Επιστροφή στο μέλλον του Λιβάνου | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Επιστροφή στο μέλλον του Λιβάνου

Η πολιτική αναβίωση των Χριστιανών της χώρας

Δεν είναι δύσκολο να δούμε ότι ο Geagea θέλει να είναι μια πανίσχυρη δύναμη στις χριστιανικές πολιτικές του Λιβάνου και τώρα που οι Σύριοι είναι εκτός, ο στόχος του είναι ιδιαιτέρως εφικτός. Αλλά ο μόνος τρόπος για να πραγματοποιήσει το όραμά του είναι, κατά ειρωνικό τρόπο, να στρώσει τον δρόμο στον Αούν για να γίνει πρόεδρος, κάτι που ήταν ο μοναδικός στόχος του ηγέτη του Ελεύθερου Πατριωτικού Μετώπου αφότου επέστρεψε στον Λίβανο το 2005. Η λογική λειτουργεί ως εξής. Αν ο Αούν γίνει πρόεδρος, ο ρόλος του Geagea ως Χριστιανού που φτιάχνει αρχηγούς θα εδραιωθεί στα μάτια των Χριστιανών του Λιβάνου και, ως εκ τούτου, η επιρροή του στην κοινότητα θα αυξηθεί δραματικά. Η πλειοψηφία των Χριστιανών του Λιβάνου θα τον δουν ως τον άνθρωπο που έσπασε το προεδρικό αδιέξοδο, έφερε τους Χριστιανούς πίσω στην εξουσία, και σφυρηλάτησε την ιστορική ενδοχριστιανική ειρήνη για τις επόμενες γενιές. Συν τω χρόνω, και μπορεί να μην είναι πολύ μεγάλος λόγω της μεγάλης ηλικίας του Αούν, ο Geagea μπορεί να είναι σε θέση να κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά της [εκλογικής] βάσης που υποστηρίζει τους κύριους αντιπάλους του, και αν όλα πάνε καλά, ενδεχομένως να τον διαδεχθεί ως πρόεδρος όταν λήξει η εξαετής θητεία του.

Όλα αυτά ακούγονται ως πολλά υποσχόμενα για τον Geagea, εκτός από το ότι η στρατηγική του θα πρέπει να αντιπαλέψει με την πανάρχαια λιβανέζικη ρήση πως οι εθνικοί πολιτικοί διορισμοί στον Λίβανο είναι σπανίως, αν όχι ποτέ, καθαρά εσωτερικό θέμα. Περιφερειακές, και μερικές φορές διεθνείς δυνάμεις, έχουν βαρύνοντα λόγο για το ποιος θα πάει για να εκλεγεί πρόεδρος από την κοινότητα των Μαρωνιτών Χριστιανών και ποιος θα διοριστεί ως πρωθυπουργός από την σουνιτική κοινότητα. (Η θέση του Προέδρου του Κοινοβουλίου έχει καταληφθεί από τον ηγέτη των Σιιτών Αμάλ, κληρικό Nabih Berri, ένθερμο σύμμαχο της Χεζμπολάχ, από τον Οκτώβριο του 1992).

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο για τους Λιβανέζους πολιτικούς να ελιχθούν τώρα από όσο υπήρχε στο παρελθόν, λόγω της εξόδου της Συρίας από τον Λίβανο, της ενασχόλησης του κόσμου με την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) [7] και της ανησυχίας τους για περαιτέρω πολιτικά κενά στην περιφέρεια. Πράγματι, ένα συνεχώς αποσταθεροποιημένος και παραλυμένος Λίβανος έβλαψε την εκστρατεία κατά του ISIS. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Λιβανέζοι θα είναι σε θέση να το κάνουν από μόνοι τους. Απλώς υποδηλώνει ότι οι δύο περιφερειακές δυνάμεις που ασκούν την μεγαλύτερη επιρροή στις εθνικές πολιτικές του Λιβάνου –το Ιράν [8] και η Σαουδική Αραβία [9]- μπορεί να επιδείξουν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τις προτιμήσεις και τους υπολογισμούς των τοποτηρητών τους –την Χεζμπολάχ και τον Σαάντ Χαρίρι, αντίστοιχα- ενδιαφερόμενοι να εμποδίσουν να φτάσει στον Λίβανο η φωτιά της περιφερειακής αντιπαράθεσης Σουνιτών-Σιιτών.

