Πώς ο Trump χειραγωγεί την συζήτηση για τη μετανάστευση

Ο Trump έχει επίσης αποδειχθεί επιτυχής στο να μετασχηματίσει τις ασαφείς πηγές ανησυχίας σε εγγενείς και υπαρξιακά επικίνδυνες, αν και μη επαληθεύσιμες, απειλές για την προσωπική ή την εθνική ασφάλεια, μέσα από μια διαδικασία που ονομάζω «συσχέτιση απειλών» (threat conflation). Ο συνδυασμός απειλών είναι μια ακραία εκδήλωση του πιο γνωστού του ξαδέλφου, του «πληθωρισμού απειλών», με τον οποίο μια πραγματική αλλά διαχειρίσιμη δυνητική απειλή μεγεθύνεται σε κρίση μέσω της υπερβολής ή της παρουσίασης των γεγονότων με τον πιο ανησυχητικό τρόπο. Η συσχέτιση των απειλών αυξάνει τα στοιχήματα -με την χρήση εξωπραγματικής πληροφόρησης για το θόλωμα των ορίων μεταξύ ευρέως διαδεδομένων πηγών ανησυχίας, οι δυναμικοί δρώντες μπορούν να κινητοποιήσουν υποστήριξη για πολιτικές που οι βασιζόμενες σε γεγονότα εκκλήσεις (ακόμα και φουσκωμένες) αποτυγχάνουν να συγκεντρώσουν. Η συσχέτιση απειλών είναι μια παραλλαγή σε ένα άλλο δοκιμασμένο και πετυχημένο εργαλείο προπαγάνδας: Δημιούργησε ένα πρόβλημα και στην συνέχεια πρόσφερε μια λύση γι’ αυτό. Αυτό το «κόλπο δελεασμού» [στμ: bait and switch, η εμπορική πρακτική του δελεασμού με προϊόν σε χαμηλή τιμή προκειμένου να αγοραστεί κι ένα άλλο σε υψηλότερη τιμή] ταυτόχρονα επιτρέπει στους χειραγωγούς να επιτύχουν τους προϋπάρχοντες πολιτικούς τους στόχους και να μοιάζουν με ήρωες επειδή υποσχέθηκαν να εξοντώσουν φαινομενικά σημαντικές -αλλά στην πραγματικότητα απατηλές- απειλές.

Παραδείγματα που ο Τραμπ χρησιμοποιεί την συσχέτιση απειλών για να διαστρεβλώσει την συζήτηση για τη μετανάστευση είναι δυστυχώς εύκολο να εντοπιστούν. Έχει επιδιώξει να αξιοποιήσει μερικές φορές αρκετά κατανοητές ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις και το κόστος της παράνομης μετανάστευσης και των μαζικών προσφυγικών ροών και στην συνέχεια κεντά, εξωραΐζει και να διαστρεβλώνει τα γεγονότα για να υπονοήσει ότι αυτές οι διασυνοριακές κινήσεις δημιουργούν υπαρξιακές απειλές για την χώρα όταν η πλειονότης των διαθέσιμων στοιχείων [11] δείχνει διαφορετικά.

Ένας άνδρας κρατά πλακάτ σε μια διαδήλωση έξω από τον Λευκό Οίκο, τον Ιούνιο του 2018. JOSHUA ROBERTS / REUTERS
--------------------------------------------------------

Διαβοήτως, ο Trump πρότεινε σε μια ομιλία της [προεκλογικής] εκστρατείας του [12] τον Ιούνιο του 2015 ότι το Μεξικό στέλνει «βιαστές» που φέρνουν «έγκλημα» και «ναρκωτικά» στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρά τις εκτεταμένες αναφορές περί του αντιθέτου τα τελευταία χρόνια, σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι [13] η μετανάστευση αυξάνει τα ποσοστά εγκληματικότητας, παρόλο που οι μετανάστες διαπράττουν εγκληματικότητα [14] σε χαμηλότερα ποσοστά από τον ιθαγενή πληθυσμό. Ο Trump και οι αξιωματούχοι του έχουν επίσης προειδοποιήσει επανειλημμένα [15] ότι οι τρομοκράτες διεισδύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του προγράμματος για τους πρόσφυγες, παρά το γεγονός ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις από τους πρόσφυγες είναι σχεδόν ανύπαρκτες [16]. Αυτή η συσχέτιση των απειλών της εθνικής ασφάλειας με την πολιτική για τους πρόσφυγες μπορεί επίσης να εξηγήσει γιατί η δημόσια υποστήριξη προς το να δέχονται οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόσφυγες [17] μειώνεται, ιδίως μεταξύ των Ρεπουμπλικάνων.

Η συσχέτιση μπορεί επίσης να εξηγήσει γιατί, παρά μια σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια σε αναφορές που έχουν σχεδιαστεί για να διορθώσουν τα δεδομένα σε θέματα που συνδέονται με το μεταναστευτικό, το 93% των Ρεπουμπλικανών, το 78% των Ανεξάρτητων και το 62% των Δημοκρατικών εξακολουθούν να θεωρούν τους «μεγάλους αριθμούς μεταναστών και προσφύγων που έρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες» ως «κρίσιμη» ή «σημαντική» απειλή για την χώρα [18]. (Δεν αποτελεί έκπληξη ότι μεταξύ των βασικών υποστηρικτών του Trump, αυτοί οι αριθμοί είναι ακόμα υψηλότεροι).

Η συσχέτιση απειλών τροφοδοτεί άμεσα την τρίτη μέθοδο χειραγώγησης, η οποία είναι η κανονικοποίηση παλαιών μη φυσιολογικών ιδεών. Σε κάθε δεδομένη στιγμή, υπάρχει ένα εύρος ιδεών και πιθανών πολιτικών που μπορεί να προτείνει ένας πολιτικός χωρίς να θεωρηθεί υπερβολικά ακραίος για να αποκτήσει δημόσιο αξίωμα. Το εύρος αυτό αναφέρεται ως «παράθυρο Overton» από τον Joseph Overton, τον ειδικό των δημοσίων σχέσεων που ανέπτυξε την έννοια αυτή. Οι ιδέες που δεν εμπίπτουν στο υπάρχον παράθυρο Overton συνήθως απορρίπτονται χωρίς μεγάλη συζήτηση.

Ωστόσο, τα παράθυρα Overton δεν είναι σταθερά -το εύρος των αποδεκτών ιδεών μπορεί να μεταβληθεί με την πάροδο του χρόνου. Η δημόσια συζήτηση για περιθωριακές ιδέες και πολιτικές μπορεί να κάνει άλλες ιδέες -ακόμα κι εκείνες που θα θεωρούνταν ακραίες σε σχέση με το status quo- να φαίνονται συγκριτικά ως μετριοπαθείς. Με το να εισάγει την συσχέτιση απειλών στις πολιτικές συζητήσεις και με το να προωθεί σκοπίμως τις ακραίες λύσεις γι' αυτές, ο Trump έκανε μια ποικιλία ελαφρώς λιγότερο περιθωριακών ιδεών να μοιάζει με αποδεκτός συμβιβασμός, κανονικοποιώντας έτσι πολιτικές απαντήσεις που προηγουμένως δεν αναφέρονταν καν.