Το εβραϊκό πρόβλημα της Ευρώπης | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το εβραϊκό πρόβλημα της Ευρώπης

Η παρεξηγημένη άνοδος του ευρωπαϊκού αντισημιτισμού

Οι επαναλαμβανόμενες επικλήσεις των λαϊκιστών στους Εβραίους έχει αποδειχθεί αποτελεσματική. Με την ρητορική για την ανοχή και μια ανοιχτή κοινωνία, κόμματα όπως το «Εθνικό Μέτωπο» της Γαλλίας έχουν καταφέρει να μετακινηθούν από το πολιτικό περιθώριο στο επίκεντρο. Αλλά ο φιλο-σημιτισμός τους παραμένει ανειλικρινής. Οι Ευρωπαίοι λαϊκιστές - και οι υποστηρικτές τους - δεν είναι μόνο πρόθυμοι να μιλήσουν ανοιχτά για τους Μουσουλμάνους μετανάστες που απεχθάνονται εδώ και καιρό˙ Αδημονούν όλο και περισσότερο για αυτό που αντιλαμβάνονται ως την επιθυμία των Εβραίων τής Ευρώπης να εκφέρουν κρίση για την πλειοψηφία. Ακριβώς η ίδια αναβίωση του εθνικισμού που έχει τροφοδοτηθεί από την επίκληση στους Εβραίους μπορεί, με αυτόν τον τρόπο, γρήγορα να μετατραπεί σε αντι-σημιτισμό.

ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, οι Εβραίοι έχουν επί μακρόν αντιπροσωπεύσει μια ενοχλητική υπενθύμιση των κηλίδων στην ηθική υπόσταση του έθνους. Αυτό είναι πιο προφανές στην περίπτωση της Γερμανίας, όπου οι Εβραίοι θεωρούνται ευρέως ως οι ζώσες ενσαρκώσεις τής σκοτεινότερης ώρας στην ιστορία τού έθνους - ένα κεφάλαιο που μια νεότερη γενιά Γερμανών, ανυπόμονη με τα πανταχού παρόντα μνημεία που πιστοποιούν τα εγκλήματα του έθνους τους κατά το παρελθόν, είναι αποφασισμένη να το κάνει λιγότερο σημαντικό μέρος τής δημόσιας ζωής. Αλλά το ίδιο ισχύει και για χώρες που είδαν κάποτε την δική τους ιστορία με αναμφισβήτητα θετική άποψη: Είτε στην Πολωνία, την Σουηδία είτε στην Γαλλία, η αντιμετώπιση προς τους Εβραίους στο παρελθόν περιπλέκει μακρόχρονες αφηγήσεις σχετικά με τον ηρωισμό στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Με δεδομένο τον παράξενο ρόλο που ανατέθηκε στους Εβραίους στην κοινωνική μάχη ηθικής στην Ευρώπη, δίνεται ιδιαίτερη άνεση στους εθνικιστές να ισχυρίζονται ότι οι Εβραίοι, τελικά, δεν είναι καλύτεροι από ό, τι οι φασίστες και οι δοσίλογοι του παρελθόντος τής ηπείρου. Με το να δείχνουν ότι οι Εβραίοι είναι σε θέση να διαπράττουν βία, ελπίζουν να ελαφρύνουν το βαρύ ιστορικό φορτίο των εθνών τους. Όταν το Ισραήλ άρχισε να βομβαρδίζει την Γάζα αυτό το καλοκαίρι, οι Ευρωπαίοι εθνικιστές άδραξαν την ευκαιρία για να κάνουν ακριβώς αυτό.

