Τοπικές εκλογές μετά την Αραβική Άνοιξη | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τοπικές εκλογές μετά την Αραβική Άνοιξη

Ένα νέο όχημα για την αλλαγή στην Μέση Ανατολή;

Ενώ το Μαρόκο και η Σαουδική Αραβία είναι παραδείγματα για το πώς τα θέματα διακυβέρνησης μπορούν να αντιμετωπιστούν με την απελευθέρωση της τοπικής πολιτικής, οι λιβανέζικες πανεθνικές δημοτικές εκλογές τον Μάιο, έδειξαν ότι πολλοί ψηφοφόροι βλέπουν την τοπική πολιτική ως πιθανή λύση για το ξεκλείδωμα του εθνικού αδιεξόδου. Παρά το γεγονός ότι ο Λίβανος είναι μια κοινοβουλευτική δημοκρατία που λειτουργεί κάτω από ένα μικτό πολιτικο-θρησκευτικό σύστημα (confessional system), η εθνική κυβέρνησή του έχει παραλύσει για δύο χρόνια, ανήμπορη να επιλύσει τις πολιτικές διαφορές της και να εκλέξει έναν πρόεδρο. Αλλά σε πολλές κοινότητες, υπήρξαν μια σειρά από πολιτικές σχεδόν ανατροπές, με νέες παρατάξεις να αμφισβητούν το καθιερωμένο status-quo των δύο μεγαλύτερων πολιτικών συνασπισμών του Λιβάνου, την Συμμαχία της 14ης Μαρτίου και την Συμμαχία της 8ης Μαρτίου. Αυτό υποδηλώνει ότι οι ψηφοφόροι αλλάζουν τις απόψεις τους σχετικά με την αποτελεσματικότητα της συμμετοχής των ψηφοφόρων. Για παράδειγμα, κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων κατά της κρίσης των σκουπιδιών της Βηρυτού πέρυσι, όταν η κυβέρνηση απέτυχε να συντονίσει της αποκομιδή των σκουπιδιών, προέκυψε το ρεφορμιστικό κίνημα Beirut Madinati ή «Η Βηρυτός είναι η πόλη μου», αμφισβητώντας το πολιτικό στάτους κβο με το να ωθεί ζητήματα τοπικής διακυβέρνησης στην πρώτη γραμμή των εκλογών. Το Beirut Madinati υπογράμμισε το τεχνοκρατικό υπόβαθρο των μελών του κόμματος του, δίνοντας έμφαση στην λειτουργική διακυβέρνηση και συνειδητά αντιδρώντας στην κομματική και θρησκευτική νομιμοφροσύνη στην οποία στηρίχθηκαν τα άλλα κόμματα. Η πλατφόρμα του [2] επικεντρώθηκε στην αύξηση της «βιωσιμότητας της πόλης», αγωνιζόμενο όχι μόνο για την διαχείριση των αποβλήτων, αλλά και την οικονομικά προσιτή στέγαση και την καλύτερη αξιοποίηση των δημόσιων και κοινόχρηστων χώρων της πόλης.

26092016-1.jpg

Οι υποστηρικτές του Λαϊκού Κινήματος (PM) διανέμουν εκλογικές αφίσες κατά την διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στο Ραμπάτ, στην 8 Ιουνίου 2009. RAFAEL MARCHANTE / REUTERS
-----------------------------------------------

Παρά το γεγονός ότι το Beirut Madinati απέτυχε να κερδίσει την πλειοψηφία στις δημοτικές εκλογές, το 40% των ψήφων που πήρε απέδειξε ότι τα αιτήματά του για την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση αντήχησαν με μια ευρεία μειονότητα. Καθώς οι εκλογές της Βηρυτού έγιναν πριν από τους άλλους δήμους, άλλες πόλεις είδαν παρόμοιες προκλήσεις στο πολιτικό status quo, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να επιταχύνουν την αμφισβήτηση στις αποτυχημένες πολιτικές του πολιτικού κατεστημένου. Μερικές από αυτές τις παρατάξεις έφτασαν και να πετύχουν: Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Ashraf Rifi ηγήθηκε μιας ανατροπής στην πόλη του Λιβάνου, Τρίπολη, η οποία βρίσκεται 50 μίλια βόρεια της Βηρυτού. Η παράταξη του Rifi, «Επιλογή της Τρίπολης» νίκησε την παράταξη συνασπισμού του επί μακρόν χρόνο κυρίαρχου Future Movement, του μεγαλύτερου μέλους της Συμμαχίας της 14ης Μαρτίου. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης αγωνίστηκε με μια σκληρή πλατφόρμα κατά της Χεζμπολάχ, λέγοντας ότι ο ίδιος αρνήθηκε να «καλύψει την αυξημένη κυριαρχία της Χεζμπολάχ στην κυβέρνηση του Λιβάνου». Ο Rifi επέκρινε επίσης τον αρχηγό του Future Movement (Κίνημα για το Μέλλον), Saad Hariri, για την υποστήριξη του Suleiman Franjieh για την προεδρία, ενός υποψηφίου ο οποίος θεωρείται κοντά στην Χεζμπολάχ. Στον νότιο Λίβανο, που είναι το παραδοσιακό προπύργιο της Χεζμπολάχ, η κυριαρχία της αμφισβητήθηκε από σιιτικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης στην Dahiyeh και στην Bourj al-Barajneh, αμφότερες στα νότια προάστια της Βηρυτού. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την αυξανόμενη ανησυχία για την συνεχιζόμενη παρουσία της Χεζμπολάχ στην Συρία, όπου βοηθά το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ. Τοπικά ζητήματα ασφαλείας που περιλαμβάνουν τις βομβιστικές επιθέσεις στην Τρίπολη και στην Bourj al-Barajneh, και λέγεται ότι συνδέονται με την Συρία, καθώς και η συνεχιζόμενη συμμετοχή της Χεζμπολάχ σε έναν ενδο-αραβικό πόλεμο, έχουν φέρει τον συριακό πόλεμο στα σπίτια πολλών Λιβανέζων ψηφοφόρων.
Ένα παρόμοιο φαινόμενο άρχισε να ξετυλίγεται στην Παλαιστίνη, όταν η Παλαιστινιακή Αρχή ανακοίνωσε ότι θα διενεργήσει τοπικές εκλογές τον Οκτώβριο, οι οποίες πρόσφατα μετατέθηκαν από το Ανώτατο Παλαιστινιακό Δικαστήριο. Η πολιτική στα παλαιστινιακά εδάφη, όπως εκείνη του Λιβάνου, πάσχει από βαθιά ριζωμένο κομματισμό.

Όταν η Χαμάς έκανε την ανακοίνωση τον Ιούλιο ότι θα συμμετάσχει στις δημοτικές εκλογές που θα διοργάνωνε η Παλαιστινιακή Αρχή στις 8 Οκτωβρίου, οι αναλυτές συζήτησαν το κατά πόσον το άνευ προηγουμένου επίπεδο της πολιτικής συμμετοχής της Χαμάς θα επανεκκινήσει την στάσιμη εθνική πολιτική στα εδάφη και θα δημιουργήσει την ορμή που χρειάζεται για να προχωρήσει προς τα εμπρός στις κοινοβουλευτικές και τις προεδρικές εκλογές. Η Χαμάς έχει μποϊκοτάρει όλες τις δημοτικές εκλογές από την εποχή της επιτυχίας της στις γενικές εκλογές του 2006 και την επακόλουθη κατάληψη της Γάζας από την Φατάχ το 2007. Εν τω μεταξύ, οι προεδρικές εκλογές για την υπό την ηγεσία της Φατάχ Παλαιστινιακή Αρχή αναβλήθηκαν επ’ αόριστον μετά την εκλογή του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς για μια τετραετή προεδρική θητεία το 2005. Όπως και στον Λίβανο, οι Παλαιστίνιοι εμφανίστηκαν αισιόδοξοι ότι η επιτυχία των δημοτικών εκλογών θα επανεκκινήσει τελικά την διαδικασία της επιλογής ενός προεδρικού υποψηφίου.