Ο Trump καταστρέφει την σχέση ΗΠΑ-Ισραήλ;

Κάποιος μπορεί να δώσει την εξήγηση ότι κάθε μια από αυτές τις πολιτικές των ΗΠΑ θα μπορούσε στην πραγματικότητα να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του Ισραήλ μακροπρόθεσμα, αλλά θα ήταν εκτός θέματος. Οι Ισραηλινοί είχαν μεγάλη επιθυμία για έναν Αμερικανό ανώτατο αρχηγό που θα ήταν επιμελής με τα προνόμιά τους, και όχι κάποιον που φέρεται να γνωρίζει καλύτερα από εκείνους το τι χρειάζεται το Ισραήλ. Κάποιοι Ισραηλινοί μπορεί να εξακολουθούν να αισθάνονται άνετα πιστεύοντας ότι το πρόβλημα προέρχεται από τις αδράνειες ή δύσκολο να σβήσουν γραφειοκρατικές συνήθειες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά αυτό δεν μπορεί να εξηγήσει όλα εκείνα που έπληξαν το Ισραήλ στα χέρια της νέας διοίκησης. Μερικές από τις καινοτομίες αυτές έχουν την υπογραφή του Trump πάνω τους.

Ο Trump αγγίζει το Δυτικό Τείχος στην Ιερουσαλήμ, τον Μάιο του 2017. RONAN ZVULUN / REUTERS
---------------------------------------------------------

ΘΑ ΤΟ ΚΑΝΩ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΜΟΥ

Η θριαμβευτική επιστροφή της Ρωσίας στην Μέση Ανατολή ως η πρωταρχική προστάτιδα του Σύρου ηγέτη Μπασάρ αλ-Ασαντ, ο οποίος υποστηρίζεται επίσης από την ισραηλινή νέμεση, το Ιράν και την Χεζμπολάχ, έφερε κοντά την Ιερουσαλήμ και την Μόσχα. Λόγω της στενής εγγύτητας των ισραηλινών και των ρωσικών δυνάμεων, οι δύο έπρεπε να συνεργαστούν για να μην συμπλακούν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν εισέρχονται σε μια νέα εποχή τυφλής εμπιστοσύνης ή σύγκλισης σκοπών. Εισάγετε [στην εξίσωση] τον Trump, του οποίου ο ενθουσιασμός με την Ρωσία φαίνεται να αποτελεί ένα στρατηγικό πρόβλημα για το Ισραήλ στην περιοχή του.

Τον περασμένο Μάιο, ενώ φιλοξενούσε στο Οβάλ Γραφείο τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και τον Ρώσο πρεσβευτή στις Ηνωμένες Πολιτείες, Σεργκέι Κισλιάκ, ο Trump φέρεται ότι αποκάλυψε [17] διαβαθμισμένες ισραηλινές πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) στην Συρία. Χλωμιασμένοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι φοβούνταν [18] ότι η επιδεικτικότητα του προέδρου στους Ρώσους επισκέπτες του είχε εκθέσει πολύτιμα κρυφά στοιχεία και προσπάθειες. Μακράν του να είναι καλοπροαίρετη, η απερίσκεπτη δράση του Trump έπληξε την συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ, μια συνεργασία που μπορεί να συνεχιστεί μόνο σε κλίμα εμπιστοσύνης και διακριτικότητας.

