Στείλε Τσετσένους, όπλα και χρήματα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Στείλε Τσετσένους, όπλα και χρήματα

Οι αυτοκρατορικές φιλοδοξίες του Ramzan Kadyrov

Επί του παρόντος, υπάρχει μόνο ένα στοιχείο που συνδέει έντονα την Τσετσενία με την Ρωσία, και αυτό είναι το χρήμα. Οι τσετσενικές Αρχές λαμβάνουν περίπου το 85% [23] του κρατικού προϋπολογισμού τους με τη μορφή ομοσπονδιακών μεταβιβάσεων πληρωμών από τη Μόσχα. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κονδυλίων κλέβεται από Τσετσένους αξιωματούχους ή σπαταλιέται σε μεγαλοπρεπή έργα γοήτρου [24]. Ωστόσο, με κάθε νέο ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, ο Καντίροφ ζητούσε πρόσθετη χρηματοδότηση και έκανε συγκεκαλυμμένες απειλές για το τι θα μπορούσε να συμβεί στην περιφερειακή σταθερότητα εάν δεν του προσφέρονταν περισσότερα ρωσικά μετρητά. Το Κρεμλίνο έχει συγκατατεθεί παραδοσιακά στα αιτήματά του και στο παρελθόν απέρριψε σχέδια για τη μείωση της χρηματοδότησης της Τσετσενίας. Αυτό συνέβη πολύ ανοιχτά το 2016, όταν ο Kadyrov υποδέχτηκε μια προτεινόμενη μείωση των μεταβιβάσεων με δυσπιστία [25], χαρακτηρίζοντας την κίνηση «απαράδεκτη» για μια περιοχή που «μόλις ξαναστέκεται στα πόδια της». Η πιο πρόσφατη έκκλησή του για επιδοτήσεις [26] , στις 13 Δεκεμβρίου, περιγράφει συνοπτικά την προτιμώμενη πορεία του προς τα εμπρός: «Θα επιτυγχάναμε περισσότερα εάν μας δίνατε τους απαραίτητους πόρους. Και ακόμα περισσότερα αν δεν παρεμβαίνατε».

Λίγες εβδομάδες μετά την δήλωση του Kadyrov, ένα τσετσενικό δικαστήριο προχώρησε ακόμη περισσότερο. Στις 12 Ιανουαρίου, ένα δικαστήριο στο Γκρόζνι ακύρωσε [27] ένα εντυπωσιακό χρέος ύψους εννέα δισεκατομμυρίων ρουβλίων (135 εκατομμύρια δολάρια) προς τον ρωσικό κρατικό πετρελαϊκό γίγαντα Gazprom. Οι τσετσενικές Αρχές ισχυρίστηκαν ότι αυτό ήταν το αποτέλεσμα δαπανών των πολιτών, όμως οι Τσετσένοι πολίτες επέμειναν ότι τα χρέη δεν ανήκαν σε αυτούς αλλά στην κυβέρνησή τους, σημειώνοντας ότι είχαν στερηθεί [28] βίαια ένα τμήμα του μισθού τους για να πληρώσουν παρόμοιο χρέος λίγο νωρίτερα. Οι αξιωματούχοι της Gazprom ανήγγειλαν την πρόθεσή τους να αμφισβητήσουν την απόφαση, ενώ άλλοι Ρώσοι επαρχιακοί ηγέτες, διαμαρτυρόμενοι για την προφανή έλλειψη λογοδοσίας του Kadyrov, δήλωσαν ότι θα πρέπει να τους επιτραπεί να ακολουθήσουν το παράδειγμα [29] και να ακυρώσουν και τα δικά τους χρέη. Φαίνεται πιθανόν ότι τα κονδύλια που προορίζονταν για τις ανάγκες αερίου των πολιτών της Τσετσενίας πήγαν αντ’ αυτού σε ένα έργο ματαιοδοξίας όπως ο Πύργος Akhmat, ένας σχεδιαζόμενος ουρανοξύστης 102 ορόφων με εκτιμώμενο κόστος [30] ένα δισεκατομμύριο δολάρια.

ΕΝΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εκφάνσεις της επεκτατικότητας του Kadyrov ήταν η σχεδόν πλήρης έλλειψη επίσημης αντίδρασης από το Κρεμλίνο. Όσον αφορά την κρίση στην Ινγκουσετία, μόνο ένα σχόλιο [31] από τον Πούτιν έφθασε στο κοινό. Ακόμα και αυτό ήταν από δεύτερο χέρι, και προέκυψε από την περιγραφή του Yevkurov μιας συζήτησης μεταξύ του ιδίου και του Πούτιν, όπου ο τελευταίος τον ώθησε να επιλύσει το θέμα μέσω «δημοκρατικών μεθόδων» και όχι με βία. Είναι ασαφές ποιες είναι οι «δημοκρατικές μέθοδοι» που ανέφερε ο Πούτιν: Ακτιβιστές Ινγκούς απαίτησαν ένα δημοψήφισμα για τη μεταβίβαση των εδαφών -αίτημα που ο Yevkurov αρνήθηκε να ικανοποιήσει. Δεν υπήρξαν πρόσφατα καθόλου δηλώσεις του Κρεμλίνου σχετικά με τις ενέργειες της Τσετσενίας ή του Kadyrov.

Η επίσημη σιωπή του Κρεμλίνου σημαίνει ότι υπάρχουν λίγα που οι παρατηρητές μπορούν να κάνουν, εκτός από το να εικάζουν σχετικά με την πραγματική παρούσα κατάσταση των σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Γκρόζνι. Αλλά η απουσία δημόσιας επίπληξης των πράξεων του Kadyrov υποδηλώνει ότι ο Πούτιν θεωρεί ότι είναι απίθανο να θέσουν μια πραγματική απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα. Στο παρελθόν, όταν οι υπερβολές του Kadyrov περιορίζονταν στην ίδια την Τσετσενία, μια τέτοια άποψη ίσως ήταν πιο κατανοητή, έστω και αν ήταν κοντόφθαλμη και ανήθικη. Τώρα, με τον Τσετσένο ηγέτη να επεκτείνει την εξουσία του πέρα από τα σύνορα της δημοκρατίας του, η απουσία οποιασδήποτε ανοικτής αντίδρασης από τη Μόσχα -και η σιωπηρή έγκριση που φαίνεται να δείχνει- είναι πολύ πιο φορτισμένη.

Οι εδαφικές διαμάχες, από τις απαιτήσεις για την δημιουργία μιας ενωμένης κιρκασιανής δημοκρατίας [32] μέχρι τα εθνικιστικά αποσχιστικά κινήματα στο Νταγκεστάν [33], είναι ίσως το πιο ασταθές ζήτημα στον Βόρειο Καύκασο, όπου τα σύνορα αναδιαμορφώνονταν συνεχώς τον περασμένο αιώνα. Η επίσημη επικύρωση του ρωσικού Συνταγματικού Δικαστηρίου για την απόκτηση γης της Ινγκουσετίας από τον Καντίροφ έθεσε τώρα ένα προηγούμενο για την αναθεώρηση των συνόρων -κάτι που είχε αποφευχθεί από καιρό, και για καλό λόγο. Στην πραγματικότητα, μια ομάδα Ρώσων εμπειρογνωμόνων για τον Βόρειο Καύκασο προέβλεψε πρόσφατα [34] ότι η ανυπόληπτη συμπεριφορά του Kadyrov αυξάνει τον κίνδυνο της όξυνσης των λαϊκών παραπόνων και της αναζωπύρωσης της εξέγερσης στην περιοχή. Καθώς ο Τσετσένος ηγέτης συνεχίζει να επιδιώκει τις επιθετικές περιφερειακές πολιτικές του και τις ανεξάρτητες διεθνείς σχέσεις του, κινδυνεύει να ωθήσει τον Βόρειο Καύκασο, μια περιοχή που σήμερα απολαμβάνει μια αβέβαιη ειρήνη μετά από δεκαετίες πολέμου, πίσω σε μια επικίνδυνη αποσταθεροποίηση.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/chechnya/2019-02-04/send-chechen...