Τι να περιμένει κανείς στην δεύτερη διάσκεψη κορυφής με την Βόρεια Κορέα

Καθώς ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ και ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Kim Jong Un, ετοιμάζονταν για μια ιστορική συνάντηση ενώπιος ενωπίω στην Σιγκαπούρη τον περασμένο Ιούνιο, ένα ερώτημα κυριαρχούσε: Οι δυο τους θα επέστρεφαν στην οργή που χαρακτήριζε την σχέση τους το 2017; Εκείνη την χρονιά, ένας σταθερός ρυθμός πυρηνικών δοκιμών και δοκιμών πυραύλων στην Βόρειο Κορέα ώθησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να μιλήσουν για στρατιωτικά χτυπήματα «ματώματος της μύτης» για να αναγκάσουν τον Kim να αποπυρηνικοποιήσει.

Ο Trump και ο Kim στην διάρκεια της πρώτης συνάντησής τους στην Σιγκαπούρη, τον Ιούνιο του 2018. JONATHAN ERNST/REUTERS
----------------------------------------------------------------------

Η σύνοδος κορυφής της Σιγκαπούρης δεν ήταν ούτε μια σημαντική επιτυχία ούτε μια απόλυτη καταστροφή. Οι ηγέτες εξέδωσαν μια κοινή δήλωση [1] που δέσμευσε την Βόρεια Κορέα σε μια πιο αόριστη υπόσχεση -«να εργαστεί για την πλήρη αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου»- σε σύγκριση με εκείνες που είχε κάνει για το ίδιο θέμα το 2005 [2] και το 2007 [3]. Φωτογραφίες του Trump και του Kim σε χειραψία μπροστά στις σημαίες των ΗΠΑ και της Βόρειας Κορέας προσέδωσαν αδικαιολόγητη νομιμοποίηση σε ένα από τα πιο βάναυσα καθεστώτα στον κόσμο. Και χωρίς να δώσει προηγούμενη προειδοποίηση στην Σεούλ, ο Trump πρότεινε να αναστείλει τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τη Νότια Κορέα, χαρακτηρίζοντάς τις ως «πολύ προκλητικές» [4].

Τίποτε από αυτά δεν ήταν άριστο. Αλλά η ιστορία υποδηλώνει ότι δεν υπάρχουν τέλειες εκβάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βόρειας Κορέας -μόνο ατελείς [ή] και φρικτές. Και ο Trump πέτυχε κάποια καλά πράγματα στην Σιγκαπούρη. Εξασφάλισε την δέσμευση του Κιμ να επαναπατρίσει τα λείψανα των Αμερικανών στρατιωτών που σκοτώθηκαν στον Πόλεμο της Κορέας και καθιέρωσε την βάση για μια σχέση εμπιστοσύνης, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε διπλωματική διαδικασία η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποπυρηνικοποίηση ή διαρκή ειρήνη. Εξίσου σημαντικό, η σύνοδος κορυφής δεν τελείωσε με κανέναν από τους δυο ηγέτες να φεύγει από τις διαπραγματεύσεις, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει έναν καταστροφικό πόλεμο.

Από όλα αυτά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που προέρχονται από την σύνοδο κορυφής της Σιγκαπούρης, η εκπληκτική περιπάθεια που έχει αναπτυχθεί μεταξύ του Trump και του Kim έχει αποδειχθεί ο μεγαλύτερος παράγοντας του παιχνιδιού. Αν και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτής της ασυνήθιστης σχέσης μένει να φανούν, [η σχέση τους] αλλάζει ήδη το διπλωματικό τοπίο -με τρόπους που θέτουν τον Trump σε μια ιδιαίτερα μειονεκτική θέση καθώς κατευθύνεται στο Ανόι.

«ΕΡΩΤΕΥΘΗΚΑΜΕ»

Στο Ανόι, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ξεπεράσουν νέα και διαφορετικά εμπόδια για τον στόχο τους της αποπυρηνικοποίησης απ’ ό, τι στην Σιγκαπούρη. Το πρώτο είναι η προσωπική επένδυση του Trump στην θερμή σχέση του με τον «πολύ έντιμο» και «καταπληκτικό» Kim. Τους μήνες που ακολούθησαν τις αμοιβαίες χειραψίες στην Σιγκαπούρη, οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν μια σειρά ιδιωτικών επιστολών που επέσπευσαν ένα πλήρες φλερτ (bromance). Όπως ο Τrumπ εκστόμισε σε μια συγκέντρωση τον Σεπτέμβριο [5], «μου έγραψε ωραία γράμματα. Και είναι σπουδαία γράμματα. Ερωτευθήκαμε» (“He wrote me beautiful letters. And they’re great letters. We fell in love”).

Αυτό το φλερτ είναι κατά πάσα πιθανότητα προτιμότερο από την σχέση τους πριν από λίγο περισσότερο από ένα χρόνο, όταν οι Trump και Kim αντάλλασσαν προσβολές στο όνομα μιας πυρηνικής ακροσφαλούς διπλωματίας. Αλλά ο Trump φαίνεται να μπερδεύει την σχέση του με τον Kim με μια απόδειξη ότι η πραγματική απειλή από την Βόρεια Κορέα έχει υποχωρήσει. Στην ίδια συγκέντρωση του Σεπτεμβρίου, για παράδειγμα, ο Trump ισχυρίστηκε ότι «τα πάμε περίφημα» και αναφέρθηκε στο πρόβλημα της Βόρειας Κορέας με παρελθοντικούς όρους. Αλλά οι δυνατότητες της Βόρειας Κορέας εξακολουθούν να είναι άθικτες. Η χώρα εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 20 έως 60 πυρηνικά όπλα. Οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι (intercontinental ballistic missiles, ICBM) ενδέχεται σύντομα να έχουν την ικανότητα να μεταφέρουν αυτά τα όπλα στις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες. Και τα στοιχεία δείχνουν ότι το καθεστώς εξακολούθησε να βελτιώνει τα πυρηνικά προγράμματα [6] και τα προγράμματα βαλλιστικών πυραύλων [7] κρυφίως (μια πρόσφατη αναφορά του Center for Strategic and International Studies, για παράδειγμα, ταυτοποίησε 20 μη δηλωμένες πυραυλικές βάσεις). Όταν ο Trump υποδηλώνει ότι η πυρηνική απειλή της Βόρειας Κορέας είναι κάτι από το παρελθόν, η Πιονγκγιάνγκ αντιμετωπίζει λιγότερες πιέσεις για να λάβει πραγματικά μέτρα για να διαλύσει τις δυνατότητές της.

Ο Ειδικός Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ για την Βόρεια Κορέα, Stephen Biegun, σε ένα ταξίδι του στη Νότια Κορέα, τον Φεβρουάριο του 2019. KIM HONG-JI/REUTERS
----------------------------------------------------------