Τα δύο σημαντικά εγχώρια κόμματα από τα οποία ο Geagea και ο Αούν δεν είχαν καμία οριστική απάντηση είναι η Χεζμπολάχ και το Κίνημα του Μέλλοντος του Χαρίρι. Και οι δύο πλευρές ήταν χλιαρές, ούτε καταδικάζοντας ούτε αγκαλιάζοντας την πρωτοβουλία του Geagea. Η Χεζμπολάχ θα έπρεπε να είχε ενθουσιαστεί με την υποστήριξη του Geagea στον Αούν. Στο κάτω-κάτω, ο επικεφαλής της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, υποσχέθηκε στον Αούν την στιγμή που υπέγραψε μαζί του Μνημόνιο Κατανόησης το 2006, πως θα κάνει ό, τι μπορεί για να βοηθήσει τον Χριστιανό σύμμαχό του να κερδίσει την προεδρία. Και προς τιμήν του, παρά τις έντονες περιφερειακές και διεθνείς πιέσεις εναντίον του κόμματός του, ο Αούν κράτησε την συμμαχία του με την Χεζμπολάχ.

Αλλά τώρα η Χεζμπολάχ είναι μπερδεμένη και λίγο επιφυλακτική σχετικά με αυτήν την πρωτόγνωρη αγάπη μεταξύ του Αούν και του Geagea. Η σιιτική ομάδα ποτέ δεν εμπιστευόταν τον Geagea, θεωρώντας τον πολύ δεξιό και πολύ κοντά στην Ουάσιγκτον. Και τώρα που ο Αούν έχει αγκαλιάσει τον Geagea, η Χεζμπολάχ έχει αρχίσει να αναρωτιέται αν ένας πρόεδρος Αούν, που έχει υπογράψει την διακήρυξη αρχών «Πρώτα ο Λίβανος» με τον νέο σύμμαχό του, θα μπορούσε να είναι αξιόπιστος. Κι αν ο Αούν επέστρεφε στους παλαιούς τρόπους εκστρατεύοντας επιθετικά εναντίον όλων των μορφών ξένης επέμβασης και υπερασπιζόμενος την υπόθεση του Λιβάνου για μη παρέμβαση στις περιφερειακές συγκρούσεις; Μια τέτοια εκστρατεία θα μπορούσε να περιπλέξει την φιλο-ιρανική ατζέντα της Χεζμπολάχ και την εμπλοκή της στον συριακό πόλεμο.

02022016-3.jpg

Μια γυναίκα κρατά μπαλόνια καθώς φωτογραφίζει την φίλη της κατά την διάρκεια του ηλιοβασιλέματος μια ζεστή μέρα στην παραλία της Βηρυτού, στις 13 Ιανουαρίου 2016. JAMAL SAIDI / REUTERS
------------------------------

Όσο για τον Χαρίρι, θα πρέπει να διαβουλευθεί με την Σαουδική Αραβία, ίσως περισσότερο από όσο η Χεζμπολάχ με το Ιράν, για να δει αν το βασίλειο μπορεί να άρει το βέτο του για τον Αούν. Όχι πριν πολύ καιρό, ο Χαρίρι, δήλωσε δημοσίως ότι δεν θα σταθεί στο δρόμο της χριστιανικής αλληλεγγύης και θα δεχόταν έναν πρόεδρο από τους Χριστιανούς και εγκεκριμένο από την Μαρωνιτική Εκκλησία. Θα χρησίμευε ιδιαιτέρως στον Χαρίρι να κρατήσει τον λόγο του και να θεωρηθεί ως ενεργός υποστηρικτής της Χριστιανο-μουσουλμανικής ειρήνης και του διαθρησκευτικού διαλόγου σε μια περιοχή που σαρώνεται από βίαιο θρησκευτικό εξτρεμισμό.