Οι ορθολογικές επιλογές του Πούτιν

Αν οι ισλαμιστές μαχητές καταλάμβαναν πλήρως αυτήν την περιοχή, ο Άσαντ θα είχε πέσει. Ο Πούτιν κατανόησε ότι η ρωσική επιρροή, που χτίστηκε σε πάνω από μισό αιώνα, θα εξατμιζόταν. Επιπλέον, χιλιάδες Μουσουλμάνοι μαχητές από τον ρωσικό Βόρειο Καύκασο είχαν ενταχθεί στον πόλεμο κατά του Άσαντ, και φοβόταν ότι ένα Ισλαμικό Κράτος στην Συρία θα εμπνεύσει τους Ρώσους Μουσουλμάνους που έχουν την τάση να ριζοσπαστικοποιηθούν και ίσως ακόμη και να εμβαθύνουν την ισλαμιστική εξέγερση στην νότια Ρωσία.

Όπως και στην Ουκρανία, η Ρωσία δεν θα υποχωρήσει από την Συρία, και λίγοι ειδικοί προτρέπουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να ανεβάσουν το στοίχημα τώρα που τα ρωσικά τζετ και τα βομβαρδιστικά σκιάζουν τον ουρανό της Συρίας και τα ρωσικά στρατεύματα και οι σύμβουλοι τριγυρίζουν επί του εδάφους του. Είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτός ο δισταγμός να ενεργήσουν υπό το γεγονός ότι πάνω από 300.000 Σύριοι έχουν σκοτωθεί στην σύγκρουση και έχουν δημιουργηθεί περισσότερα από επτά εκατομμύρια πρόσφυγες. Πολλοί άνθρωποι στην Δύση είναι αντίστοιχα εξοργισμένοι και θέλουν να γίνει κάτι, αλλά υπάρχουν λίγα που οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν ρεαλιστικά να κάνουν.

Ο εξοπλισμός των δυνάμεων που αντιστέκονται στον Άσαντ θα μπορούσε να είναι η λιγότερο κακή επιλογή, αλλά ακόμα και τότε δεν είναι σαφές σε ποιον θα πρέπει να διοχετευθούν τα όπλα. Οι πιο ισχυρές ομάδες εναντίον του Άσαντ είναι ο συνασπισμός Jaish al-Fateh, ο οποίος περιλαμβάνει την Jabhat al-Nusra, μια θυγατρική της αλ Κάιντα της οποίας στόχος είναι ένα χαλιφάτο στην Συρία. Παρά την ρητορική των μετριοπαθών και των δημοκρατών στην αντίσταση, είναι περιθωριακοί όταν πρόκειται για αυτό που έχει σημασία πραγματικά: Οι αριθμοί και τα όπλα και ο έλεγχος του εδάφους.

Οι γραμμές μάχης στην Συρίας μετατοπίζονται συνεχώς. Έδαφος και όπλα αλλάζουν χέρια, και οι συμμαχίες είναι ρευστές. Όπλα που δίνονται σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα μπορούσαν εύκολα να φτάσουν στα λάθος χέρια, κάτι για το οποίο οι υποστηρικτές της παροχής φορητών αντιαεροπορικών πυραύλων στην αντίσταση -όπως ο John McCain [15], ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής από την Αριζόνα- φαίνονται να παραβλέπουν. Η αποστολή χειριστών των ΗΠΑ στο πεδίο θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο να πωληθούν ή κλαπούν τα όπλα, αλλά οι χειριστές θα μπορούσαν να κρατηθούν ως όμηροι ή να σκοτωθούν από ομάδες που επιδιώκουν να αλλάξουν την στρατιωτική ισορροπία με το να τραβήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες βαθύτερα στον πόλεμο. Εκτός αυτού, ένας Αμερικανός πρόεδρος ο οποίος θα κάνει μια τέτοια δέσμευση θα έχει εκθέσει την αξιοπιστία της χώρας και θα είναι δύσκολο να απεμπλακεί αν τα πράγματα δεν πάνε καλά.

ΒΑΣΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι ο Πούτιν έχει ένα βασικό σχέδιο για την Ουκρανία ή την Συρία, ή ότι ένα τέτοιο σχέδιο, αν όντως υπάρχει, λειτουργεί. Το τελικό παιχνίδι της Μόσχας και στα δύο σημεία παραμένει ασαφές, ίσως ακόμη και στην Μόσχα. Πρόσφατες εικασίες σχετικά με μια ανανεωμένη επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία παραβλέπουν τα σχεδόν ανυπέρβλητα εμπόδια που θα αντιμετωπίσουν τα ρωσικά στρατεύματα καθώς θα προχωρούν προς τα δυτικά. Θα εισέλθουν σε περιοχές που είναι κατά πλειοψηφία Ουκρανών και θα συναντούν αντίσταση. Θα πρέπει να καταλάβει μεγάλες πόλεις -Dnipropetrovsk, Χάρκοβο, Μαριούπολη- και να βουτήξει στην αιματηρή επιχείρηση του αστικού πολέμου. Θα πρέπει να υπερασπιστεί μεγάλες γραμμές εφοδιασμού.

Πιο σημαντικό, ο Πούτιν θα κάψει οποιεσδήποτε πρόσφατες γέφυρες έχει κατασκευάσει με την Δύση μέσα από την παραγωγική συμμετοχή [της Ρωσίας] στις διαπραγματεύσεις των P5 + 1 για το Ιράν. Μια τέτοια απομόνωση θα μπορούσε να ωθήσει την Ρωσία προς την Κίνα [16]. Οι Ρώσοι στρατηγοί φοβούνται αυτή την προοπτική, λόγω της αυξανόμενης δύναμης της Κίνας, της ταραγμένης ιστορίας μεταξύ της Ρωσίας και της Κίνας κατά την διάρκεια των τελευταίων 150 χρόνων, και της αραιοκατοικημένης ρωσικής Άπω Ανατολής, η οποία εφάπτεται της Κίνας.

Μια καρικατούρα του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ετοιμάζεται για το επερχόμενο πλωτό καρναβάλι της Δευτέρας των Ρόδων στο Mainz, στην Γερμανία, στις 2 Φεβρουαρίου 2016. KAI PFAFFENBACH / REUTERS
--------------------------------------

Με άλλα λόγια, ο Πούτιν δεν θα προσπαθήσει να προσαρτήσει περισσότερο έδαφος. Αντ’ αυτού, αναμένει μια επανάληψη της Πορτοκαλί Επανάσταση της Ουκρανίας του 2004. Οι μεταρρυθμιστές που εξελέγησαν στην συνέχεια υπέκυψαν στην φαγωμάρα, απέτυχαν να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις, και εξανέμισαν τις ελπίδες των ανθρώπων. Αυτό το φιάσκο άνοιξε τον δρόμο στον Γιανουκόβιτς, ο οποίος ήταν πιο δεκτικός στην ρωσική επιρροή. Η Ρωσία θα μπορούσε να πιστεύει ότι η σημερινή κυβέρνηση της Ουκρανίας θα αποτύχει επίσης να προσφέρει χρηστή διακυβέρνηση και ως αποτέλεσμα θα παραμεριστεί. Το πρόβλημα για τον Πούτιν είναι ότι η πρόγνωσή του για την Ουκρανία μπορεί να αποδειχθεί ψευδής, και η χώρα θα μπορούσε να ξεγλιστρήσει από την τροχιά της Ρωσίας. Οι Ουκρανοί μεταρρυθμιστές θα αντιμετωπίσουν αναμφίβολα μια μακρά και δύσκολη μάχη, και ο ρυθμός της αλλαγής θα είναι αργός. Ωστόσο, έχουν αρκετές επιτυχίες στο ενεργητικό τους, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας μιας νέας αστυνομικής δύναμης και της μεγαλύτερης διαφάνειας στις αναθέσεις κρατικών συμβάσεων. Είναι πάρα πολύ νωρίς για να συμπεράνει κανείς ότι η Ουκρανία έχει αποτύχει.