Ο ατέρμονος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο ατέρμονος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας

Γιατί οι ΗΠΑ συνεχίζουν να μάχονται στην λάθος μάχη

Για να αντιστραφεί η παλίρροια, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει επομένως να προσανατολίσουν την στρατηγική τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, στην άρση των συνθηκών που επιτρέπουν την ανάπτυξη του σαλαφιτικού τζιχαντιστικού κινήματος. Αυτό περιλαμβάνει διάφορες τακτικές, μερικές από τις οποίες θα σπάσουν κάποια βολικά πρότυπα. Για αρχή, η Ουάσινγκτον πρέπει να στρέψει την εστίασή της στην στρατιωτική κατανίκηση συγκεκριμένων ομάδων και στην επιδίωξή της να αντιμετωπίσει την ιδεολογία για να βοηθήσει να γίνουν οι σουνιτικές κοινότητες πιο ασφαλείς. Όπως αποδεικνύουν οι εμπειρίες στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, την Υεμένη και αλλού, οι στρατιωτικές ήττες των σαλαφιτικών τζιχαντιστικών ομάδων είναι μόνο προσωρινές. Τόσο η κυβέρνηση Μπους όσο και εκείνη του Ομπάμα προσδιόρισαν σωστά την ιδεολογία ως πηγή δύναμης για τις τρομοκρατικές ομάδες. Η κυβέρνηση Ομπάμα πήγε ένα βήμα παραπέρα σε σύγκριση με τις προσπάθειες της κυβέρνησης Μπους για να κερδίσει τον «πόλεμο των ιδεών» [9] και έκανε την αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού, ο οποίος περιλάμβανε την δυσφήμιση των σαλαφιτικών τζιχαντιστικών πεποιθήσεων και την βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών για τους Σουνίτες σε κοινότητες υψηλού κινδύνου, έναν βασικό πυλώνα της στρατηγικής της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Αλλά αμφότεροι οι ηγέτες έκαναν λάθος με το να υποθέσουν ότι η επίθεση στην ιδεολογία θα αποδυνάμωνε την υποστήριξη των ομάδων. Ήταν οι συνθήκες επί του πεδίου και όχι η ιδεολογία που καθοδηγούσε την υποστήριξη.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναγνωρίσουν τον συνεχιζόμενο ανταγωνισμό μεταξύ εξτρεμιστών για να κερδίσουν την υποστήριξη των σουνιτικών κοινοτήτων, και ότι πρέπει να προσφέρουν μια εναλλακτική λύση για το σαλαφιτικό τζιχαντιστικό κίνημα. Το να παρασχεθούν στις σουνιτικές κοινότητες τα μέσα για να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους από εξωτερικές απειλές ή να προσφερθεί βοήθεια για την σταθεροποίηση αυτών των κοινοτήτων, θα μειώσει την πιθανότητα να στραφούν προς τις σαλαφιτικές τζιχαντιστικές ομάδες για βοήθεια. Οι εξτρεμιστικές ομάδες έχουν οπαδούς σε όλες τις εστίες τζιχάντ, κάτι που τους επιτρέπει να αντιδρούν γρήγορα στις εξελίξεις και να επωφελούνται από τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται. Δεν είναι εύλογο, ούτε σε πολλές περιπτώσεις σκόπιμο, να τοποθετηθούν Αμερικανοί επί του πεδίου σε όλες αυτές τις περιοχές, αλλά η Ουάσιγκτον πρέπει να καλλιεργεί και να ενεργοποιεί ικανούς εταίρους οι οποίοι θα συνεργάζονται μαζί της στο κοινοτικό επίπεδο. Αυτοί οι εταίροι μπορεί να μην εμπλέκουν το ίδιο το κράτος, ειδικά όταν το κράτος είναι η πηγή των παραπόνων μιας κοινότητας, όπως στην Συρία. Για να προσδιορίσουν πιθανούς εταίρους, οι Αμερικανοί διπλωμάτες θα πρέπει να συναντώνται με σημαντικούς ηγέτες εκτός των τειχών των πρεσβειών, καθώς αυτό θα προσφέρει καλύτερη κατανόηση της τοπικών δυναμικών και θα ενθαρρύνει τις σχέσεις με υποκρατικούς δρώντες και τοπικούς μεσίτες εξουσίας. Φυσικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ενισχύσουν μόνο τους υποκρατικούς δρώντες που υποστηρίζουν επίσης την ιδέα ενός ενοποιημένου, κεντρικού κράτους.

Τέλος, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ασκήσουν πίεση για την επίλυση των πολιτικών και οικονομικών παραπόνων των τοπικών κοινοτήτων, ιδίως εκείνων [των παραπόνων] που έχουν προκληθεί από το κράτος. Στο Ιράκ και την Συρία, για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να μετατοπιστούν από το κυνήγι των μελών του Ισλαμικού Κράτους στην επικέντρωση στα παράπονα των Σουνιτών και στην συνδρομή για την βελτίωση της διακυβέρνησης. Τα αισθήματα αδικίας μεταξύ των Ιρακινών Σουνιτών προέρχονται από την περιθωριοποίησή τους στην Βαγδάτη, μια κατάσταση που διαιωνίζεται από την χρήση πληρεξουσίων σιιτικών ομάδων από το Ιράν, για την εδραίωση της επιρροής του στην ιρακινή κυβέρνηση. Πρόκειται για μια τάση που θα επηρεαστεί από τις προσεχείς εκλογές στο Ιράκ [10]. Πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την ανασυγκρότηση των κατεστραμμένων σουνιτικών κοινοτήτων, ιδίως στη Μοσούλη, και, πιο σημαντικό, για την αποτροπή του χαρακτηρισμού όλων των Σουνιτών ως συνωμοτών του Ισλαμικού Κράτους. Ομοίως, η πολιτική των ΗΠΑ αγνόησε αποτελεσματικά τα σουνιτικά παράπονα εναντίον του συριακού καθεστώτος. Αντ’ αυτού, ο Assad έγινε ένας de facto εταίρος ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος. Υπό το πρόσχημα της αντιτρομοκρατίας, ήταν σε θέση να ανακτήσει τον έλεγχο ορισμένων τμημάτων της συριακής υπαίθρου καθώς οι Κούρδοι εταίροι του επεκτάθηκαν σε ιστορικά σουνιτικές περιοχές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ακόμα πρέπει να βρουν έναν σουνιτικό εταίρο στην Συρία. Για να γίνει αυτό, οι ΗΠΑ πρέπει να είναι έτοιμες να υπερασπιστούν τις σουνιτικές κοινότητες ενάντια στις βάναυσες επιθέσεις του καθεστώτος Assad -όχι μόνο ενάντια στην χρήση χημικών όπλων, αλλά και από βόμβες-βαρέλια, και από τον λιμό ως όπλο πολέμου.

14052018-2.jpg

Οι μαχητές του Μετώπου Nusra που συνδέονται με την Αλ Κάιντα κρατούν τα όπλα τους στο πίσω μέρος ενός φορτηγού στην Arsal, στην ανατολική κοιλάδα Bekaa, στον Λίβανο, την 1η Δεκεμβρίου 2015. REUTERS
--------------------------------------------------------------------