Η πειστική έκκληση από την Κεντρική Ευρώπη: Αφήστε μας να μπούμε στο ΝΑΤΟ

Σε ένα σημείο, ο Βαλέσα προσπάθησε να πάρει τα πράγματα στα χέρια του. Κατάφερε να κάνει τον Γέλτσιν να τον συντροφέψει σε ένα δείπνο τον Αύγουστο του 1993 στην Βαρσοβία, όπου το αλκοόλ φέρεται να κυλούσε ασυνήθιστα ελεύθερα. Ο Βαλέσα έκανε τον Γέλτσιν να εκδώσει μια δήλωση [4] που υποδεικνύει ότι η Ρωσία δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη της Πολωνίας στο ΝΑΤΟ. Ο Βαλέσα ειδοποίησε αμέσως την Ουάσινγκτον για την ευκαιρία, αλλά προς έντονη απογοήτευσή του, η Ουάσιγκτον εξακολούθησε να διστάζει και οι βοηθοί του Γέλτσιν σύντομα βρήκαν τρόπους να υποχωρήσουν από την συμφωνία. Στις αρχές του 1994, ο Βαλέσα και άλλοι Πολωνοί παραπονέθηκαν στους Αμερικανούς ομολόγους τους ότι εάν «δεν υλοποιηθούν ξεκάθαροι καρποί ... τότε ίσως χρειαστεί να ψάξουν για ‘άλλες διευθετήσεις’».

Παρόλο που ο Βαλέσα δεν έλαβε την άμεση ένταξη στο ΝΑΤΟ στην οποία ήλπιζε μετά το δείπνο του με τον Γιέλτσιν, τα επιχειρήματά του και εκείνα των Κεντρο-ευρωπαίων ομολόγων του είχαν σπόρους που αργότερα θα έφερναν καρπούς. Τα μέλη της RAND που είχαν επισκεφθεί την Βαρσοβία το 1990, για παράδειγμα, θα προχωρούσαν για να γράψουν μια σειρά άρθρων και εκθέσεων επιρροής κάνοντας έκκληση για επέκταση του ΝΑΤΟ στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα εξέφρασε την υποστήριξή του στην διεύρυνση, στην εκστρατεία για τις ενδιάμεσες εκλογές του 1994. Και, το πιο σημαντικό, οι εκκλήσεις από ηγέτες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έκαναν μια βαθιά εντύπωση στον πρόεδρο των ΗΠΑ. Ο Κλίντον, που ήταν πάντα καταπληκτικός εγχώριος πολιτικός, σηματοδότησε την υποστήριξή του για την επέκταση του ΝΑΤΟ κάνοντας μια σημαντική ομιλία [5] σε ένα προάστιο του Ντιτρόιτ με πολλούς κατοίκους πολωνικής καταγωγής, στα τέλη του 1996.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το δίκαιο ήταν στην πλευρά των χωρών που είχαν υποφέρει πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα. Αφότου αμφότεροι οι Γέλτσιν και Κλίντον επανεξελέγησαν με ασφάλεια για δεύτερη θητεία και επανεγκαταστάθηκαν [στην εξουσία], η Ουάσιγκτον συνεργάστηκε με τους ηγέτες του ΝΑΤΟ για να εξασφαλίσει ότι, το 1997, η συμμαχία θα καλέσει την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Τσεχική Δημοκρατία να ξεκινήσουν τις αναγκαίες πολιτικές και στρατιωτικές προετοιμασίες για είσοδο δύο χρόνια αργότερα, κατά την διάρκεια της πεντηκοστής επετείου της συμμαχίας.

Σήμερα μιλάμε για διεύρυνση του ΝΑΤΟ σχεδόν αποκλειστικά στο πλαίσιο των εντάσεων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας. Αλλά αυτή η ιστορία δεν πρέπει να σκιάζει εκείνη που ανήκει στους Κεντρο-ευρωπαίους και τους Ανατολικο-ευρωπαίους, των οποίων οι πράξεις κατά την δεκαετία μετά την πτώση του Τείχους το 1989 είχαν πολλά να κάνουν με την ένταξη των χωρών τους στην συμμαχία το 1999. Οι εκκλήσεις τους να αφεθούν να εισχωρήσουν στο ΝΑΤΟ -διερευνητικές το 1990, αλλά όλο και περισσότερο επίμονες κατά την διάρκεια της δεκαετίας του '90- ήταν τελικά πειστικές και δεν έπαιξαν καθόλου μικρό ρόλο στην έναρξη της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ πριν από είκοσι χρόνια, σαν σήμερα.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2019-03-12/convincing-call-centr...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Collapse-Accidental-Opening-Berlin-Wall/dp/046504...
[2] https://nsarchive.gwu.edu/briefing-book/russia-programs/2018-10-02/clint...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/russia-fsu/2014-08-11/broken-pro...
[4] https://www.nytimes.com/1993/08/26/world/yeltsin-understands-polish-bid-...
[5] https://www.nato.int/docu/speech/1996/s961022a.htm

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition