Το τελευταίο στάδιο της αλ Σαμπάμπ; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το τελευταίο στάδιο της αλ Σαμπάμπ;

Η οργάνωση θα καταρρεύσει αλλά το μήνυμά της θα επιβιώσει

Το πρόβλημα δεν είναι πουθενά πιο εμφανές από ό, τι στην γειτονική τής Σομαλίας, Κένυα. Για χρόνια, η al Shabab προσπαθεί να δημιουργήσει ένα μόνιμο έρεισμα εκεί, και μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση έχει αποδειχθεί ο χειρότερος εχθρός τού εαυτού της στην προσπάθεια να αντιστρέψει την τάση αυτή [2]. Η κραυγαλέα στόχευση των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον των μουσουλμάνων και οι βάναυσες τακτικές τους έχουν δημιουργήσει κύματα εξτρεμισμού σε κοινότητες που αισθάνονται κακοποιημένες και φοβισμένες από την κυβέρνησή τους. Ως αποτέλεσμα, εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, Κενυάτες έχουν στρατολογηθεί από την αλ Σαμπάμπ όλα αυτά τα χρόνια. Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις τής αλ Σαμπάμπ στην χώρα έχουν επίσης με επιτυχία βάλει τον πρόεδρο της Κένυας Ουχούρου Κενιάτα απέναντι στον αντίπαλό του Ράιλα Οντίνγκα [3], σε ένα παιχνίδι ακραίας μικροπολιτικής που θα μπορούσε να βυθίσει την Κένυα σε εθνοτικές συγκρούσεις - ακριβώς το τοξικό περιβάλλον στο οποίο μια ομάδα όπως η al Shabab μπορεί να ευδοκιμήσει.

Εξτρεμιστικές ομάδες έχουν επίσης κάνει σταθερή πρόοδο στην Τανζανία. Ισλαμιστές έχουν ακουμπήσει στο σιγοβράζον ζήτημα της ανεξαρτησίας τής Ζανζιβάρης και με επιτυχία εδραίωσαν την αντίληψη ότι οι μουσουλμάνοι είναι μια πολιορκημένη μειονότητα στην ηπειρωτική χώρα. Βομβαρδισμοί και επιθέσεις με οξέα είναι όλο και πιο συχνά γεγονότα, και μερικά εντυπωσιακά περιστατικά, όπως η ανακάλυψη ενός στρατοπέδου εκπαίδευσης της αλ Σαμπάμπ στην Mtwara [4], υπονοούν ότι η Τανζανία μπορεί σύντομα να μοιράζεται τα προβλήματα της Κένυας. Η λίστα δεν τελειώνει εκεί: Η σχετιζόμενη με την al Shabab δραστηριότητα γίνεται εντονότερη στο Τζιμπουτί, στην Αιθιοπία και στην Ουγκάντα [5].

Παρά το γεγονός ότι ο θάνατος του Godane έχει αποσταθεροποιήσει την al Shabab και τις συνεργαζόμενες ομάδες για το άμεσο μέλλον, μακροπρόθεσμα μπορεί να αυξήσει την εξτρεμιστική απειλή στην Ανατολική Αφρική. Χωρίς τις κατευθύνσεις τού Godane, δεν θα αποτελούσε έκπληξη αν οι εξτρεμιστές σε όλη την περιοχή αρχίσουν να ψάχνουν αλλού για έμπνευση και καθοδήγηση. Δεν υπάρχει καμία εξτρεμιστική ομάδα με περισσότερη δύναμη και γοητεία αυτή την στιγμή από την «Ισλαμικό Κράτος τού Ιράκ και της al-Sham» (ISIS, επίσης γνωστή ως «Ισλαμικό Κράτος»). Οι στρατιωτικές επιτυχίες της στο Ιράκ και την Συρία και η υλοποίηση ενός χαλιφάτου έχουν δημιουργήσει ένα συναρπαστικό μοντέλο τζιχάντ για τους σουνίτες σε όλο τον κόσμο. Εμπνευσμένοι από την ISIS, οι Ανατολικο-αφρικανοί τζιχαντιστές θα μπορούσαν να εντείνουν την βία στην περιοχή, ενδεχομένως να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν ένα δικό τους χαλιφάτο, όπως έκανε τον περασμένο μήνα και η Boko Haram που εδρεύει στη Νιγηρία [6].

Περιφερειακοί ηγέτες έχουν τελικά (έστω και καθυστερημένα) αναγνωρίσει την ανάγκη να δράσουν. Στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών από όλη την ήπειρο συναντήθηκαν στο Ναϊρόμπι στις 25 Αυγούστου και δήλωσαν ότι η τρομοκρατία είναι η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει η Αφρική και μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο εάν οι πολιτικοί απαλλάξουν τις χώρες τους από την διαφθορά, την περιθωριοποίηση, την φτώχεια και την ανεργία [7]. Σε ένα συνέδριο αστυνομικών αρχηγών τής Ανατολικής Αφρικής δύο ημέρες αργότερα, ο Κενιάτα δήλωσε ότι η τρομοκρατία μπορεί να ηττηθεί μόνο εάν οι χώρες εργαστούν από κοινού [8]. Οι συναντήσεις αυτές είναι ενθαρρυντικές, αλλά τα επόμενα βήματα είναι κρίσιμα. Για έναν οδικό χάρτη, οι ηγέτες θα πρέπει να κοιτάξουν προς την τριπλή προσέγγιση στην Σομαλία: Εξάλειψη των ηγετών˙ Αποστέρηση των μαχητών από επιχειρησιακό χώρο και κεφάλαια˙ Και προσέλκυση των δυσαρεστημένων στις κυβερνητικές τάξεις.

Ο θάνατος του Godane παρέχει μια μοναδική ευκαιρία για τις συμμαχικές δυνάμεις να προωθήσουν το πλεονέκτημα εναντίον τής αλ Σαμπάμπ και ενδεχομένως να καταφέρουν ένα αποφασιστικό χτύπημα. Δίνει στις ανατολικο-αφρικανικές κυβερνήσεις ένα χρονικό παράθυρο για να εφαρμόσουν νέες πολιτικές για να αντιμετωπίσουν τις βασικές αιτίες τής ριζοσπαστικοποίησης. Και τούτο είναι αυτό που πρέπει να κάνουν. Αν δεν το κάνουν, η al Shabab μπορεί να πεθάνει, αλλά το μαχητικό Ισλάμ θα επιβιώσει.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141975/paul-hidalgo/al-shababs-la...