Λίγο αργότερα, τον Ιούλιο, το Ισραήλ τρομοκρατήθηκε ξανά όταν οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης [των ΗΠΑ] με την Ρωσία παρήγαγαν ένα σχέδιο για κατάπαυση του πυρός στην Συρία που αγνοούσε [19] βασικές ανησυχίες του Ισραήλ. Με το Ιράν να επιδιώκει να επεκτείνει την παρουσία του στο κατώφλι του Ισραήλ, αξιωματούχοι στην Ιερουσαλήμ παρουσίασαν σε ανώτερους Αμερικανούς συνομιλητές τις επιφυλάξεις τους για την αναδυόμενη συμφωνία. Στην κορυφή της λίστας ήταν η αμετακίνητη αντίρρηση του Ισραήλ σε οποιαδήποτε ρύθμιση που θα επέτρεπε στο Ιράν, την Χεζμπολάχ ή άλλες εχθρικές πολιτοφυλακές να διατηρήσουν κάποια βάση στα σύνορα του Ισραήλ. Αφήνοντας κατά μέρος την εμβληματική του προσοχή όταν αφορά σε επικρίσεις προς τον Τραμπ, ο Νετανιάχου εξέφρασε δημοσίως την απόλυτη αντίθεσή του στο σύμφωνο κατάπαυσης του πυρός σε δημοσιογράφους που κάλυπταν την επίσκεψή του στο Παρίσι.

Το μόνο φωτεινό σημείο της σχέσης ΗΠΑ-Ισραήλ για τον Netanyahu και τον κυβερνώντα συνασπισμό του ήταν η προσέγγιση της διοίκησης του Trump στο ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα. Με τον Netanyahu να εμπλέκεται σε σκάνδαλα διαφθοράς και την προσοχή του Trump να κατανέμεται ανάμεσα σε μυριάδες καυτά θέματα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, κανείς από τους δύο δεν είναι ιδιαίτερα έτοιμος –παρά τις όποιες αισιόδοξες δηλώσεις- για να αντιμετωπίσει την πρόκληση να επιτύχει μια ειρηνική συμφωνία. Στην πραγματικότητα, οι ανακινηθέντες από τον πρόεδρο ισχυρισμοί ότι θα κλείσει την «τελική συμφωνία» [20] και η (αποσιωπηθείσα) καταδίκη από το Υπουργείο Εξωτερικών [21] για την ισραηλινή οικιστική δραστηριότητα αντισταθμίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τον ευρύτερο καμβά της αμερικανικής διπλωματίας.

Διευθετώντας τις ανησυχίες του Netanyahu για μια λύση δύο κρατών στην σύγκρουση, ο Trump διακήρυξε περίφημα [22] ότι «κοιτάζω τα δύο κράτη και το ένα κράτος και μου αρέσει αυτό που αρέσει και στα δύο μέρη». Σε διαρροές σχολίων, ο ανώτερος σύμβουλος και γαμπρός του, Jared Kushner, μείωσε τις εκκλήσεις για παραχωρήσεις από το Ισραήλ, όταν πρότεινε [23] ότι «ίσως να μην υπάρχει λύση» στην διαφορά. Η επικέντρωση της διοίκησης στις μικρότερες ειρηνικές μονάδες υποδομών, όπως η συμφωνία για την υποδομή των υδάτων που ανακοινώθηκε [24] τον Ιούλιο από τον προεδρικό απεσταλμένο Jason Greenblatt, ταιριάζει σαν γάντι με την διάθεση της συντηρητικής κυβέρνησης του Ισραήλ.

Και όμως, ακόμη και σε αυτόν τον τομέα, οι Ισραηλινοί [πολιτικοί] σχεδιαστές βρίσκονται σε σοβαρό μειονέκτημα εξαιτίας ενός ελλείμματος πειθαρχίας εντός της διοίκησης. Όταν ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Ισραήλ, Ντέιβιντ Φρίντμαν, πρόσφατα δήλωσε ότι πιστεύει ότι «οι οικισμοί αποτελούν τμήμα του Ισραήλ», η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Heather Nauert, έσπευσε να ενημερώσει [26] τους δημοσιογράφους ότι τα λόγια του «δεν πρέπει επίσης να υποδηλώσουν μετατόπιση της πολιτικής των ΗΠΑ». Αυτή η ασταθής κατάσταση, στην οποία παραμένει ασαφές το ποιος αντιπροσωπεύει καλύτερα τις κατευθύνσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, σημαίνει ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να λάβει τοις μετρητοίς τις δηλώσεις αξιωματούχων της διοίκησης [των ΗΠΑ].

ΤΟ ΦΥΛΕΤΙΚΟ ΧΑΡΤΙ