Τι θέλουν οι Σύριοι | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι θέλουν οι Σύριοι

Νέα στοιχεία δημοσκόπησης δείχνουν ποια πλευρά στηρίζουν οι πρόσφυγες

Οπότε, ποιόν υποστηρίζουν οι πρόσφυγες στον εμφύλιο πόλεμο; Αυτό δεν είναι μια εύκολη ερώτηση για να απαντηθεί. Μπορούμε ίσως να συμφωνήσουμε για το τι εννοούμε όταν λέμε «η κυβέρνηση». Αλλά όταν λέμε «η αντιπολίτευση» -λοιπόν, ποια είναι αυτή; Είναι το ISIS μέρος της αντιπολίτευσης ή όχι; Πού ταιριάζουν οι Κούρδοι; Το να ζητάται από τους ανθρώπους να παραταχθούν πίσω από την κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση είναι πολύ αμφιλεγόμενο σε μια σύγκρουση που δεν είναι πλέον ένας εμφύλιος πόλεμος δύο πλευρών, αλλά ούτε είναι διαφωτιστικό να πάρει κανείς μια Βαβέλ απαντήσεων σχετικά με τις συνεχώς μεταβαλλόμενες αντάρτικες φατρίες και τάγματα.

19092016-2.jpg
----------------------------------------

Για να επιτύχουμε μια ισορροπία μεταξύ των πάρα πολλών πληροφοριών και των πολύ λίγων, ζητήσαμε από τους ανθρώπους να κατατάξουν τις τρεις πρώτες επιλογές τους μεταξύ του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA), των συριακών ισλαμιστικών ομάδων, των ξένων ισλαμιστικών ομάδων, της συριακής κυβέρνησης, των κουρδικών ομάδων και της Χεζμπολάχ. Δεν χρησιμοποίησαν όλοι το σύνολο των επιλογών τους, αλλά το ότι αρνήθηκαν να προσφέρουν υποστήριξη όταν δινόταν η δυνατότητα να το πράξουν είναι το ίδιο κατατοπιστικό. Η μορφή της κατάστασης μας βοηθά να συλλάβουμε όχι μόνο τον πυρήνα του διχασμού κυβέρνησης-αντιπολίτευσης, αλλά και κάποιες από τις αποχρώσεις στις επιλογές των ανθρώπων, ιδιαίτερα μεταξύ των υποστηρικτών της αντιπολίτευσης.

Λίγο κάτω από το 10% των προσφύγων δεν δήλωσαν απολύτως καμία προτίμηση˙ όπως ήταν αναμενόμενο, οι άνθρωποι οι οποίοι αδιαφορούν για την πολιτική είχαν επίσης λίγα να πουν για τις φατρίες. Δεύτερον, περίπου το 40% εξέφρασε συμπάθεια για την κυβέρνηση -ίσως ένας μεγαλύτερος αριθμός από όσο θα ήθελαν να πιστεύουν πολλοί στην Δύση, αλλά μικρότερος από όσο θα ήθελαν να διεκδικήσουν το καθεστώς ή οι ξένοι υποστηρικτές του.

Το υπόλοιπο του δείγματος -λίγο πάνω από το 50%- διάλεξε μια παράταξη της αντιπολίτευσης. Οι άνθρωποι σχεδόν πάντα αναφέρθηκαν στον FSA ως πρώτη επιλογή τους για να εκφράσουν την γενική υποστήριξή τους προς τους αντάρτες, και στην συνέχεια χρησιμοποιούσαν την δεύτερη και την τρίτη επιλογή τους για να εκφράσουν συμπάθεια για τις εγχώριες και ξένες ισλαμιστικές ομάδες. Λίγο λιγότεροι από τους μισούς από αυτούς στην αντιπολίτευση υποστήριξαν τον FSA, αλλά όχι τους ισλαμιστές. Καλούμε αυτούς τους ανθρώπους «εθνικιστές», ελλείψει μιας καλύτερης ταμπέλας. Εν τω μεταξύ, σχεδόν όλοι οι υποστηρικτές των ισλαμιστών ανέφεραν συριακές ομάδες ως δεύτερη επιλογή τους, και μόνο μερικές φορές ανέφεραν ξένες φατρίες ως τελική επιλογή τους.