Ως αποτέλεσμα, η σύνθεση του συνασπισμού των λαϊκιστών έχει μετατοπιστεί και πάλι. Για το μεγαλύτερο μέρος τής τελευταίας δεκαετίας, η κυρίαρχη τάση ήταν αυτές οι ομάδες να αναζητούν μια συμμαχία με τους Εβραίους. Τους τελευταίους μήνες, αντιθέτως, οι Εβραίοι έχουν πεταχτεί έξω και έχουν αντικατασταθεί από Μουσουλμάνους. Ολοένα και περισσότερο, αμφότεροι λαϊκιστές και Μουσουλμάνοι μετανάστες κατηγορούν - και τιμωρούν, μερικές φορές βίαια - Ευρωπαίους Εβραίους για τις ενέργειες της ισραηλινής κυβέρνησης. Η τάση αυτή έχει από καιρό ένα χαρακτηριστικό τής ευρωπαϊκής Αριστεράς˙ Μάρτυρας ο κινηματογράφος στο Λονδίνο που ακύρωσε πρόσφατα ένα εβραϊκό φεστιβάλ ταινιών για να διαμαρτυρηθεί για τις βομβιστικές επιθέσεις στην Λωρίδα τής Γάζας. Κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών, έχει επίσης σηκώσει το άσχημο κεφάλι του μέσα στην ευρωπαϊκή Δεξιά˙ Ένας γνωστός αρθρογράφος τής ισπανικής εφημερίδας El Mundo, για παράδειγμα, έγραψε ότι τα γεγονότα στην Γάζα εξηγούν γιατί οι Εβραίοι τής Ευρώπης «έχουν εκδιωχθεί τόσο συχνά».

Αλλά αυτός ο αστερισμός, επίσης, είναι πιθανό να παραμείνει βραχύβιος. Καθώς η σύγκρουση στην Γάζα σβήνει από την μνήμη, η ρητορική για τις ιουδαιο-χριστιανικές ρίζες τής Ευρώπης είναι πιθανό να κάνουν μια επιστροφή. Δεδομένου ότι είναι τόσο δελεαστικό να βάζουν τους Μουσουλμάνους και τους Εβραίους τον έναν εναντίον τού άλλου, και τα εκατομμύρια των Μουσουλμάνων μεταναστών αποτελούν μια πολύ πιο πολυάριθμη απειλή για την ευρωπαϊκή ταυτότητα από το υπόλοιπο των Εβραίων τής ηπείρου, οι φιλελεύθεροι ισλαμόφοβοι θα ξανα-ανακαλύψουν σύντομα τον ανειλικρινή τους φιλο-σημιτισμό.

Η ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΚΥΒΕΡΝΑ

Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθούν αυτές οι ατελείωτες και καταστροφικές ταλαντεύσεις τού εκκρεμούς είναι να πεισθούν οι Ευρωπαίοι να διευρύνουν την αντίληψή τους για την εθνική ταυτότητα. Πρέπει να δεχτούν ότι ένας πραγματικός Αυστριακός μπορεί να προέρχεται όχι μόνο από το Ίνσμπρουκ αλλά και από την Κωνσταντινούπολη και ότι οι εισαγόμενες πρακτικές που μπορούν να εμπλουτίσουν την τοπική κουλτούρα περιλαμβάνουν όχι μόνο σούσι και στούντιο γιόγκα, αλλά και κρέας halal και μιναρέδες. Το αν οι Ευρωπαίοι είναι σε θέση να αλλάξουν την αυτο-αντίληψή τους με τον τρόπο αυτό παραμένει καθοριστικό - και ακόμη μη αποφασισμένο - ερώτημα για το μέλλον τής ηπείρου.

Μακράν τού να είναι απλώς πιόνια στις αλλαγές προτεραιοτήτων τής πλειοψηφίας, οι Εβραίοι και οι Μουσουλμάνοι μπορούν να προσπαθήσουν να αναμορφώσουν κάποια δική τους Υπηρεσία διαμορφώνοντας αυτό το μέλλον. Για να το κάνουν αυτό, θα πρέπει να έχουν κατά νου ότι τα συμφέροντά τους συμπίπτουν σε έναν εκπληκτικό βαθμό: Μια εθνικιστική Ευρώπη που διατηρεί μια ομοιογενή αντίληψη για το έθνος θα καταλήξει να είναι αφιλόξενη και για τις δύο ομάδες. Μέχρι στιγμής, οι Μουσουλμάνοι και οι Εβραίοι υπήρξαν εκπληκτικά επιτυχείς στο να συνεργάζονται. Εβραϊκές οργανώσεις συνήθως υπερασπίζονται τους Μουσουλμάνους κατά των ρατσιστικών επιθέσεων από δεξιούς πολιτικούς. Ακόμη και καθώς τα κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του Εθνικού Μετώπου τής Λεπέν, έχουν αποκηρύξει τον αντισημιτισμό, αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τους δεξιούς λαϊκιστές. Ομοίως, οι περισσότερες μουσουλμανικές οργανώσεις στην Ευρώπη, τους τελευταίους μήνες, παρέμειναν κατηγορηματικές στην καταδίκη τους για επιθέσεις εναντίον Εβραίων.