Ο «τσαβισμός» σε κομμάτια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο «τσαβισμός» σε κομμάτια

Γιατί έχασε ο Μαδούρο και τι θα επακολουθήσει

Η οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά τουλάχιστον 10% φέτος, και ο πληθωρισμός οργιάζει σε πάνω από 150% σε ετήσια βάση. Ελλείψεις σε βασικά είδη διατροφής, φάρμακα, και ανταλλακτικά είναι συνήθεις, καθώς ο Maduro έχει πετσοκόψει τις εισαγωγές για να εξοικονομήσει δολάρια για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους της χώρας του και να αποφύγει την χρεοκοπία.

Ο Maduro και το κόμμα του ζήτησαν από τους ψηφοφόρους να τους δοθεί περισσότερος χρόνος για να κάνουν την οικονομία καλύτερα, αποδίδοντας την ύφεση στον λεγόμενο πόλεμο κατά των πολιτικών τους από την επιχειρηματική ελίτ της χώρας και τους ξένους όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κολομβία. Υποσχέθηκε επίσης να συνεχίσει τα κοινωνικά προγράμματα του Τσάβες, με την δέσμευση να αυξήσει τις συντάξεις, τις υποτροφίες και την δημόσια στέγαση.

Αλλά η αδυναμία του να πάρει ισχυρά μέτρα για να σταματήσει την οικονομική ύφεση οδήγησε σε σταθερή διάβρωση της υποστήριξης του από τους φτωχούς, το προπύργιο της εκλογικής του βάσης.

Η ΗΤΤΑ

Ο Guillermo Blanco ήταν μια χαρακτηριστική φιγούρα που αποστασιοποιήθηκε από τον Maduro. Ένας 65χρονος εργάτης αγροκτήματος στην κεντρική πολιτεία Aragua, ο Μπλάνκο είχε ψηφίσει υπέρ του Τσάβες, του Maduro και του PSUV σε κάθε μια από τις προηγούμενες 19 εκλογές από το 1998. Την Κυριακή, αποφάσισε να μείνει στο σπίτι του.

«Δεν μπορούσα να πάω να ψηφίσω για την αντιπολίτευση, αλλά ο Maduro δεν είναι ο Τσάβες», δήλωσε ο Μπλάνκο. «Η οικονομία είναι μια καταστροφή, και πρέπει να περιμένω ώρες στην ουρά απλώς για να αγοράσω τρόφιμα. Δεν υπάρχουν σπόροι να φυτέψω, ούτε λίπασμα ούτε εντομοκτόνα. Οι τιμές συνεχώς ανεβαίνουν και δεν μπορώ να επιβιώσω».

Παρότι ο Maduro δεσμεύτηκε σήμερα το πρωί ότι θα συνεχίσει να αγωνίζεται για την προστασία της επανάστασης [8], οι περισσότερες από τις ενέργειές του κατά πάσα πιθανότητα θα κατευθυνθούν στο να αποκρούσει τις πιθανές προκλήσεις για την εξουσία του. Παρά το γεγονός ότι το κόμμα του έχασε τον έλεγχο της Εθνοσυνέλευσης, ο Maduro εξακολουθεί να ασκεί τεράστια δύναμη και απολαμβάνει την υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων, για την ώρα.

«Ο Maduro εξακολουθεί να έχει έναν μήνα που απομένει από έναν νόμο που του έδωσε ειδικές εξουσίες για να κυβερνά με διατάγματα», μου είπε η Neumann. «Θα μπορούσε να δημιουργήσει μια νέα, παράλληλη συνέλευση που θα έχει περισσότερες εξουσίες». Υπάρχει προηγούμενο: Ο Τσάβες και ο Maduro είχαν δημιουργήσει παράλληλες κυβερνήσεις σε μερικές πολιτείες και πόλεις, όπου το PSUV έχανε τις εκλογές. Τα νέα [νομοθετικά] σώματα σφετερίζονταν πολλές από τις λειτουργίες των θεσμών που δημιουργήθηκαν για να τους αντικαταστήσουν.

