Το πρόβλημα με την δημογραφία της Συρίας

Από την άποψη αυτή, η στρατηγική του καθεστώτος Assad καθίσταται σαφέστερη. Η τεχνητή αλλαγή των δημογραφικών στοιχείων της χώρας, με το να μειώνει το μέγεθος της πλειοψηφίας των Σουνιτών, μοιάζει σαν να αποτελεί το καλύτερο βήμα του καθεστώτος για την δημιουργία των συνθηκών ώστε να καταστεί η διακυβέρνηση από τις μειονότητες πιο βιώσιμη. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, αυτό είναι κοντόφθαλμο, διότι δεν θα διαρκέσει. Στο κάτω-κάτω, ένα σημαντικό ποσοστό Σύρων από διάφορα κοινωνικοοικονομικά υπόβαθρα κατηγορεί το καθεστώς για εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους, εκτός από την εκτόπιση εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτά τα συναισθήματα είναι βαθιά και θα πυροδοτήσουν ευρύτερα τον θυμό στα επόμενα χρόνια.

Η ιστορική σουνιτική ταυτότητα της Συρίας θα εμποδίσει επίσης την στρατηγική του Assad. Η εναπομείνασα πλειοψηφία των Σουνιτών δεν θα δεχτεί ποτέ την αναθεώρηση του βασικού χαρακτηριστικού που έχει ορίσει την θέση της χώρας στην περιοχή. Και αν κάποια εκατομμύρια Σύρων προσφύγων που βρίσκονται τώρα στην Ιορδανία, τον Λίβανο και την Τουρκία επιστρέψουν στην Συρία (ένα πιθανό σενάριο, δεδομένων των δύσκολων οικονομικών συνθηκών που υφίστανται στις χώρες αυτές, και [δεδομένου] ότι κύματα προσφύγων από το Λίβανο έχουν ήδη αρχίσει να επιστρέφουν σε περιοχές όπου έχει καθιερωθεί κατάπαυση του πυρός), και αυτοί επίσης δεν θα δεχτούν την ανιστορική ταυτότητα που το καθεστώς έχει προσπαθήσει να δημιουργήσει.

Γι' αυτό, για να είναι οι ειρηνευτικές συνομιλίες αποτελεσματικές, όλες οι πλευρές πρέπει να εξετάσουν σοβαρά την δημογραφική μηχανική που συμβαίνει στην Συρία και να την σταματήσουν. Υπάρχουν δύο κίνητρα για να το πράξει η Ρωσία, η οποία έχει την μεγαλύτερη μόχλευση έναντι του καθεστώτος Assad. Πρώτον, ο τερματισμός των δημογραφικών αλλαγών του Assad δεν θα απειλήσει την εξουσία του. Η στρατιωτική παρέμβαση της Ρωσίας στην Συρία έχει ουσιαστικά εξασφαλίσει την επιβίωση του συριακού καθεστώτος βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα. Δεύτερον, η Ρωσία θέλει μια πολιτική λύση. Για να συμβεί αυτό, το καθεστώς Assad πρέπει να αισθάνεται κάποια πίεση και να έχει κίνητρο να ασχοληθεί σοβαρά με μια πολιτική διαδικασία. Αυτό θα μπορούσε να προέλθει από μια κοινωνική κατάσταση που δεν κλίνει έντονα υπέρ του.

Άλλοι διεθνείς παράγοντες, κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη, πρέπει να συνδέσουν την υποστήριξή τους προς την ειρήνη με τον τερματισμό της δημογραφικής μηχανικής του Assad. Η μόχλευσή τους προέρχεται από το γεγονός ότι μπορούν να είναι οι κύριοι χρηματοδότες των περισσότερων προσπαθειών ανοικοδόμησης και ανάπτυξης, οι οποίες αναμένεται να ακολουθήσουν οποιαδήποτε διαρκή κατάπαυση του πυρός. Και εδώ, η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι η στήριξή τους -οικονομική και συμβουλευτική- είναι υπό προϋποθέσεις.

Φυσικά, αν δεν αντιμετωπιστούν οι κινήσεις του Assad [που στοχεύουν] να αλλάξει θεμελιωδώς η Συρία, ο πόλεμος ενδέχεται να σταματήσει βραχυπρόθεσμα. Αλλά δεν θα είναι μια μόνιμη λύση. Αργά ή αργότερα, η επιστροφή των εκτοπισμένων Σύρων από το εξωτερικό, η έντονη επιθυμία για εκδίκηση εναντίον του καθεστώτος Assad ή οι εσωτερικές πιέσεις από ομάδες που δικαίως θεωρούν ότι τους έχουν κλέψει την κληρονομιά τους -ή οποιοσδήποτε συνδυασμός αυτών των παραγόντων- απλώς θα ανανεώσουν τον κύκλο της σύγκρουσης στέλνοντας την Συρία σε άλλον έναν καταστροφικό πόλεμο.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2017-07-27/problem-syrias-...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition