Ο Σίσι και οι 40 κλέφτες | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο Σίσι και οι 40 κλέφτες

Γιατί η διαφθορά επιμένει στο Κάιρο

Ο λόγος για τον οποίο η δωροδοκία είναι ακόμα τόσο διάχυτη, παρά το μεγάλο αριθμό των δημόσιων Υπηρεσιών που έχουν οριστεί για την καταπολέμησή της, είναι ότι αυτές οι Υπηρεσίες δεν είναι υπόλογες σε κανέναν. Αυτή την στιγμή, η στρατηγική της καταπολέμησης της διαφθοράς αναθέτει στους φορείς που εκπροσωπήθηκαν σε μια συνάντηση τον Δεκέμβριο (μαζί με μια ομάδα άλλων που συμπεριλαμβάνει την Mukhabarat) την εφαρμογή μιας σειράς κριτηρίων, μια διαδικασία που ξεκίνησε πέρυσι και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2018. Τα κριτήρια αυτά περιλαμβάνουν εξωστρεφή καλοπροαίρετα μέτρα, όπως «η θέσπιση ειδικών δικαστηρίων για την αντιμετώπιση ζητημάτων διαφθοράς την περίοδο 2015 - 16», «την ψήφιση ενός νέου νόμου για την κοινωνία των πολιτών» και «την δημιουργία ενός επίσημου μέσου για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών, του σώματος της γραφειοκρατίας, και των φορέων καταπολέμησης της διαφθοράς» (ωστόσο με έναν τρόπο που δεν θα «βλάπτουν την εθνική ασφάλεια»).

Η πρόοδος έπρεπε να μετρηθεί με διάφορους δείκτες απόδοσης. Οι πιο κοινοί μεταξύ αυτών είναι «εκθέσεις» που θα συντάσσονταν, αόριστα, «με την γνώση» της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς. Δεν είναι σαφές ποιος φορέας θα συντάξει τις εκθέσεις ή εάν το έργο αυτό θα εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής, η οποία είναι ο κύριος φορέας που είναι επιφορτισμένος για την εφαρμογή και την παρακολούθηση αυτής της νέας στρατηγικής για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Συντονισμού περιλαμβάνουν εκπροσώπους από διάφορους αμφισβητήσιμους φορείς, όπως Υπουργεία που δεν έχουν μεταρρυθμιστεί και αιγυπτιακές ομάδες κατά της διαφθοράς, όπως η ACA, η Μονάδα Ξεπλύματος Χρήματος, ο Εισαγγελέας, το Υπουργείο Εσωτερικών, η μυστική Υπηρεσία Mukhabarat και το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Πολλοί από τους οργανισμούς αυτούς είτε έχουν εμπλακεί σε πράξεις διαφθοράς είτε βρίσκονται ενεργά υπό διερεύνηση από τον Κεντρικό Ελεγκτικό Οργανισμό (Central Auditing Organisation, CAO), ένα κρατικό σώμα ελέγχων και [ενέργειες] κατά της διαφθοράς υπό την προεδρία του Hisham Genena, και ως εκ τούτου, μεταξύ των φορέων που ενδιαφέρονται περισσότερο να σαμποτάρουν την επιτροπή καταπολέμησης της διαφθοράς. (Το Υπουργείο Εσωτερικών είναι επίσης διαβόητο για μια σειρά παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της σφαγής της Raba'a al -Adawiya των υποστηρικτών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας μετά το αντι-ισλαμιστικό στρατιωτικό πραξικόπημα της Αιγύπτου, την οποία η Mukhabarat υπό τον al Tohamy επίσης φέρεται να βοήθησε να σχεδιαστεί και να οργανωθεί). Είναι πιθανό ότι αυτές οι διεφθαρμένες ομάδες έχουν αρχίσει να μετατρέπουν την Εθνική Συντονιστική Επιτροπή σε τόπο παρασκηνιακών συμφωνιών.

Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι αμφότεροι ο CAO και η ACA εκπροσωπούνται στην Εθνική Συντονιστική Επιτροπή, οι έρευνες του CAO έχουν τεθεί σε διαμάχη με μια σειρά από άλλους φορείς. Ειδικότερα, κατά το τελευταίο έτος, ο Genena έχει πετάξει πολύ λάσπη στο Υπουργείο Εσωτερικών, κατηγορώντας δημοσίως μέλη του ότι μετάγγισαν κρατικά κεφάλαια σε ιδιωτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς. Έχει επίσης τείνει το δάχτυλο σε μεμονωμένα μέλη της Γενικής Εισαγγελίας και της ACA ότι έχουν συμμετάσχει στην αγορά κρατικής γης σε υποτιμημένες τιμές, και εργάστηκαν ενεργά για να σαμποτάρουν τις δικές της περιπτώσεις καταπολέμησης της διαφθοράς με το να βαλτώνουν εκείνες που ο CAO στέλνει στα δικαστήρια. Ο Genena έχει επίσης στοχεύσει εξέχοντα μέλη του δικαστικού σώματος. Αυτοί οι δικαστές περιλαμβάνουν το νεοδιορισθέντα Υπουργό Δικαιοσύνης Ahmed Zind και συνεργάτες του, οι οποίοι ζητούν την κεφαλή του Genena επί πίνακι – επιδιώκουν την αποπομπή του καθώς τον κατηγορούν για «προσβολή» των μελών του δικαστικού σώματος. Η υπόθεση εξετάζεται από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος βρίσκεται κοντά στην αστυνομία, τον στρατό και το δικαστικό σώμα με επικεφαλής τον Zind. Φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι η δικαστική εξουσία θα εμποδίσει οποιαδήποτε εισαγγελική προσπάθεια προωθήθηκε από τον Genena.

Μπορεί να φαίνεται ότι ο Genena είναι ένα μοναχικό ψάρι σε νερά γεμάτα αλιγάτορες, αλλά είναι εν μέρει προστατευμένος από την αχαλίνωτη υποστήριξή του για τον Σίσι και το ισχύον στρατιωτικό καθεστώς της Αιγύπτου. Σε μια εμφάνισή του στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο Genena ισχυρίστηκε ότι ο Σίσι του είχε δώσει προσωπικά το πράσινο φως για να ξεριζώσει την διαφθορά από τα κρατικά θεσμικά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Εσωτερικών. Συχνά υποστήριξε ότι τόσο ο στρατός όσο και το Γραφείο της Προεδρίας της Αιγύπτου είναι απαλλαγμένοι από την διαφθορά, και δεν έχουν κρατήσει τίποτα πίσω από την ελεγκτική ομάδα του.

Η νομιμοφροσύνη του Genena έχει, μέχρι στιγμής, αποδώσει. Τον περασμένο μήνα, ένας εξέχων τηλεπαρουσιαστής καταδικάστηκε σε έξι μήνες φυλάκιση μετά από κατηγορίες που περιλαμβάνουν ότι προσέβαλε τον Genena «στον αέρα» και ότι τον κατηγόρησε πως είναι μέλος της (πλέον παράνομης) Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Στην συνέχεια, τον Νοέμβριο του περασμένου έτους, ο Genena υπέβαλε υπόμνημα τόσο στον Mehleb όσο και στον Σίσι κατηγορώντας την αστυνομία ότι διέρρηξε ένα δωμάτιο που είχαν χρησιμοποιήσει οι ελεγκτές του κατά την διάρκεια μιας έρευνας για το Υπουργείο Εσωτερικών. Η αστυνομία ειπώθηκε ότι είχε κλέψει στοιχεία της έρευνας και σημειωματάρια. Και όμως, ο Genena εργάζεται τώρα μαζί τους στην Εθνική Συντονιστική Επιτροπή για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς.

02072015-2.jpg

Αιγύπτιοι δικαστικοί σε έκτακτη συνεδρίαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στο κέντρο του Καΐρου, στις 24 Απριλίου 2013. AMR ABDALLAH DALSH / REUTERS
-----------------------