Η πολιτική για την Συρία μετά τις χημικές επιθέσεις

Ακόμη και αυτό θα ήταν ένα στοίχημα. Μια παρέμβαση που είναι πάρα πολύ χαμηλού ρίσκου -όσον αφορά είτε τα μέσα είτε τους στόχους [20]- δεν θα σηματοδοτήσει αποφασιστικότητα ούτε θα δράσει ως ένα χρήσιμο αποτρεπτικό. Και μια παρέμβαση που φαίνεται σαν να μπορούσε να στοχεύσει στην απομάκρυνση του Άσαντ θα είναι τόσο απειλητική για το καθεστώς όσο μια πλήρης στρατιωτική κλιμάκωση και έτσι δεν θα έχει κανένα αποτρεπτικό αποτέλεσμα.

Η δράση των ΗΠΑ θα μπορούσε να προκαλέσει μια ευρύτερη σύγκρουση. Η Ρωσία, όπως είναι κατανοητό θα αντισταθεί στην φερόμενη ως περιορισμένη δράση των ΗΠΑ, δεδομένου ότι είχε εξαπατηθεί το 2011 από μια διεθνή ανθρωπιστική επέμβαση στην Λιβύη, που έληξε με την ανατροπή της κυβέρνησης. Για το Ιράν, η Συρία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας, και φαίνεται διατεθειμένο να κλιμακώνει επ’ άπειρον αν το καθεστώς Άσαντ απειλείται. Οι ρωσικές και οι ιρανικές δυνάμεις έχουν αναμιχθεί με εκείνες του καθεστώτος, και οι δύο χώρες μπορεί να προβούν σε αντίποινα εναντίον των συμφερόντων των ΗΠΑ σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να είναι σε θέση να μετριάσουν τους κινδύνους αυτούς με ένα χτύπημα σαφώς οριοθετημένων στόχων που θα προσδιορίζονται εκ των προτέρων, όπως οι τόποι με χημικά όπλα και τα αεροδρόμια, και επικοινωνώντας με σαφήνεια τους στόχους τους. Αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι η Ρωσία και το Ιράν συμμορφούμενες θα εκκενώσουν τις δυνάμεις τους από τους στόχους αυτούς ή ότι θα πιστέψουν την Ουάσιγκτον για τους δεδηλωμένους στόχους της. Όποιες και αν είναι οι προθέσεις των ΗΠΑ στην αρχή, τα αρνητικά της αποστολής είναι πραγματικά. Και οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται υπό την ηγεσία ενός προέδρου ο οποίος είναι προφανώς εκκεντρικός και δεν κρατάει τον λόγο του και, συνεπώς, δεν μπορεί να κάνει αξιόπιστες δεσμεύσεις.

ΜΗΝ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΚΟ

Ωστόσο, όπως κι αν επιλέξουν να δράσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν θα πρέπει να προσπαθήσουν να λύσουν με κάποιο τρόπο τον πόλεμο της Συρίας.

Κάποιοι στην Ουάσιγκτον, όπως ο γερουσιαστής Marco Rubio [21] (Ρεπουμπλικανός από την Φλόριντα), κινητοποιούνται εδώ και καιρό για την απομάκρυνση του Άσαντ και στηρίχθηκαν στην επίθεση στην Khan Shaykhun για να υποστηρίξουν, και πάλι, ότι ο Άσαντ πρέπει να φύγει. Σίγουρα, το καθεστώς είναι στην πραγματικότητα ο κύριος μοχλός του πολέμου της Συρίας. Αλλά αν ο Άσαντ εξαλειφθεί, ο πόλεμος δεν θα τελειώσει. Και από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών το 2017, η ανατροπή του δικτάτορα δεν είναι πλέον εφικτή ή επιθυμητή.

Είναι μύθος ότι μια πιο συντονισμένη πίεση στο καθεστώς θα το πείσει να διαπραγματευθεί μια διευθέτηση που θα φθάνει στο δικό του θάνατο. Η συριακή κυβέρνηση μπορεί να περιορίζεται γεωγραφικά –η περίμετρός της μπορεί να διαστέλλεται ή να συστέλλεται- αλλά μέσα σε αυτά τα όρια δεν υπάρχει ρεαλιστικός τρόπος [22] για να μεταρρυθμιστεί ή να συγχωνεύσει ελκυστικά στοιχεία της αντιπολίτευσης.

Μια άλλη θεωρητική πιθανότητα είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να υπερκεράσουν και το Ιράν και την Ρωσία και, μέσω μονομερούς στρατιωτικής δράσης, να αποδυναμώσουν σοβαρά ή να καταστρέψουν το καθεστώς Άσαντ. Αλλά αν το έκαναν, οι τζιχαντιστές τύπου αλ Κάιντα και Ισλαμικού Κράτους (επίσης γνωστού ως ISIS) θα είναι οι επαναστατικές δυνάμεις εκείνες που θα βρίσκονται σε καλύτερη θέση για να επωφεληθούν από την κατάρρευση του καθεστώτος.

Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ τώρα, θα ρίξει τις πιο πολυπληθείς περιοχές της Συρίας στο χάος, μια δίνη βίας από πολιτοφυλακές, που θα ενδυναμώσει τους τζιχαντιστές και θα οδηγήσει εκατομμύρια προσφύγων στους ήδη εξασθενημένους και αποσταθεροποιημένους γείτονες της Συρίας. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ξαφνικά έριχναν το καθεστώς, δεν θα είχαν εύλογο σχέδιο για την επόμενη μέρα.

Μέχρι τώρα, ο πόλεμος της Συρίας έχει την δική του λογική και δυναμική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να τον σταματήσουν.

Αυτή η τελευταία επίθεση με χημικά όπλα σημαίνει αναμφισβήτητα ότι η Ουάσιγκτον έχει συμφέρον να κάνει περισσότερο στοχευμένες δράσεις, τόσο για τον έλεγχο της συμπεριφοράς του Assad όσο και για να δώσει το παράδειγμα σε άλλους, αν και ακόμη και αυτό θα είναι περίπλοκο και επικίνδυνο. Αλλά εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμβουν τώρα στην Συρία, θα πρέπει να το κάνουν για συγκεκριμένους λόγους που θα είναι συνειδητά διαχωρισμένοι από το ζήτημα του ευρύτερου πολέμου της Συρίας. Και πρέπει να κάνουν αυτόν τον διαχωρισμό απολύτως σαφή προς την Ρωσία, το Ιράν και το καθεστώς Άσαντ, αλλά πάνω απ’ όλα στον εαυτό τους.

*Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε στις ΗΠΑ περίπου 24 ώρες πριν το χτύπημα των αμερικανικών δυνάμεων στην Συρία.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2017-04-06/syria-policy-af...