Ο άνδρας που έλεγε την αλήθεια στην εξουσία

Η επείγουσα ανάγκη για ενίσχυση και προστασία της ανθρώπινης ελευθερίας δεν έχει μειωθεί στον σημερινό κόσμο. Η πυρηνική αποτροπή βασισμένη σε τεράστια οπλοστάσια άχρηστων όπλων εξακολουθεί να δημιουργεί έναν υπαρξιακό κίνδυνο, ακόμα και καθώς η χρησιμότητά τους μπορεί να είναι στην διαδικασία να υπονομεύεται από την διάδοση [των πυρηνικών]. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, έγινε κατανοητό ότι μια πλήρους κλίμακας ανταλλαγή πυρηνικών μεταξύ των υπερδυνάμεων θα μπορούσε να προκαλέσει εκατοντάδες εκατομμύρια θύματα και, ενδεχομένως, το τέλος του σύγχρονου πολιτισμού. Θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε «πυρηνικό χειμώνα», μια παρατεταμένη παγκόσμια ψύξη που προκαλείται από μεγάλες ποσότητες αιθάλης εκτοξευμένες στην ατμόσφαιρα από τις εκρήξεις. Νέα έρευνα δείχνει ότι τρομερά αποτελέσματα θα μπορούσαν ενδεχομένως να προκληθούν ακόμη και από έναν περιορισμένο περιφερειακό πόλεμο. Απαιτείται περισσότερη έρευνα, αλλά οι συνέπειες είναι σαφείς: Οι κίνδυνοι της πυρηνικής εποχής παραμένουν και μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτεροι από ό, τι πριν, και χρειάζονται νέες προσπάθειες για να δημιουργηθούν συνθήκες εμπιστοσύνης και διαφάνειας μεταξύ των κρατών ώστε να καταστεί δυνατός ένας μη πυρηνικός κόσμος.

Επιπλέον, νέες επιστημονικές επαναστάσεις συγκρίσιμες με την πυρηνική, θα συνεχίσουν να υφίσταται, όπως αυτή που συμβαίνει τώρα στην βιολογία. Κατά την διάρκεια της τελευταίας γενιάς, η πρόοδος που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή προηγμένης πληροφορικής τεχνολογίας στην γενετική και σε άλλους τομείς, έχει δώσει στην ανθρωπότητα την δύναμη όχι μόνο να αποκωδικοποιήσει τα μυστήρια της υπάρχουσας ζωής, αλλά και να δημιουργήσει νέα είδη ζωής κατ’ επιλογήν. Αυτές οι εξελίξεις μπορούν να οδηγήσουν σε ζωτικής σημασίας όπλα στον αγώνα κατά των ασθενειών, της πείνας και της ρύπανσης -αλλά θα μπορούσαν επίσης να γίνουν όπλα για χρήση εναντίον των ίδιων των ανθρώπων, με τρομακτικές συνέπειες. Τώρα, όπως και τότε, η επιστημονική κοινότητα αντιμετωπίζει δύσκολες αποφάσεις σχετικά με το τι είδους κανονισμοί πρέπει να τεθούν σε εργασίες έρευνας και ανάπτυξης, εάν θα πρέπει να δημοσιοποιηθούν τα πορίσματά τους ανοιχτά, και τα παρόμοια.

Άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί στον τάφο του Αντρέι Ζαχάρωφ στο νεκροταφείο Vostryakovskoye στην Μόσχα, τον Ιανουάριο του 1990. GEORGE GARRIGUES
--------------------

Ο Ζαχάρωφ είχε ακόμη και την προνοητικότητα να οραματίζεται αυτό που ονόμαζε Παγκόσμιο Σύστημα Πληροφοριών (Universal Information System, UIS), ένα μηχανισμό για την αποθήκευση και την ανάκτηση όλης της ανθρώπινης γνώσης, κάτι που από πολλές απόψεις προδιέγραφε το Διαδίκτυο. Ο ίδιος προέβλεψε ότι η ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας θα είναι και απελευθερωτική και αποδιοργανωτική, τόσο για τους ιδιώτες όσο και για τις κοινωνίες και τις κυβερνήσεις: «Ακόμη και η μερική υλοποίηση του UIS θα επηρεάσει βαθύτατα κάθε πρόσωπο, τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου του, και την πνευματική και καλλιτεχνική ανάπτυξή του. Σε αντίθεση με την τηλεόραση ... το UIS θα δώσει σε κάθε άτομο την μέγιστη ελευθερία επιλογής και θα απαιτήσει ατομική δραστηριότητα. Αλλά ο πραγματικός ιστορικός ρόλος του UIS θα είναι να σπάσει τα εμπόδια στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των χωρών και των λαών».

Κοιτώντας προς το μέλλον, το 1974, ο Ζαχάρωφ εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι «η ανθρωπότητα θα βρει μια λύση για το περίπλοκο πρόβλημα του συνδυασμού της τεράστιας, απαραίτητης, αναπόφευκτης τεχνολογικής προόδου με την διατήρηση του ανθρώπου σε ανθρώπινο περιβάλλον και του φυσικού στην φύση.» Το παράδειγμά του, με την σειρά του, επίσης μπορεί να μας δώσει ελπίδα. Όπως είπε ο Kopelev σε ένα εγκώμιο, «Το μεγαλείο του πνεύματος [του Ζαχάρωφ], η δύναμη της διάνοιάς του και η καθαρότητα της ψυχής του, το ιπποτικό θάρρος του και η ανιδιοτελής καλοσύνη του τροφοδοτούν την πίστη μου στο μέλλον της Ρωσίας και της ανθρωπότητας».

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Source URL: https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2015-06-25/ma...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνσηwww.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.grκαι στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition