Η πτώση της Daraa

Στις 17 Ιουνίου, το καθεστώς, υποστηριζόμενο από την ρωσική αεροπορία και τις (υποστηριζόμενες από το Ιράν) ξένες πολιτοφυλακές, ξεκίνησε μια επίθεση για να σπάσει το αδιέξοδο στα νοτιοδυτικά. Οι μάχες είχαν εκτοπίσει περισσότερους από 325.000 πολίτες από τα σπίτια τους, πάνω από το 70% των οποίων είχαν καταφύγει σε περιοχές κοντά στα ελεγχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη [8]. Ο ΕΤΑΝΑ, ένας ερευνητικός οργανισμός υπό την ηγεσία της Συρίας που εδρεύει στο Αμμάν, μέτρησε [9] για θύματα 352 αμάχους και πάνω από 630 τραυματίες σαν αποτέλεσμα της επίθεσης, και ο ΟΗΕ εκτιμά ότι περισσότεροι από 720.000 κάτοικοι [10] νοτιοδυτικής Συρίας κινδυνεύουν άμεσα να εκτοπιστούν λόγω των μαχών.

Ένας κυβερνητικός στρατιώτης στην συνοριακή διάβαση Nasib, τον Ιούλιο του 2018. OMAR SANADIKI / REUTERS
---------------------------------------------------------------------

Τώρα, όπως και τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2015, οι αντάρτες επιχειρούσαν χωρίς την ευλογία [11] της Ιορδανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες προτίμησαν να υποχωρήσει η αντιπολίτευση και να συνάψει μια συμφωνία με τον Assad που θα τερμάτιζε την ανθρωπιστική καταστροφή. Η λογική ήταν απλή: Το Νότιο Μέτωπο δεν μπορούσε να καταπολεμήσει αποτελεσματικά το καθεστώς, επειδή ήταν μια σκιά του πρώην εαυτού του, και αυτό το ήξεραν και οι ξένοι υποστηρικτές του Νότιου Μετώπου και το καθεστώς του Άσαντ. Έχοντας πάνω από 50 συστατικές ομάδες και περισσότερους από 40.000 μαχητές στην αρχή της Νότιας Θύελλας, μέχρι τον Ιούνιο του 2018 το Νότιο Μέτωπο είχε αποψιλωθεί στις 15 ομάδες με περίπου 15.000 ετοιμοπόλεμους μαχητές, σύμφωνα με συνεντεύξεις ενός ανώτερου αρχηγού του Southern Front, στην αρχή της επίθεσης του καθεστώτος. Η αντιπολίτευση είχε απομειωθεί λόγω διαφωνιών ηγεσίας, έλλειψης στρατιωτικής υποστήριξης από ξένους, εξασθενημένης ικανότητας να πληρώνει τους μαχητές της, και απάθειας μεταξύ των αξιωματικών που προκλήθηκε από το πολυετές αδιέξοδο.

Παρά τις πιθανότητες που μαζεύονταν έντονα εναντίον τους, πολλοί από τους ένοπλους διοικητές της αντιπολίτευσης ήθελαν να επιβάλλουν ένα κόστος στην κυβέρνηση για κάθε μέτρο που θα κέρδιζε στην Daraa. Το καθεστώς και η Ρωσία συνέχισαν να διεξάγουν συνομιλίες συμφιλίωσης καθ’ όλη την διάρκεια της εκστρατείας, προσπαθώντας να πείσουν τους αντάρτες ότι δεν υπήρχε καμία οδός για αυτούς εκτός από την παράδοση. Η Ρωσία, διαπραγματευόμενη εξ ονόματος του Assad, και η Ιορδανία, διαπραγματευόμενη εξ ονόματος της αντιπολίτευσης, προσπαθούσαν να αναζωπυρώσουν τις συνομιλίες μετά από κάθε καταστροφή. Ωστόσο, ακόμη και όταν οι αντάρτες έχαναν όλο και περισσότερο έδαφος, οι ηγέτες τους παρέμεναν σταθεροί στο αίτημά τους να τους δώσει η Δαμασκός αποτελεσματική αυτονομία με αντάλλαγμα την ειρήνη. Έπαιζαν ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου στο διπλωματικό πόκερ έχοντας αδύναμα χαρτιά και το γνώριζαν.

Κάποιοι ηγέτες της αντιπολίτευσης της Συρίας πιστεύουν ότι η ιστορία της Daraa προσφέρει διδάγματα για το γιατί αυτή η περιοχή αρνήθηκε πεισματικά μια συμφωνία. “Η Ντάραα πολέμησε τους Γάλλους για είκοσι χρόνια και έχασε”, δήλωσε ένας Σύρος που είναι κορυφαίος σύμβουλος της Ανώτατης Επιτροπής Διαπραγματεύσεων, η οποία εκπροσωπεί την αντιπολίτευση στις ειρηνευτικές συνομιλίες της Γενεύης που χρηματοδοτούνται από το ΟΗΕ. Αναφερόταν στην εποχή της Γαλλικής Εντολής, η οποία διήρκεσε από το 1923 έως το 1946, όταν η νοτιοδυτική Συρία, συμπεριλαμβανομένης της Daraa, αποτελούσε κέντρο αναταραχής και αντίστασης στις γαλλικές Αρχές. "Αυτοί είναι οι τύποι ανθρώπων που αγωνίζονται να υπερασπιστούν τα εδάφη τους", εξήγησε, "ακόμη και όταν ξέρουν ότι χάνουν".

Παρά τις συνομιλίες συμφιλίωσης, σημαντικές προσωπικότητες της αντιπολίτευσης στη νοτιοδυτική Συρία απέρριψαν την ιδέα ότι κάποιος που πήρε τα όπλα εναντίον του Άσαντ θα μπορούσε να ευημερήσει μόλις επανερχόταν η κυριαρχία του. "Έχω υπηρετήσει το καθεστώς για 30 χρόνια και γνωρίζω πόσο πονηρό είναι”, δήλωσε ο Saber Sifer, ένας αξιωματικός του στρατού του Συρίας που αποστάτησε, ο οποίος είναι τώρα ο επικεφαλής πολιτικός εκπρόσωπος της Hamza Division, μιας από τις πιο ισχυρές ανταρτικές ομάδες-ομπρέλα στην Daraa . "Δεν υπάρχουν εγγυήσεις με το καθεστώς, ούτε με τους Ρώσους. Οι Ρώσοι δεν απέπεμψαν τις ιρανικές πολιτοφυλακές και δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι το καθεστώς δεν θα κυνηγήσει ανθρώπους και δεν θα τους σκοτώσει. Η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών αναρωτιέται ήδη για τα ονόματα του FSA”.

Η παρεμπόδιση της αποδοχής της συμφωνίας συμφιλίωσης με τον Assad ήταν ισχυρότερη μεταξύ των ηγετών των πολιτών, οι οποίοι στις 3 Ιουλίου έκαναν το έκτακτο βήμα να δημοσιοποιήσουν μια δήλωση που απέρριπτε τα αιτήματα του καθεστώτος και ζητούσε την γενική επιστράτευση του πληθυσμού της Daraa. Η Νταραά είναι μοναδική στην κυβερνώμενη από αντάρτες Συρία για την δομή της διακυβέρνησής της, η οποία αποτελείται από μεικτές πολιτικές και στρατιωτικές επιτροπές στις οποίες τα ένοπλα και τα πολιτικά μέλη της παίρνουν κοινές αποφάσεις. Η απόφαση για δημοσιοποίηση της δήλωσης ελήφθη ξεχωριστά από τους πολίτες, αν στο τέλος δεν απέφυγε την παράδοση της αντίστασης, περιοχή ανά περιοχή σε ολόκληρη την Daraa. "Δεν έχουμε δει μια τέτοια μάχη από τότε που αρχίσαμε να πολεμάμε το καθεστώς", δήλωσε ένας ανώτερος ηγέτης στον Επαναστατικό Στρατό, μια από τις μεγαλύτερες ένοπλες οργανώσεις-ομπρέλα στην ανατολική ύπαιθρο της Daraa και εκείνη που είχε ελέγξει την διέλευση Nasib .

Μαχητές του FSA στην Daraa, τον Μάιο του 2018. ALAA FAQIR / REUTERS
---------------------------------------------------------