Πώς η Κίνα παρεμβαίνει στην Αυστραλία

Η Αυστραλία είναι ένας σημαντικός δείκτης της παρεμβατικότητας του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Κατά την διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών, η χώρα έχει συγκλονιστεί από ισχυρισμούς ότι το κινεζικό κόμμα-κράτος εργάστηκε για να χειραγωγήσει κρυφά [1] το αυστραλιανό πολιτικό σύστημα και να καθορίσει το ευρύτερο πολιτικό τοπίο. Υπάρχουν ισχυρισμοί περί πολιτικών δωρητών που συνδέονται με το Πεκίνο [2] οι οποίοι αγοράζουν πρόσβαση και επιρροή, ότι πανεπιστήμια έχουν επιλεγεί ως «προπαγανδιστικά οχήματα» [3], και ότι επιστημονικές έρευνες που χρηματοδοτούνται από την Αυστραλία εκτρέπονται για να βοηθήσουν τον εκσυγχρονισμό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA). Το πιο διαβόητο, ένας φιλόδοξος νέος γερουσιαστής, ο Sam Dastyari, εκτέθηκε επειδή παπαγάλισε τις θέσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος και επειδή έδωσε συμβουλές σε έναν Κινέζο πολιτικό δωρητή για το πώς να μην τον παρακολουθούν, προτού εξαναγκαστεί σε πρόωρη απόσυρση.

Τα σκάνδαλα μπορεί να φαίνονται περίεργα. Λίγες χώρες στον πλανήτη έχουν επωφεληθεί τόσο καθαρά από την Κίνα [4] όσο η Αυστραλία. Η κοινωνία της έχει εμπλουτιστεί από κύματα Κινέζων μεταναστών και διαμενόντων επί 160 χρόνια. Το εθνικό της εισόδημα αυξήθηκε κατά 13% σε μια μόνο δεκαετία ως αποτέλεσμα της (έντασης πόρων) κατασκευαστικής έκρηξης της Κίνας, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Αυστραλίας. Και η επιβράδυνση της άνθησης των πόρων αντισταθμίστηκε από την καταναλωτική δύναμη των 180.000 Κινέζων φοιτητών και εκατομμυρίων τουριστών κάθε χρόνο, μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που έχουν κυρίως ευημερήσει στη νέα τους χώρα.

Η σημαία της Αυστραλίας κυματίζει μπροστά από τη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού κατά την διάρκεια μιας τελετής υποδοχής του Αυστραλού πρωθυπουργού Malcolm Turnbull στο Πεκίνο, τον Απρίλιο του 2016. JASON LEE / REUTER
-----------------------------------------------------------------------------------

Ωστόσο, αυτά είναι τα ίδια τα συστατικά που κάνουν την συζήτηση στην Αυστραλία για την κινεζική επιρροή τόσο ενδιαφέρουσα. Κανείς δεν ξέρει τι συμβαίνει όταν ένα μεσαίου μεγέθους, ανοιχτό, πολυπολιτισμικό έθνος αντιστέκεται σε μια αυξανόμενα αυταρχική υπερδύναμη που αντιπροσωπεύει ένα στα τρία δολάρια των εξαγωγών του. Ακόμη και οι θερμόαιμοι βασικοί αρθρογράφοι των κινεζικών εφημερίδων ταμπλόιντ φαίνονται αβέβαιοι. «Η Αυστραλία αυτοαποκαλείται πολιτισμένη χώρα, αλλά η συμπεριφορά της προκαλεί σύγχυση», έγραψαν οι Global Times [5]. «Αν και εξαρτάται οικονομικά από την Κίνα, δείχνει λίγη ευγνωμοσύνη».

Η αυστραλιανή συζήτηση εξελίχθηκε από τις αμορφοποίητες ανησυχίες για την κινεζική επιρροή και την ήπια ισχύ στις πιο συγκεκριμένες ανησυχίες για την μυστική παρέμβαση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Οι αναφορές των μέσων μαζικής ενημέρωσης ρίχνουν φως σε έναν κρυφό κόσμο κινήτρων, απειλών και αληθοφανούς άρνησης. Αναδεικνύουν μια διάσταση κινδύνου που βρίσκεται ανάμεσα στους πόλους της οικονομικής ελκυστικότητας και της στρατιωτικής ισχύος, στον οποίο δεν είχαν επικεντρωθεί στο παρελθόν οι Δυτικοί σινολόγοι, οι διπλωμάτες και οι αξιωματούχοι της εθνικής ασφάλειας. Όσο περισσότερα μαθαίνουμε, τόσο περισσότερο φαίνεται ότι υπάρχουν ελάχιστα πράγματα που είναι ήπια στον τρόπο με τον οποίο το κόμμα ασκεί ισχύ πέρα από τα σύνορά του.

Αυτό που κάνει ξεχωριστή την αυστραλιανή εμπειρία δεν είναι το τι κάνει η Κίνα εκεί, αλλά το πώς η Canberra αντιδρά απέναντι στις απειλές του Πεκίνου και την πίεση των τοπικών ηγετών των επιχειρήσεων που ανησυχούν για οικονομικά αντίποινα. Η σαφήνεια της διάγνωσης έχει θέσει το σκηνικό για μια χειρουργική αντίδραση -μια αντίδραση που διαχειρίζεται το ρίσκο και στοχεύει στις ζημιές, ενώ επιχειρεί να διατηρήσει το συνολικό σχέδιο των δεσμεύσεων [μεταξύ των δύο χωρών]. Δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί ισορροπία, αλλά οι προσπάθειες της Αυστραλίας να πράξουν έτσι θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά από ηγέτες στην Ουάσινγκτον, το Όκλαντ, την Οτάβα και το Βερολίνο -οι οποίοι μπορεί σύντομα να βρεθούν σε παρόμοια θέση.

ΟΙ ΚΙΝΕΖΟ-ΑΥΣΤΡΑΛΟΙ ΗΓΟΥΝΤΑΙ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ

Κλειδί για τις επιχειρήσεις του [κινεζικού] κόμματος στην Αυστραλία είναι η κατάρρευση της διαφοροποίησης του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, της Κίνας και του κινεζικού λαού σε ένα ενιαίο οργανικό σύνολο -μέχρι το σημείο που το κόμμα μπορεί να βγει από την ευγενική συζήτηση εντελώς. Η συγχώνευση σημαίνει ότι οι επικριτές των δραστηριοτήτων του κόμματος μπορούν εύκολα να χαρακτηριστούν και να δεχθούν επίθεση ως αντι-κινεζικοί, αντι-Κινέζοι και σινοφοβικοί [6] –χαρακτηρισμοί που πολώνονται και σκοτώνουν την παραγωγική συζήτηση. Και είναι μόνο ένα σύντομο βήμα λογικής να ανακηρύξει κάποιος όλους τους εθνοτικούς Κινέζους ως «γιούς και κόρες της πατρίδας», ανεξάρτητα από την υπηκοότητα.

Ωστόσο, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς περί σινοφοβίας, η αυστραλιανή συζήτηση έχει από την αρχή αγκυρωθεί στην κοινότητα των Κινεζο-αυστραλών. Εθνοτικοί Κινέζοι αρθρογράφοι, επιχειρηματίες και ακτιβιστές έχουν ηγηθεί στο να τραβήξουν την προσοχή του έθνους στις προσπάθειες του [κινεζικού] κόμματος να καταστείλει την ποικιλία των απόψεών τους μέσω της παρακολούθησης, του εξαναγκασμού και της εξουδετέρωσης.