Η ορμητική επανεκλογή του Ρουχανί | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ορμητική επανεκλογή του Ρουχανί

Οι Ιρανοί επιλέγουν τη μεταρρύθμιση
Περίληψη: 

Όποιοι και αν είναι οι ενδοιασμοί των Ιρανών για τον Ρουχανί, τα εκατομμύρια που ψήφισαν γι’ αυτόν την Παρασκευή απέδειξαν ότι ήταν αυτό το όραμα του Ιράν που αναζητούσαν για το μέλλον της χώρας τους. Με το να εμποδιστούν οι σκληροπυρηνικοί, υπάρχει και πάλι μια αίσθηση ελπίδας στο Ιράν.

Ο KASRA NAJI είναι ειδικός ανταποκριτής στην BBC Persian Television.

Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ρουχανί, επανεξελέγη ορμητικά, κερδίζοντας το 57% των ψήφων και νικώντας τον σκληροπυρηνικό κληρικό Ebrahim Raisi ο οποίος έλαβε μόνο το 39%. Ένας αριθμός ρεκόρ Ιρανών εμφανίστηκε στις κάλπες -41 εκατομμύρια ή αλλιώς το 73,5% όλων των ψηφοφόρων.

Ωστόσο, είναι δύσκολο να πούμε ποιο είναι το πιο σημαντικό από τις εκλογές της περασμένης Παρασκευής: Είναι η ορμητική νίκη του Ρουχανί και η ισχυρότερη εντολή που έχει λάβει ή είναι η αποφασιστική ήττα του Raisi και των ισλαμιστών σκληροπυρηνικών που εργάστηκαν ακούραστα για να διώξουν τον πρόεδρο; Η διάκριση είναι σημαντική. Δεν είναι όλοι όσοι ψήφισαν υπέρ του Ρουχανί ταυτόχρονα και υποστηρικτές του. Πολλοί τον ψήφισαν απλά για να σταματήσουν τους σκληροπυρηνικούς από το να πάρουν τον έλεγχο της κυβέρνησης, και για να απορρίψουν τον Raisi, έναν ισλαμιστή δικαστή με σκοτεινό παρελθόν.

22052017-1.jpg

Ο Ιρανός πρόεδρος Hassan Rouhani. MAJID HAGDOST / FARS NEWS VIA REUTERS
-----------------------------------------------

Παρ’ όλο που ο Raisi αγωνίστηκε σε μια πλατφόρμα για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ανακούφιση της φτώχειας, υποσχόμενος να αυξήσει τις μηνιαίες ενισχύσεις με μετρητά για τους φτωχούς (αν και χωρίς σχέδιο για το πώς θα χρηματοδοτηθούν), έχει ένα στιγματισμένο παρελθόν. Το 1987 ήταν μέλος της αποκαλούμενης Επιτροπής Θανάτου, η οποία υπέγραψε τις εκτελέσεις περισσότερων από 4.000 πολιτικών κρατουμένων, οι οποίοι ήδη εξέτιαν τις ποινές τους. Οι εκτελέσεις θεωρούνται ένα σκοτεινό και ενοχλητικό επεισόδιο στην διακυβέρνηση του ιρανικού κλήρου. Ο τότε καθορισμένος ως διάδοχος του αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, ο αγιατολάχ Αλι Μονταζερί, ήταν εξοργισμένος με τον Raisi και άλλα μέλη της Επιτροπής Θανάτου. «Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας», τους είχε προειδοποιήσει. «Έχετε διαπράξει το μεγαλύτερο έγκλημα στην Ισλαμική Δημοκρατία -ένα έγκλημα που θα μας καταδικάσει όλους στην ιστορία. Όλοι σας θα κριθείτε ως οι μεγαλύτεροι εγκληματίες στην ιστορία». Το γεγονός ότι ο Raisi, με ένα τέτοιο παρελθόν, διαγωνίστηκε για το υψηλότερο αξίωμα στο Ιράν, μιλάει για το θράσος των σκληροπυρηνικών και για την αδιαφορία τους για την κοινή γνώμη.

