Βασιζόμενοι στους Κούρδους | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Βασιζόμενοι στους Κούρδους

Οι προοπτικές των Peshmerga κατά του ISIS

Ακόμα κι έτσι, η συμμαχική στρατηγική και οι κουρδικές επιτυχίες εναντίον του ISIS δημιουργούν τα δικά τους πολιτικά προβλήματα, επιτρέποντας στους Κούρδους να λάβουν μέτρα κατά των Σουνιτών Αράβων γειτόνων τους που εκτείνονται πέρα από τα ζητήματα σχετικά με την καταπολέμηση του ISIS. Οι προσπάθειες της KRG να επανακαθορίσει τα εσωτερικά σύνορα του Ιράκ έχουν κορυφωθεί καθώς οι συμμαχικές αεροπορικές επιδρομές έχουν επιτρέψει ακούσια στους Peshmerga να διεκδικήσουν εκτάσεις που μέχρι πρότινος βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του ISIS σαν μέρος της Περιφέρειας του Κουρδιστάν -σε βάρος των Σουνιτών Αράβων. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της οργάνωσης Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων [6], οι Peshmerga του Ιρακινού Κουρδιστάν εμποδίζουν τις κοινότητες των Σουνιτών Αράβων να επιστρέψουν στα εδάφη από τα οποία έχει εξωθεί το ISIS, καταλαμβάνοντας τα σπίτια των Σουνιτών Αράβων και περιορίζοντας χιλιάδες Άραβες σε «ζώνες ασφαλείας» στο εσωτερικό των επίμαχων περιοχών. Οι Άραβες βουλευτές του Ιράκ έχουν κάνει σκληρή κριτική στις υφαρπαγές εδαφών από τους Κούρδους και την επακόλουθη εκτόπιση των Αράβων χωρικών που διεξάγονταν στο πλαίσιο του «προσχήματος καταπολέμησης του ISIS [7]». Παρά το γεγονός ότι ορισμένοι Κούρδοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι οι επίμαχες περιοχές -εδάφη που διεκδικούν εξίσου η ιρακινή κυβέρνηση και η KRG- δεν είναι πια θέμα αντιπαράθεσης, οι Άραβες του Ιράκ υποστηρίζουν το αντίθετο.

Η απειλή του ISIS και οι εκστρατείες κατά του ISIS δημιουργούν επίσης μια αντίδραση κατά των Αράβων στο εσωτερικό της Περιφέρειας του Κουρδιστάν, όπου οι αγριότητες του ISIS, τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας, η υπερχείλισης προσφύγων και η τεταμένη οικονομία δημιουργούν ένα περιβάλλον φόβου και δυσπιστίας. Παρά τις πολιτικές συμφωνίες που σχηματίστηκαν ανάμεσα στους Άραβες και τους Κούρδους κατά του ISIS, το όποιο ταξίδι προς και εντός της Περιφέρειας του Κουρδιστάν που κάνει κανείς ως Άραβας είναι γεμάτο δυσκολίες και διακρίσεις, που ενισχύουν τις ενδοκοινοτικές και εθνικές διαιρέσεις. Ενώ οι Κούρδοι μπορούν να ταξιδεύουν σε ολόκληρο το Ιράκ, οι Άραβες του Ιράκ χρειάζονται εγγυητές για να μπορέσουν να ζήσουν και να εργαστούν στην περιοχή του Κουρδιστάν, ενώ ακόμα και τότε δεν τους επιτρέπεται η κατοχή γης ή το δικαίωμα ίσων παροχών με τους Κούρδους πολίτες. Ένας Άραβας άνδρας δεν μπορεί να ταξιδέψει στην περιοχή του Κουρδιστάν χωρίς να έχει εξασφαλίσει βίζα, ενώ ακόμα και τότε θα ανακριθεί για ώρες στα σημεία ελέγχου ή είναι ακόμα πιο πιθανό να του απαγορευθεί εντελώς η είσοδος. Μόλις βρεθούν στο εσωτερικό του Κουρδιστάν, οι Άραβες δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν ελεύθερα εντός και μεταξύ των επαρχιών χωρίς να κινήσουν υποψίες στους Κούρδους αξιωματούχους ασφαλείας, αποκλειστικά γιατί είναι Άραβες. Αν ο πρωθυπουργός, Haider al -Abadi, καταφέρει να συμβιβάσει τις σουνιτικές και τις σιιτικές αραβικές ομάδες, αν οι Σουνίτες δημιουργήσουν την δική τους περιοχή στο εσωτερικό του Ιράκ, ή είτε οι Άραβες είτε οι Κούρδοι αναλάβουν μονομερώς την κυριότητα των επίμαχων περιοχών, οι εντάσεις θα μπορούσαν να βαθύνουν στο Κιρκούκ και κάποια τμήματα της Μοσούλης. Παρά τις σεχταριστικές εντάσεις, οι Άραβες του Ιράκ παραμένουν προσηλωμένοι στην εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ και δεν υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς της KRG σχετικά με τα εδάφη, τους πόρους και τα έσοδα. Ειδικότερα, οι Σουνίτες, οι οποίοι κατέλαβαν τα επίμαχα εδάφη μαζί με Κούρδους και μειονοτικές ομάδες, θεωρούν την Μοσούλη ως τον πυρήνα του εθνικισμού των Σουνιτών Αράβων και το Κιρκούκ ως μια «απολύτως απαραίτητη περιοχή για το Ιράκ». Ομοίως, οι Κούρδοι θεωρούν αυτά τα εδάφη, ιδιαίτερα το Κιρκούκ, ως «την καρδιά του Κουρδιστάν που αιμορραγεί». Μετά την κατάκτηση του Κιρκούκ πέρυσι, κάποιοι αξιωματούχοι της KRG επιβεβαίωσαν ότι δεν θα επέτρεπαν ποτέ στους Άραβες να ανακαταλάβουν αυτά τα εδάφη. Η περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν έχει υπογράψει συμβόλαια με μεγάλες αμερικανικές διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες στην επαρχία της Νινευή στην Μοσούλη -περιοχές που διεκδικούνται και από Σουνίτες- και είναι απίθανο να παραχωρήσει οικειοθελώς τον έλεγχο των συγκεκριμένων πόρων.

Τα εθνικά ρήγματα αναδύονται και στην Συρία, γεγονός που βοηθά την κυβέρνηση του Άσαντ και το ISIS να παραμένουν επίκαιρα και ενισχύουν την επιρροή τους σε όλη την χώρα. Το PYD έχει χρησιμοποιήσει τις συμμαχικές αεροπορικές επιδρομές και τις στρατιωτικές επιτυχίες του για να προσπαθήσει να επεκτείνει τα σύνορα των αυτόνομων καντονιών του. Έχει επίσης κατηγορηθεί για βίαιη εκτόπιση Σουνιτών Αράβων από τα σπίτια τους, γεγονός το οποίο με την σειρά του έχει γίνει εργαλείο στρατολόγησης για το ISIS [8]. Η πολιτική συμφωνία μεταξύ του PYD και της φυλής Shammar, όχι μόνο δεν κατάφερε να εξελιχθεί σε μια μεγαλύτερη συμμαχία ανάμεσα στους Σουνίτες Άραβες και τους Κούρδους, αλλά ενίσχυσε και την υποστήριξη προς το ISIS στο εσωτερικό των ανταγωνιστικών φυλών των Σουνιτών Αράβων.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ, ΚΟΥΡΔΙΚΕΣ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