Στο σύνολό τους, τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι λίγο πάνω από το 50% των προσφύγων υποστηρίζουν την αντιπολίτευση, και λίγο κάτω από το 40% συμφωνούν με την κυβέρνηση. Αλλά ποιος στηρίζει ποιον; Οι παρατηρητές έχουν καταλήξει σε μια σειρά από ιστορίες: Οι μειονότητες και οι κοσμικοί συμπαρατάσσονται με την κυβέρνηση, και οι φτωχοί και οι θρησκευτικά αφοσιωμένοι υποστηρίζουν την αντιπολίτευση. Υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτές τις ιστορίες, αλλά και πολλά που χρειάζονται επικαιροποίηση.

19092016-3.jpg

Παιδιά πρόσφυγες της Συρίας παίζουν καθώς εθελοντές τα διασκεδάζουν μέσα σε ένα συγκρότημα κατοικιών στην Σιδώνα, στον νότιο Λίβανο, στις 12 Ιουνίου 2016. ALI HASHISHO / REUTERS
---------------------------------------------

Μια από τις πιο κοινές αφηγήσεις του εμφυλίου πολέμου είναι ότι υπάρχει μια δικτατορία που κυριαρχείται από την μειοψηφία και που βάλλει ενάντια σε μια τεράστια δημογραφική πλειοψηφία σουνιτών Αράβων. Αυτή η αφήγηση είναι ακριβής ως ένα σημείο, αλλά είναι επίσης παραπλανητική. Ακριβή στοιχεία για την θρησκευτική και εθνοτική σύνθεση της Συρίας δεν υπάρχουν, αλλά γενικά οι εκτιμήσεις τοποθετούν τον σουνιτικό αραβικό πληθυσμό στο περίπου 70% του συνόλου, ενώ το υπόλοιπο αποτελείται από Κούρδους, μουσουλμανικές μειονότητες όπως οι Αλαουίτες και οι Δρούζοι, και μια ποικιλία χριστιανικών δογμάτων.

Οι εκτοπισμένοι Σύριοι στον Λίβανο προέρχονται δυσανάλογα από την πλειοψηφούσα κοινότητα: Λίγο κάτω από το 90% του δείγματος είναι σουνίτες. Εν τω μεταξύ, το σύνολο σχεδόν των μειονοτήτων που διαλέγουν οποιαδήποτε πλευρά, υποστηρίζουν την κυβέρνηση. Μόνο μια μειονότητα στο δείγμα -όχι ένα τοις εκατό, ένα πρόσωπο- τάχθηκε με την αντιπολίτευση. Η κατανομή αυτή δεν συνηγορεί στην σεχταριστική αφήγηση του πολέμου. Ωστόσο, αξίζει για να διατηρείται μια αίσθηση προοπτικής.

Οι συμπαθούντες την κυβέρνηση ανέρχονται στο 40% του δείγματος, αλλά οι μειονότητες φθάνουν έως και λίγο περισσότερο από το 10%. Η διαφορά μεταξύ αυτών των στοιχείων; Οι νομιμόφρονες σουνίτες Άραβες. Είναι αλήθεια ότι οι σουνίτες Άραβες πηγαίνουν δύο προς ένα υπέρ της αντιπολίτευσης. Ωστόσο, είναι επίσης αλήθεια ότι παρ’ όλα αυτά περιλαμβάνουν το 75% της βάσης στήριξης της κυβέρνησης. Οπότε, είναι ο εμφύλιος πόλεμος σεχταριστικός; Τα δεδομένα είναι διφορούμενα, με δύο Ναι και ένα Όχι. Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες είναι σουνίτες Άραβες, οι περισσότερες από τις μειονότητες είναι ευθυγραμμισμένες με την κυβέρνηση, αλλά η πλειοψηφία της κοινότητας είναι το ίδιο η διασπασμένη μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης.

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΜΗ;