Η τεράστια ακαταστασία των όπλων του ΝΑΤΟ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η τεράστια ακαταστασία των όπλων του ΝΑΤΟ

Γιατί χρειάζεται περισσότερη ομοιομορφία

Πράγματι, οι αμυντικές προμήθειες παρουσιάζουν την απόλυτη αντίφαση της ΕΕ: Αν και η εθνική ασφάλεια είναι εθνική αρμοδιότητα, η ΕΕ είναι μια ενιαία αγορά, τα μέλη της οποίας υποτίθεται ότι δεν θα δίνουν καμία προτίμηση στους δικούς τους προμηθευτές. Σουηδοί που ζουν κοντά σε γαλακτοκομικές εκμεταλλεύσεις συχνά βρίσκουν τα παντοπωλεία τους εφοδιασμένα με κρέμα από την Αυστρία. Το 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε μια οδηγία προς τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ να είναι εξίσου αδιάφορες για τα σύνορα και σχετικά με τις αμυντικές προμήθειες. Αλλά τα τανκς δεν είναι σαντιγί: Η Οδηγία 81 της ΕΕ περιλαμβάνει μια ρήτρα διαφυγής για «ουσιώδη συμφέροντα ασφαλείας» [8]. Όπως ήταν αναμενόμενο, λοιπόν, «οι χώρες όπου η κυβέρνηση κατέχει ένα μεγάλο μερίδιο σε αμυντικές εταιρείες επωφελούνται της ρήτρας διαφυγής», δήλωσε ο Anders Carell, ένας Σουηδός στρατηγός ο οποίος είναι τώρα επικεφαλής του τμήματος στρατού στην Σουηδική Διοίκηση Αμυντικού Υλικού, το γραφείο αμυντικών προμηθειών της Σουηδίας. «Η Σουηδία είναι πολύ υπάκουη, αλλά αισθανόμαστε λίγο μόνοι».

Αρκετές πηγές με βαθιές γνώσεις σχετικά με τις προμήθειες αμυντικού εξοπλισμού εντός της ΕΕ επιβεβαίωσαν τα λεγόμενα του Carell, δείχνοντας την Γαλλία και την Ιταλία ως υπότροπους. Ο Hilmar Linnenkamp, ένας εξωτερικός ανώτερος συνεργάτης στο Γερμανικό Ινστιτούτο για την Διεθνή Ασφάλεια και τις Διεθνείς Υποθέσεις, και πρώην αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της EDA, μου είπε ότι εκτός από την Σουηδία, τα κράτη-μέλη της ΕΕ που ακολουθούν την οδηγία 81 είναι αυτά που καθ’ οιοδήποτε ποσοστό δεν διαθέτουν εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Ακόμη και στην περίπτωση της Σουηδίας, η καλοσύνη δεν είναι το μοναδικό κίνητρο για την τήρηση των κανόνων. «Η αμυντική βιομηχανία μας δεν μπορεί απλά να επιβιώσει με σουηδικά συμβόλαια αλλά χρειάζεται εξαγωγές», είπε ο Carell. «Θέλουμε να αποτελέσουμε ένα μοντέλο συμπεριφοράς».

Αλλά η Σουηδία είναι απίθανο να επηρεάσει τους συναδέλφους της μέλη της ΕΕ, όσο η Ένωση περιέχει αρκετές μεγάλες εταιρείες που παράγουν τα ίδια οπλικά συστήματα. Γιατί, ας πούμε, η Γαλλία να αγοράσει το σουηδικό μαχητικό αεροσκάφος Gripen, όταν ο κατασκευαστής του Rafale, η Dassault Aviation, απασχολεί περίπου 12.000 ανθρώπους; Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015, η Dassault Aviation πώλησε αμυντικό εξοπλισμό για 471 εκατομμύρια [9] ευρώ, το 45% από αυτά στην γαλλική κυβέρνηση, που είναι και ο ιδιοκτήτης της.

Υπάρχουν περιστασιακές κινήσεις προς την κατεύθυνση της περαιτέρω εναρμόνισης του στρατιωτικού εξοπλισμού. Το Βέλγιο, η Γερμανία και η Νορβηγία έχουν μόλις αγοράσει μερίδια [10] σε ένα αεροσκάφος Α330 MRTT [11] (Multi- Role Tanker Transport) που κατασκευάζεται από την Airbus, μαζί με την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο. Σε μια πρωτοποριακή κίνηση, το αεροσκάφος θα αποκτηθεί μέσω του ΝΑΤΟ και θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τους πέντε συμμάχους. Και μια γερμανο-ολλανδική μεραρχία κάνει κοινή χρήση [12] των τανκς του Bundeswehr.

Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΙΑ;

Η ΕΕ έχει, φυσικά, ιδρυθεί στην ιδέα της ενιαίας αγοράς και των οικονομιών κλίμακας. Ωστόσο, η απάντηση στον ανακατεμένο σωρό από όπλα μπορεί να προέλθει όχι από τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά από την ίδια την βιομηχανία. Παρά τις αυξανόμενες αμυντικές δαπάνες, απλά δεν υπάρχει αρκετή δουλειά για το σύνολο των αμυντικών εργολάβων της Ευρώπης, και οι εξαγωγές τους θα υποφέρουν όταν οι Κινέζοι κατασκευαστές όπλων καλύψουν την διαφορά. Το 2014, δύο κορυφαίες αμυντικές επιχειρήσεις –η γαλλική Nexter και η γερμανική Krauss-Maffei Wegmann- εισήλθαν σε μια στρατηγική συμμαχία και αναπτύσσουν από κοινού [13] ένα θωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού (APC).

Στο μέλλον μπορούμε να δούμε και ένα ευρωπαϊκό ναυπηγείο να ειδικεύεται σε υποβρύχια και ένα άλλο σε φρεγάτες, ενώ ένα εργοστάσιο θα ειδικεύεται σε τανκς και ένα άλλο σε APC. Μέχρι τότε, θα δούμε ένα πλήθος συχνά περιττών τανκς, φρεγατών και ελικοπτέρων, και ακόμη και βομβών που παρέχουν θέσεις εργασίας όσο προσφέρουν και ασφάλεια. Οι δυνάμεις EFP του ΝΑΤΟ που είναι έτοιμες να αναπτυχθούν στην Λετονία θα φέρουν δύο τύπους οχημάτων μάχης πεζικού -και δύο τύπους τανκς.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/europe/2017-03-01/natos-enormous...