Μια άλλη επιλογή είναι ότι η απερχόμενη Εθνοσυνέλευση, στην οποία το PSUV έχει μια μεγάλη πλειοψηφία, θα μπορούσε να ψηφίσει για την επέκταση των ειδικών εξουσιών του Maduro, υπονομεύοντας έτσι τις εξουσίες του εισερχόμενου σώματος. Η νέα Εθνοσυνέλευση αναλαμβάνει τα καθήκοντά της στις 5 Ιανουαρίου [Ένα τέτοιο βήμα δεν θα είναι εκτός γραμμής για τον Maduro και το PSUV, που έχουν λάβει παρόμοια μέτρα στο παρελθόν. Αλλά στο σημερινό περιβάλλον, μια τέτοια κίνηση θα ενείχε τον κίνδυνο διεθνούς, και το πιο σημαντικό Νοτιο-αμερικανικής, κατακραυγής.

09122015-3.jpg

Στρατιώτες κάθονται σε ένα εκλογικό κέντρο για να ψηφίσουν κατά την διάρκεια των βουλευτικών εκλογών, στο Καράκας, στις 6 Δεκεμβρίου 2015. CARLOS GARCIA RAWLINS / REUTERS
-----------------------------------

Αλλά ο Maduro μπορεί επίσης να αντιμετωπίσει προκλήσεις μέσα από τον κυβερνητικό κύκλο του, σύμφωνα με τους αναλυτές. Με την χθεσινή ήττα, ο Maduro θεωρείται όλο και περισσότερο ως ζημιά από τους επιχειρηματίες οι οποίοι έχουν πλουτίσει κατά την διάρκεια των τελευταίων 16 ετών της σοσιαλιστικής επανάστασης, καθώς και από τους υψηλόβαθμους αξιωματικούς του στρατού της χώρας οι οποίοι έχουν επωφεληθεί παρόμοια.

Οι ακτιβιστές του PSUV, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τις κυβερνητικές εκλογές [στμ: δηλαδή εκλογές για την ανάδειξη κυβερνητών στις επαρχίες της χώρας] του επόμενου έτους και τις δημοτικές εκλογές το 2017, είναι θορυβημένοι από την κυριακάτικη ψηφοφορία. Το PSUV σήμερα ελέγχει το σύνολο των 20 κυβερνείων της Βενεζουέλας. Μπορεί να χαθούν έως και 15 αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις, λέει ο Tarek Yorde, ένας πολιτικός σύμβουλος με έδρα στο Καράκας, ο οποίος στο παρελθόν συνεργάστηκε με το PSUV.

«Οι άνθρωποι -η νέα επιχειρηματική ελίτ, στρατιωτικοί, και μαχητές-ανησυχούσαν και πριν», λέει. «Τώρα πανικοβάλλονται. Ξέρουν ότι πρόκειται να ξεκινήσουν έρευνες, και φοβούνται θα μπορούσαν να χάσουν τις θέσεις τους, την δύναμή τους. Δεδομένου αυτού, ο Maduro θεωρείται αναλώσιμος». Και με τα ποσοστά αποδοχής του Maduro να κυμαίνονται γύρω στο 25%, θα μπορούσε να ανακληθεί [από πρόεδρος] αν οι νομοθέτες του MUD κινηθούν γρήγορα για να ξεκινήσουν ένα δημοψήφισμα.

Το ερώτημα είναι ποιος θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ο σημερινός αντιπρόεδρος, Jorge Arreaza, ο οποίος είναι παντρεμένος με την κόρη του Τσάβες, θεωρείται πάρα πολύ νέος και άπειρος. Ο πρόεδρος της απερχόμενης Εθνοσυνέλευσης, Diosadado Cabello, είναι ακόμη λιγότερο δημοφιλής από ό, τι ο Maduro. Ο Yorde είπε ότι το PSUV μπορεί να προσεγγίσει έναν από την παλιά φρουρά του Τσάβες ως πιθανό αντικαταστάτη.

Αλλά για τον Maduro, η διαδρομή ίσως να πλησιάζει στο τέλος της. «Ο Maduro είναι πάρα πολύ μεγάλη απειλή όχι μόνο για τις θέσεις τους, αλλά και για τις τσέπες τους», λέει ο Yorde σχετικά με την επιχειρηματική ελίτ και τους στρατιωτικούς. «Δίνω λιγότερο από 30% πιθανότητες να ολοκληρώσει την θητεία του».

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.