αν αποτύχει, επειδή έχει εμπλέξει τους θεσμούς αυτούς στην δημιουργία τής δικής του νέας τάξης πραγμάτων, η κοινωνική αναταραχή που θα ξεσπάσει μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από οτιδήποτε έχει δει μέχρι τώρα η Αίγυπτος.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141618/steve-negus/steady-state