Η Κίνα θα καταλάβει την Ταϊβάν; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Κίνα θα καταλάβει την Ταϊβάν;

Οι ευσεβείς πόθοι στο Πεκίνο, την Ταϊπέι και την Ουάσινγκτον θα μπορούσε να σημάνουν πόλεμο το 2019

Το κυριότερο αντιπολιτευόμενο κόμμα της Ταϊβάν, το Kuomintang, έχει μια αισιόδοξη άποψη του Πεκίνου, που απορρίπτει την ιδέα ότι η Κίνα μπορεί να εισβάλει. «Δεν υπάρχει πρόβλημα», δήλωσε ο πρώην πρόεδρος Ma Ying-jeou [12] πέρυσι. «Σήμερα η κορυφαία στρατηγική του Πεκίνου είναι η ειρηνική άνοδος», έγραψε ο δημοσιογράφος Huang Nian [13] τον Απρίλιο. «Η δια της βίας επανένωση θα μπορούσε να την εκτροχιάσει».

Αυτός ο εφησυχασμός οδήγησε την Ταϊβάν να παραμελήσει τις ένοπλες δυνάμεις της. Οι στρατιωτικοί της Ταϊβάν υποφέρουν από μια απεγνωσμένη έλλειψη αξιωματικών -σχεδόν οι μισές από όλες τις θέσεις υπολοχαγών είναι κενές [14]. Το 2018, η Ταϊβάν έκανε τα πράγματα χειρότερα. Ακριβώς όταν οι συζητήσεις για «βίαιη επανένωση» αυξάνονταν στην ηπειρωτική Κίνα, η κυβέρνηση σταμάτησε [14] την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία -αλλά επέτρεψε σε κατάδικους [15] να υπηρετήσουν. Το ηθικό βούλιαξε. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνέστησαν στην Ταϊβάν να εξετάσει την αποκατάσταση της υποχρεωτικής στρατολόγησης. «Η μετάβαση στον εθελοντικό στρατό ήταν ένα λάθος», κατέληξαν οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ [14]. Σε δημοσκόπηση του Απριλίου του 2018 [16], περισσότερο από το 40% των Ταϊβανέζων δήλωσαν ότι δεν είχαν «καθόλου εμπιστοσύνη» ότι ο στρατός τους θα μπορούσε να υπερασπιστεί την Ταϊβάν˙ αλλά το 65% είχε πειστεί ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας δεν θα αναλάβει στρατιωτική δράση εναντίον του νησιού˙ και μόνο 6% πίστευαν ότι μια επίθεση ήταν «πολύ πιθανή».

«ΠΡΩΤΑ Η ΑΜΕΡΙΚΗ» ΣΤΗΝ ΟΥΑΣΙΝΓΚΤΟΝ

Η μαρασμός των ταϊβανέζικων ενόπλων δυνάμεων έχει αυξήσει την στρατιωτική εξάρτηση της Ταϊβάν από τις Ηνωμένες Πολιτείες -ακριβώς όταν πολλοί στο Πεκίνο αμφισβητούν την δέσμευση των ΗΠΑ για την Ταϊβάν. Το δόγμα «Πρώτα η Αμερική» του Trump έχει πείσει πολλούς Κινέζους ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι τώρα πολύ απομονωτικές για να έρθουν προς άμυνα της Ταϊβάν. «Η Αμερική σίγουρα θα θυσιάσει την Ταϊβάν», επισήμαιναν οι Global Times [20] το 2017. «Με την παραδοχή του Πρώτα η Αμερική ... οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πιθανό να στείλουν στρατεύματα για να πολεμήσουν για την Ταϊβάν».

Επί δεκαετίες, μια πολιτική των ΗΠΑ «διπλής αποτροπής» βοήθησε στην πρόληψη των συγκρούσεων στο Στενό της Ταϊβάν. Η Ουάσιγκτον προειδοποίησε το Πεκίνο να μην επιτεθεί στην Ταϊβάν χωρίς να έχει προκληθεί, αλλά καθησύχασε τους Κινέζους ηγέτες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα υποστήριζαν την ανεξαρτησία της Ταϊβάν. Είπαν στην Ταϊπέι, με την σειρά της, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έρθουν σε υπεράσπισή της -αρκεί να μην προκαλέσει το Πεκίνο, δηλώνοντας την ανεξαρτησία της. Το να λειτουργήσει αυτή η πολιτική σήμαινε μια πορεία σε μια λεπτή γραμμή, αλλά εδώ και δεκαετίες, η διπλή αποτροπή επέτρεψε στην Ταϊβάν να απολαύσει μια de facto ανεξαρτησία και βοήθησε στην πρόληψη ενός πολέμου με την Κίνα.

