Η παγκόσμια επιχείρηση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η παγκόσμια επιχείρηση

Προς τα πού πορεύεται τώρα;
Περίληψη: 

Τα άτομα και οι κοινότητες που έχουν ευημερήσει το έκαναν επειδή ανέπτυξαν τις δεξιότητες που απαιτούνται για το μέλλον, αγκάλιασαν έναν πιο διασυνδεδεμένο και ποικίλο κόσμο και έγιναν κόμβοι για καινοτόμες συμπεριφορές και επενδύσεις.

Ο SAMUEL J. PALMISANO είναι πρόεδρος και ιδρυτής του The Center for Global Enterprise. Ήταν πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της IBM Corporation.

«Η εναλλακτική λύση στην παγκόσμια ολοκλήρωση δεν είναι ελκυστική», έγραψα πριν από δέκα χρόνια, ενώ υπηρετούσα ως CEO της IBM. «Αφημένη χωρίς αντιμετώπιση, η δυσαρέσκεια για την παγκοσμιοποίηση μόνο θα αυξηθεί. Οι άνθρωποι ίσως τελικά να επιλέξουν να εκλέξουν κυβερνήσεις που θα επιβάλλουν αυστηρούς κανονισμούς στο εμπόριο ή την εργασία, ίσως ενός είδους υψηλού προστατευτισμού. Ακόμη χειρότερα, θα μπορούσαν να κλίνουν προς πιο ακραίες μορφές εθνικισμού, ξενοφοβίας και αντιμοντερνισμού».

Εν συντομία, κατέληγα στο συμπέρασμα ότι «η στροφή από [τις πολυεθνικές εταιρείες] στις επιχειρήσεις που έχουν ολοκληρωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο παρέχει μια ευκαιρία να προωθηθεί τόσο η ανάπτυξη των επιχειρήσεων όσο και η κοινωνική πρόοδος. Αλλά εγείρει ζητήματα που είναι υπερβολικά μεγάλα και πολύ αλληλένδετα για να επιλυθούν μόνο από τις επιχειρήσεις ή μόνο από τις κυβερνήσεις». Την εποχή εκείνη, ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο -η Παγκόσμια Ενσωματωμένη Επιχείρηση (Globally Integrated Enterprise)- μόλις είχε αναδυθεί. Ήταν πραγματικά παγκόσμια (σε αντιδιαστολή με την πολυεθνική) στον τρόπο με τον οποίο προσέγγισε την διοίκηση και τις λειτουργίες (management and operations).

09032018-1.jpg

Βαριά ομίχλη νωρίς το πρωί κοντά στην μαρίνα του Ντουμπάι, στις 21 Νοεμβρίου 2007. STEVE CRIS / REUTERS
---------------------------------------------------------------------------------------

Σήμερα, ο κόσμος βρίσκεται στο σταυροδρόμι που περιγραφόταν σε εκείνο το άρθρο.
Η Βρετανία, μια χώρα που είναι γνωστή για την παγκόσμια δέσμευσή της, ψήφισε να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας ανερχόμενος χορός εθνικισμού αντηχεί σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες˙ κάνει έκκληση για αυστηρότερα σύνορα και περιορισμούς στη μετανάστευση. Οι διαπραγματεύσεις για το παγκόσμιο εμπόριο έχουν ουσιαστικά σταματήσει και οι περιφερειακές εμπορικές συμφωνίες αντιμετωπίζουν έντονες αντιξοότητες.

Το αρχικό μου επιχείρημα βασίστηκε στις δυνάμεις που εκτυλίσσονται σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως οι εξελίξεις στην τεχνολογία, στις λειτουργίες και στα πρότυπα εργασίας. Τα κοινά επιχειρηματικά και τεχνολογικά πρότυπα που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να συνδέονται με πραγματικά παγκόσμια συστήματα παραγωγής αποδέσμευαν αποτελεσματικότητα σε όλες τις εταιρείες. Οι ολοένα και πιο συνεργατικές προσεγγίσεις στην εργασία προωθούσαν την καινοτομία. Και οι νέες δεξιότητες και τα νέα συστήματα διοίκησης άλλαζαν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι εργάζονταν και τον τρόπο με τον οποίο τύγχαναν διαχείρισης. Αυτές οι μεταβαλλόμενες δυνάμεις μεταμόρφωσαν την εταιρία και από τότε έδωσαν ώθηση σε νέους παγκόσμιους επιχειρηματικούς παίκτες, όπως οι εταιρείες πλατφόρμες (platform companies).

