Θα γίνει ο κωμικός ηθοποιός ο επόμενος πρόεδρος της Ουκρανίας;

Ο μακρόχρονος πολιτικός γνώστης και παρουσιαστής της τηλεόρασης Taras Berezovets, χαρακτηρίζοντας την διάθεση του Ποροσένκο είπε ότι έχει «αυτοπεποίθηση όπως ο διάβολος», παρά τα αποτελέσματα. Καθώς τα αποτελέσματα έρχονταν, ο Ποροσένκο άρχισε να ερεθίζεται αμέσως, αποκαλώντας τον [11] Zelenskiy ως δώρο στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν. «Αυτός [ο Πούτιν] ονειρεύεται έναν ήπιο, υποτακτικό, ευγενικό, χαχανίζοντα, άπειρο, αδύναμο, ιδεολογικά άμορφο και πολιτικά αβέβαιο πρόεδρο. Θα του δώσουμε αυτό;».

ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΝΙΚΗΣΕΙ;

Παρά την ισχυρή επίδοση του Zelenskiy στον πρώτο γύρο, η νίκη του απέχει πολύ από το να είναι βέβαιη. Πρώτον, οι δύο υποψήφιοι συμφώνησαν σε ένα ζωντανό debate και ο Ποροσένκο είναι ένας έμπειρος συνομιλητής, ενώ ο Zelenskiy έχει κάνει βασικά αριθμητικά λάθη όταν μιλούσε για ιδέες πολιτικής κατά το παρελθόν. Ο Ποροσένκο είναι επίσης δυνατός στην πορεία της προεκλογικής εκστρατείας –«σαν πύραυλος», σύμφωνα με τον Berezovets. Ορισμένες φορές κατά την διάρκεια αυτού του κύκλου, ωστόσο, ο πρόεδρος προέκυψε ως συγκαταβατικός και υπερόπτης, κάνοντας κατήχηση σε απλούς Ουκρανούς που ρωτούσαν βασικές, λογικές ερωτήσεις. Είπε σε έναν άνθρωπο που τον ρώτησε πώς θα πολεμήσει την διαφθορά: «Πηγαίνετε στην εκκλησία, ανάψτε ένα κερί, γιατί δεν είστε πιστός. Και ο Κύριος θα σας κατευνάσει» [12].

Ο Zelenskiy διεξήγαγε μια παράδοξη εκστρατεία, παίζοντας σε κωμικούς θιάσους σε όλη την χώρα και χρησιμοποιώντας μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, πραγματοποίησε επίσης πολυάριθμες συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με ειδικούς από την κοινωνία των πολιτών και φάνηκε να ακούει πραγματικά. Σε μια συνομιλία με ηγέτες των επιχειρήσεων, τόνισε ότι και αυτός ήταν ιδιοκτήτης επιχείρησης και μπορούσε να κατανοήσει τις ανησυχίες της κοινότητας.

Αλλά ο Zelenskiy έχει ευάλωτα σημεία. Δεν έχει σοβαρούς στρατιωτικούς ή εθνικούς συμβούλους ασφαλείας, ενώ η επίδοση του Ποροσένκο ως πρόεδρος εν καιρώ πολέμου είναι ίσως η μεγαλύτερη δύναμή του. Ο Ποροσένκο έχει καταστήσει κεντρική στην προεκλογική εκστρατεία του την φιλοδοξία της Ουκρανίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, ενώ ο Zelenskiy έχει την τάση να τονίζει τα εσωτερικά ζητήματα. Αν και ο Zelenskiy υποστηρίζει την ιδέα της ένταξης στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, υποσχέθηκε να διεξαγάγει δημοψήφισμα για το τελευταίο, πιθανότατα, προκειμένου να προσελκύσει ψηφοφόρους με φιλο-ρωσικές συμπάθειες από τη νότια και ανατολική Ουκρανία για να τον υποστηρίξουν. Αλλά αυτοί οι ψηφοφόροι είναι απίθανο να ικανοποιηθούν. Από την στιγμή που ο πρόεδρος θα είναι στην εξουσία, οι επιλογές του για την εξωτερική πολιτική θα περιοριστούν από την κοινή γνώμη και η κοινή γνώμη είναι σαφής: Η πλειοψηφία των Ουκρανών υποστηρίζει την ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ και το κοινοβούλιο έχει κατοχυρώσει στο σύνταγμά της την Δυτική πορεία της χώρας και την δέσμευση να επιδιώξει την προσχώρησή της σε αυτούς τους οργανισμούς. Αφού έχασε 13.000 ανθρώπους σε έναν πόλεμο που ξεκίνησε η Ρωσία στη Ντόνμπας, οι Ουκρανοί δεν θα μετακινηθούν στο ζήτημα αυτό.