Τις ημέρες πριν από την ψηφοφορία, υπήρξαν αναφορές ότι οι σκληροπυρηνικοί κινητοποιούσαν όλους τους πόρους και τις δυνάμεις τους για να βρουν όσους περισσότερους ανθρώπους μπορούσαν να ψηφίσουν και να διώξουν τον Ρουχανί. Με το να πάρουν την προεδρία, οι σκληροπυρηνικοί θα εξάλειφαν αποτελεσματικά το τελευταίο κέντρο εξουσίας που δεν ελέγχουν. Οι ειδήσεις προκάλεσαν εκατομμύρια ανθρώπους να ψηφίσουν εναντίον των σκληροπυρηνικών και του τρομακτικού οράματός τους για μια εσωστρεφή ισλαμική κυβέρνηση αποφασισμένη να καταπνίξει τους διαφωνούντες και να περιορίσει τις προσωπικές και πολιτικές ελευθερίες. Μια κυβέρνηση σκληρής γραμμής υπό τον πρόεδρο Raisi θα περιλάμβανε τα πιο ακραία μέλη του ισλαμικού καθεστώτος.

Όπως και με όλες τις εκλογές στο Ιράν, υπήρξαν συζητήσεις λίγο πριν από την ψηφοφορία μεταξύ πολλών, ιδιαίτερα των νέων, σχετικά με το αν οι εκλογές θα αλλάξουν τίποτα και αν η επιλογή μεταξύ δύο ανώτερων κληρικών ήταν έστω καν μια επιλογή. Υπήρχαν πολλές αμφιβολίες για το κατά πόσο ο Ρουχανί θα μπορούσε τελικά να αναμορφώσει την χώρα, και μάλιστα προς το καλύτερο. Πολλοί υποστήριξαν ότι στα πρώτα τέσσερα χρόνια του, ο Ρουχανί είχε κάνει λίγα πράγματα για να βελτιώσει την ζωή τους και δεν κατάφερε να σταματήσει την καθοδική πορεία του επιπέδου διαβίωσής τους. Ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Ρουχανί, ο Sadegh Zibakalam, καθηγητής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, είπε στους ακολούθους του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι οι εκλογές ήταν μια θλιβερή επιλογή μεταξύ δύο ανέμπνευστων υποψηφίων. «Στη ζωή υπάρχουν περιστάσεις που πρέπει να επιλέξουμε μεταξύ κακών και χειρότερων», έγραψε. «Ετούτη είναι μια από αυτές τις περιπτώσεις».

Ταυτόχρονα, υπάρχουν εκείνοι που ψήφισαν υπέρ του Ρουχανί για το προοδευτικό μήνυμα που προώθησε καθ’ όλη την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του. Μετακινήθηκε αποφασιστικά προς τα αριστερά και αγκάλιασε την αιτία της μεταρρύθμισης μέσα στους μήνες πριν από τις εκλογές. Υποσχέθηκε να ανοίξει το πολιτικό σκηνικό, να επεκτείνει τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες, να δώσει ελεύθερη πρόσβαση στο Διαδίκτυο, να αναζωογονήσει την οικονομία, να σταματήσει τον εξτρεμισμό και να κάνει υπόλογους πολλούς κρατικούς θεσμούς, όπως το Σώμα της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς. Υποσχέθηκε επίσης να οικοδομήσει γέφυρες με τον έξω κόσμο, να επιδιώξει την ειρήνη, να διασφαλίσει την πυρηνική συμφωνία ακολουθώντας τις δεσμεύσεις του Ιράν και να διαπραγματευτεί την άρση των εναπομενουσών κυρώσεων των ΗΠΑ κατά του Ιράν. Η πλατφόρμα του βρήκε απήχηση στο μεταρρυθμιστικό κίνημα, το οποίο εξακολουθεί να έχει σημαντική πολιτική δύναμη στο Ιράν, αν και είναι σιωπηλό. Εκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν πιστοί στον πατέρα του κινήματος, πρώην πρόεδρο Μοχάμαντ Χαταμί, ο οποίος υποστήριξε τον Ρουχανί. Αν και οι ηγέτες του μεταρρυθμιστικού Πράσινου Κινήματος βρίσκονταν σε κατ’ οίκον περιορισμό στο Ιράν για περισσότερα από έξι χρόνια χωρίς να έχουν δικαστεί, δεν έχουν ξεχαστεί και είναι συχνά το επίκεντρο ειλικρινών υποστηρικτών που τους θύμιζαν στον Ρουχάνι σε κάθε προεκλογική εκδήλωση που πραγματοποίησε. Ξανά και ξανά, τους είπε: «Δώσε μου μια ισχυρή εντολή και όλα τα αιτήματά σας θα εκπληρωθούν».