Ο Τραμπ έχει αναστατώσει αυτή την λεπτή ισορροπία. Τον Δεκέμβριο του 2016, η Τσάι τηλεφώνησε στον Τραμπ να τον συγχαρεί για τη νίκη του. Η εισερχόμενη διοίκηση Trump άρχισε τότε να μιλά για «επανεξέταση» της πολιτικής της «Μιας Κίνας», σύμφωνα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ως μοναδική νόμιμη κυβέρνηση της Κίνας, αλλά διατηρούν ανεπίσημες σχέσεις με την Ταϊβάν.

Το Πεκίνο ήταν εξοργισμένο. Ο Xi αρνήθηκε να μιλήσει με τον Trump μέχρι να ξαναδεσμεύσει τις Ηνωμένες Πολιτείες στην πολιτική της «Μιας Κίνας». Τον Φεβρουάριο, ο Τραμπ συνθηκολόγησε. Σε τηλεφωνική κλήση με τον Xi, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την πολιτική της «Μιας Κίνας». «Ο Trump έχασε την πρώτη μάχη του με τον Xi», καυχήθηκε [18] ο ακαδημαϊκός του Πεκίνου, Shi Yinhong, στους New York Times. «Θα θεωρείται ως χάρτινος τίγρης».

Πέρυσι, όμως, το εκκρεμές γύρισε πίσω προς την αντιπαράθεση. Τον Φεβρουάριο, το Κογκρέσο πέρασε την Ταξιδιωτική Πράξη για την Ταϊβάν, ενθαρρύνοντας (αλλά όχι απαιτώντας) υψηλού επιπέδου αξιωματούχους των ΗΠΑ να επισκεφθούν την Ταϊβάν και αξιωματούχους υψηλού επιπέδου της Ταϊβάν να επισκεφθούν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το φθινόπωρο, ο Trump ξεκίνησε εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, δημιουργώντας άγχος στους Κινέζους εθνικιστές. Πιστεύουν τώρα ότι ο Trump χρησιμοποιεί την Ταϊβάν ως μέρος ενός νέου Ψυχρού Πολέμου κατά της Κίνας, δημιουργώντας μια αίσθηση επείγουσας ανάγκης για επανένωση.

ΕΝΑ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ

Η Κίνα θα μπορούσε να κινηθεί για να καταλάβει την Ταϊβάν πριν από το 2020, όταν μερικοί Κινέζοι φοβούνται ότι οι προεδρικές εκλογές της Ταϊβάν θα κλείσουν το παράθυρο ευκαιρίας του Πεκίνου για στρατιωτική δράση. Πολλοί Κινέζοι εθνικιστές της ηπειρωτικής Κίνας ήταν απογοητευμένοι παρά ανακουφισμένοι από την κακή εμφάνιση του -υπέρ της ανεξαρτησίας- DPP στις τοπικές εκλογές της Ταϊβάν τον περασμένο Νοέμβριο. Αυτή η απροκάλυπτη αντίδραση αποκαλύπτει έναν ανησυχητικό υπολογισμό: Εάν αποδυναμωθεί η Tsai και το DPP χάσει την προεδρία το 2020 από έναν υποψήφιο περισσότερο φιλο-κινεζικό, θα χαθεί η ευκαιρία για «καταναγκαστική επανένωση». «Τι κρίμα», έγραψε ένας χρήστης του Weibo από το Πεκίνο [7] για τις απώλειες του DPP. «Μπορεί να είμαστε πιο μακριά από την ημέρα της επανένωσης». Είναι το μισητό DPP που δίνει στους Κινέζους εθνικιστές το πρόσχημα να πάρουν πίσω την Ταϊβάν τώρα.

Αυτή η απογοήτευση τροφοδότησε μια αίσθηση επείγουσας ανάγκης μεταξύ πολλών Κινέζων εθνικιστών. «Απαιτώ η ηπειρωτική Κίνα να θέσει ένα χρονοδιάγραμμα για την επανένωση», έγραψε ένας εξοργισμένος χρήστης του Weibo [7] τον Νοέμβριο. «Είτε ειρηνικά είτε δια της βίας, παρακαλώ μην το σέρνετε ξανά και ξανά».