Ο Zelenskiy μπορεί να είναι ένας αυτοδημιούργητος εκατομμυριούχος, αλλά θα πρέπει να εξηγήσει καλύτερα την σχέση του με τον περιβόητο ολιγάρχη Ihor Kolomoisky, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης του «1+1», του τηλεοπτικού καναλιού που προβάλλει τα σόου του Zelenskiy. Ο Kolomoisky και ο Ποροσένκο έγιναν πικροί αντίπαλοι, αφότου ο πρόεδρος εθνικοποίησε την PrivatBank του Kolomoisky στα τέλη του 2016˙ ένας ανεξάρτητος έλεγχος από την συμβουλευτική εταιρικών ερευνών Kroll έδειξε ότι οι ολιγάρχες είχαν λεηλατήσει την τράπεζα στο επίπεδο των 5,5 δισ. δολαρίων. Ορισμένοι ειδικοί [13] υποστηρίζουν ότι ο Kolomoisky είναι ο εγκέφαλος πίσω από την άνοδο του Zelenskiy και ότι ο κωμικός δεν είναι τίποτα περισσότερο από εύπλαστος πηλός στα χέρια ενός ολιγάρχη που θέλει εκδίκηση. (Φυσικά, ο Ποροσένκο είναι κι ο ίδιος ένας ολιγάρχης με διασυνδέσεις με πολλούς δυσάρεστους ανθρώπους [14] που έχουν κλέψει από τον κρατικό προϋπολογισμό).

Αν και είναι εύκολο να εστιάσει κάποιος στις προεδρικές εκλογές, οι βουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου είναι ακόμη πιο σημαντικές για το μέλλον της Ουκρανίας. Το Κοινοβούλιο, εξάλλου, είναι το όργανο που καθορίζει τις οικονομικές πολιτικές της χώρας. Οι περισσότεροι ειδικοί προβλέπουν ένα πιο κατακερματισμένο και λιγότερο μεταρρυθμιστικό νομοθετικό σώμα από το τρέχον. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ήταν ατυχές, διότι το κοινοβούλιο και ο πρόεδρος θα πρέπει να εργαστούν από κοινού για να πραγματοποιήσουν πραγματική πρόοδο κατά της διαφθοράς και να κάνουν την οικονομία όντως να αναπτυχθεί. Τέλος, η εγκαθίδρυση ενός ανεξάρτητου δικαστηρίου κατά της διαφθοράς, όπως επέμεινε το ΔΝΤ, θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ότι η Ουκρανία κινείται προς την σωστή κατεύθυνση. Άλλες ενδείξεις που πρέπει να προσέξει κανείς συμπεριλαμβάνουν την αντιμετώπιση των ζωηρών ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών της Ουκρανίας και την ικανότητα των νέων θεσμικών οργάνων της χώρας να διερευνούν και να διώκουν αξιωματούχους. Το αποτέλεσμα των κοινοβουλευτικών εκλογών, μαζί με εκείνο των προεδρικών, θα δείξει πόσο σοβαρή είναι στην πραγματικότητα η Ουκρανία σχετικά με το να αφήσει πίσω της ένα σύστημα που πλουτίζει τις ελίτ και φτωχοποιεί όλους τους άλλους.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2019-04-02/will-comic-ac...