Από [την εποχή] της δημοσίευσης του άρθρου, ορισμένες τάσεις άλλαξαν περαιτέρω το παγκόσμιο επιχειρηματικό, πολιτικό και τεχνολογικό κλίμα, εισάγοντας σε διπλούς κόσμους τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, χωρισμένες μεταξύ φυσικών και ψηφιακών. Εν τω μεταξύ, οι κυβερνήσεις οπισθοχωρούν από την οικονομική και πολιτική ανοικτότητα, ενώ ο ψηφιακός κόσμος τραβά όλο και περισσότερο τους ανθρώπους προς την μεγαλύτερη εναρμόνιση.

Σε ένα τέτοιο δυναμικό περιβάλλον, οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες. Παρόλο που οι πολιτικές δυνάμεις φαίνεται να προσπαθούν να διαχωρίσουν τους ανθρώπους, η τεχνολογία τους συνδέει ψηφιακά και τους ενσωματώνει στα πάντα, από τις επιχειρήσεις έως την ψυχαγωγία, το εμπόριο, τον κοινωνικό καταμερισμό και σχολιασμό και μέχρι τις επιστημονικές προσπάθειες. Οι ηγέτες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα θα πρέπει να αναπτύξουν επιχειρησιακά και κυβερνητικά μοντέλα που αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα αυτού του διπλού κόσμου, ενώ θα μεγιστοποιούν τις ευκαιρίες και θα ελαχιστοποιούν τα εμπόδια.

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνδέονται με την τεχνολογική αλλαγή. Αν αγνοηθούν αυτά τα ζητήματα, η δυσαρέσκεια για την παγκοσμιοποίηση θα αυξηθεί. Μπορούμε ήδη να διαπιστώσουμε αυτήν την δυσαρέσκεια και πολλά από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που έχουν προωθήσει οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι θα επηρεάσουν σημαντικές μακροπρόθεσμες λύσεις.

ΕΝΑ ΔΡΑΣΤΙΚΟ ΚΟΚΤΕΪΛ

Ένα ισχυρό κοκτέιλ αλληλένδετων τοπικών και παγκόσμιων δυνάμεων εξαπέλυσε τις αλλαγές που σάρωσαν τα οικονομικά, πολιτικά και τεχνολογικά τοπία κατά την τελευταία δεκαετία.

Η οικονομική κρίση των ΗΠΑ το 2008 συνέβαλε σε ένα γεμάτο προκλήσεις οικονομικό κλίμα σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο. Η κρίση ήταν μια υπενθύμιση του πόσο οικονομικά ολοκληρωμένος έχει γίνει ο κόσμος. Στο παρελθόν, οι συνέπειες μιας ύφεσης των [τιμών των] κατοικιών στις ΗΠΑ θα είχαν περιοριστεί στην Βόρεια Αμερική. Όμως, η ύφεση των ΗΠΑ το 2008-09 αποσταθεροποίησε το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, αντανακλώντας τον υψηλό βαθμό έκθεσής του στα αμερικανικά ακίνητα.

Η ανάκαμψη από αυτή την ύφεση ήταν αργή και, για πολλούς ανθρώπους, ανύπαρκτη. Οι αγορές εργασίας παραμένουν αδύναμες -η ανεργία είναι πάνω από 10% στην ευρωζώνη αφού έφθασε το 12% το 2013 και το ποσοστό απασχόλησης του εργατικού δυναμικού στις Ηνωμένες Πολιτείες κυμαίνεται γύρω από το χαμηλότερο επίπεδο [1] από τα τέλη της δεκαετίας του '70. Μέσα στις 25 πο προηγμένες οικονομίες, περίπου 550 εκατομμύρια άνθρωποι -τα δύο τρίτα του πληθυσμού- έχουν δει τα εισοδήματά τους να γίνονται στάσιμα ή να μειώνονται [2] κατά την τελευταία δεκαετία.