Πιο αυστηροί απέναντι στην Βόρεια Κορέα

Τα υπεσχημένα αποτελέσματα της δέσμευσης δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Kim Jong Un επιτάχυνε τον ρυθμό των πυρηνικών και των πυραυλικών δοκιμών στην Βόρεια Κορέα, έκλεισε ξένα μέσα ενημέρωσης και έσφιξε τα λουριά στα ήδη κλειστά σύνορα της χώρας. Έχει επεκτείνει τα στρατόπεδα φυλακών και πραγματοποίησε αιματηρές εκκαθαρίσεις και μάλιστα φαίνεται να έχει στείλει μια ομάδα δολοφόνων για να δολοφονήσει τον ετεροθαλή αδερφό του σε αεροδρόμιο της Μαλαισίας νωρίτερα φέτος. Οι κομματικές ελίτ της Πιονγκγιάνγκ είναι πλουσιότερες από ό, τι ήταν πριν από δέκα χρόνια, αλλά ζουν και με μεγαλύτερο φόβο μην εκπέσουν από την εύνοια του καθεστώτος και αυτομολούν σε μεγαλύτερους αριθμούς. Παρ’όλο που δεν υπάρχει μεγάλης κλίμακας λιμός του τύπου που είχε καταστρέψει την ύπαιθρο της Βόρειας Κορέας κατά την δεκαετία του 1990, οι περισσότεροι Βορειοκορεάτες μόλις που συγκεντρώνουν τα απαραίτητα για να φάνε.

Η κοινωνία της Βόρειας Κορέας έχει αλλάξει τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Οι αγορές παρέχουν πλέον στους ανθρώπους το μεγαλύτερο μέρος των τροφίμων, των καταναλωτικών αγαθών και των πληροφοριών τους. Ωστόσο, όπως έχουν τεκμηριώσει οι οικονομολόγοι Marcus Noland και Stephan Haggard, οι αλλαγές αυτές συνέβησαν παρά τις επίσημες προσπάθειες και όχι εξαιτίας τους. Έχουν καθοδηγηθεί από τους φτωχότερους και πιο περιθωριοποιημένους ανθρώπους της χώρας, εκείνους που στράφηκαν στο λαθρεμπόριο για να κερδίσουν τα προς το ζην, συχνά με τον κίνδυνο του θανάτου ή της ζωής σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει να επικεντρωθούν σε αυτά τα σημάδια πραγματικής αλλαγής, όχι στην διαμεσολάβηση μιας ακόμα συμφωνίας με το καθεστώς που απλώς θα διαιώνιζε το status quo.

Δοκιμάζοντας τον κινητήρα ενός πυραύλου στην επαρχία Cholsan της Βόρειας Κορέας, τον Απρίλιο του 2016. REUTERS / KCNA
-------------------------------------------------------------------------------------

ΚΑΛΟΣ ΜΠΑΤΣΟΣ ΚΑΙ… ΚΑΛΟΣ ΜΠΑΤΣΟΣ

Το 2006, μετά από πάνω από μια δεκαετία διαπραγματεύσεων και αποστολών βοήθειας, η Βόρεια Κορέα διεξήγαγε την πρώτη της πυρηνική δοκιμή. Σε απάντηση, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε σειρά ψηφισμάτων για κυρώσεις και οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν μια χωρίς ενθουσιασμό εκστρατεία για να χρησιμοποιήσουν τις δικές τους κυρώσεις ώστε να πιέσουν την Βόρεια Κορέα να αφοπλιστεί. Ο Μπους και ο Ομπάμα μίλησαν σκληρά μετά από διάφορες πυρηνικές δοκιμές, αλλά και οι δύο απέτυχαν να υποστηρίξουν τα λόγια τους με δράση. Ακόμα χειρότερα, η συνεχιζόμενη οικονομική βοήθεια και οι επενδύσεις ακύρωσαν μεγάλο μέρος των επιπτώσεων των κυρώσεων.

Η χαλαρή επιβολή κυρώσεων επέτρεψε στην Πιονγκγιάνγκ να ξεπλύνει τα χρήματα που πλήρωσε για το πυρηνικό της οπλοστάσιο και διαιώνισε τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μέσω τραπεζών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Πιονγκγιάνγκ κέρδισε μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων από παράνομες δραστηριότητες και ανάμειξε βρώμικα κεφάλαια με νόμιμα κέρδη για να αποκρύψει την πηγή του βρώμικου χρήματος. Όπως επιβεβαιώνουν οι εκθέσεις του ΟΗΕ και έγγραφα του αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης, η Βόρεια Κορέα εξακολουθεί να πληρώνει, να λαμβάνει και να αποθηκεύει τα περισσότερα από τα κεφάλαιά της σε δολάρια ΗΠΑ. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ θα μπορούσε να τερματίσει την πρακτική αυτή, επειδή σχεδόν όλες οι συναλλαγές που εκφράζονται σε δολάρια πρέπει να περάσουν από τις τράπεζες των ΗΠΑ.

Από τα τέλη του 2005 έως τις αρχές του 2007, έκανε ακριβώς αυτό. Οι υπάλληλοι του Υπουργείου Οικονομικών προειδοποίησαν τραπεζίτες σε όλο τον κόσμο ότι τα κονδύλια της Βόρειας Κορέας προήλθαν εν μέρει από εμπορία ναρκωτικών, από παραποιήσεις/απομιμήσεις [προϊόντων] και από πωλήσεις όπλων και ότι με το να συναλλάσσονται με αυτά τα κεφάλαια οι τράπεζες κινδύνευαν να χάσουν την πρόσβασή τους στο δολαριακό σύστημα. Για να αποδείξουν ότι ήταν σοβαροί, οι αξιωματούχοι στόχευσαν την Banco Delta Asia, μια μικρή τράπεζα στο Μακάο η οποία ξέπλενε παράνομους πόρους για την Βόρεια Κορέα και μπλοκάρισαν την πρόσβασή της στο δολαριακό σύστημα. Μετά από αυτό, άλλες τράπεζες σε όλο τον κόσμο πάγωσαν ή έκλεισαν λογαριασμούς της Βόρειας Κορέας, φοβούμενες παρόμοιες κυρώσεις ή κακή δημοσιότητα. Ακόμη και η κρατική Τράπεζα της Κίνας αρνήθηκε να ακολουθήσει το αίτημα της κινεζικής κυβέρνησης να μεταφέρει κεφάλαια από την στιγματισμένη Banco Delta Asia σε άλλους λογαριασμούς που ελέγχονται από την Πιονγκγιάνγκ. Όπως εξήγησε ο Juan Zarate, πρώην αξιωματούχος του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών, η προσπάθεια των ΗΠΑ «απομόνωσε την Πιονγκγιάνγκ από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα σε πρωτοφανή βαθμό». Το επεισόδιο έδειξε επίσης ότι όταν τα συμφέροντα των κινεζικών τραπεζών αποκλίνουν από τα συμφέροντα της κινεζικής κυβέρνησης, οι τράπεζες θα προστατεύσουν την πρόσβασή τους στο δολαριακό σύστημα. Όπως δήλωσε ο Zarate, «Ίσως το πιο σημαντικό μάθημα ήταν ότι οι Κινέζοι θα μπορούσαν στην πραγματικότητα να κινηθούν για να ακολουθήσουν τον δρόμο του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών και να ενεργήσουν ενάντια στην δική τους δηλωμένη εξωτερική πολιτική και τα πολιτικά συμφέροντα».