Ο Μπόλτον ήταν η καλύτερη επιλογή του Trump, μέχρι που δεν ήταν

Σε λιγότερο από τρία χρόνια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε τρεις άκρως διαφορετικούς Συμβούλους Εθνικής Ασφάλειας: Έναν βοηθό [της προεκλογικής του] καμπάνιας με πολυτάραχο παρελθόν, έναν σεβαστό στρατηγό, και έναν ιδεολόγο με ισχυρές απόψεις προφανώς σε συμφωνία με τις δικές του. Όλοι τελικά απέτυχαν. Η απόλυση του John R. Bolton είναι μόνο το τελευταίο και πιο δραματικό επεισόδιο στις ωδίνες της εθνικής ασφάλειας του Trump. Αν και ο απερχόμενος σύμβουλος πορεύθηκε μέσα από δύσκολες πολιτικές για το Ιράν και άλλα ζητήματα, το αυστηρό, ασυμβίβαστο στυλ του αποδείχθηκε, με την πάροδο του χρόνου, απαράδεκτο για τον πρόεδρο, ο οποίος «διαφώνησε έντονα με πολλές από τις προτάσεις του». Η απόλυσή του υπογραμμίζει την δυσκολία να καλυφθεί αυτός ο συγκεκριμένος ρόλος, είτε του έντιμου μεσολαβητή είτε του ειλικρινούς συμβούλου, για έναν πρόεδρο που αποστρέφεται τις διαδικασίες και τείνει να ακολουθεί το «ένστικτό» του.

Ο Trump και ο Bolton στο Οβάλ Γραφείο, τον Αύγουστο του 2019. Doug Mills / The New York Times / Redux
------------------------------------------------------------------

Το έργο του συμβούλου εθνικής ασφάλειας είναι μια προεδρική δημιουργία, που δεν είναι θεσμοθετημένη από τη νομοθεσία ούτε απαιτεί επιβεβαίωση από την Γερουσία. Στην ιδανική περίπτωση, ο σύμβουλος συνδέει τον πρόεδρο με άλλους ανώτερους αξιωματούχους, διαβεβαιώνει ότι [ο πρόεδρος] ακούει όλες τις σχετικές απόψεις και βλέπει ότι οι πολιτικές αποφάσεις του [προέδρου] μεταφράζονται σε δράση. Στην πράξη, η ικανότητα των συμβούλων να λειτουργούν αποτελεσματικά εξαρτάται λιγότερο από την διαδικασία που καθιερώνουν παρά από τις τάσεις και τις προτιμήσεις του προέδρου που υπηρετούν.

Λίγοι πρόεδροι σκέφτηκαν λιγότερο σχετικά με την διαχείριση της πολιτικής εθνικής ασφάλειας την ημέρα που εισήλθαν στο Λευκό Οίκο από όσο ο Donald J. Trump. Είχε κατεβεί [στις εκλογές] για πρόεδρος χωρίς πραγματικά να περιμένει να κερδίσει και επικεντρώθηκε ελάχιστα στις λεπτομέρειες της διοίκησης ακόμα και αφότου κέρδισε. Στον Λευκό Οίκο, ο Trump απέφυγε τις επίσημες διαδικασίες και εξειδικεύεις και αντ' αυτού βασίστηκε στις συχνά μεταβαλλόμενες παρορμήσεις του.

Κάθε ένας από τους τρεις συμβούλους εθνικής ασφάλειας του Trump προσπάθησε, με μικτή επιτυχία, να προσαρμόσει στα ένστικτα του προέδρου μια διαδικασία που φέρνει την κυβερνητική εξειδίκευση στην διαδικασία λήψης αποφάσεων. Ο Μπόλτον ήταν ίσως ουσιαστικά και ιδιοσυγκρασιακά ο πιο κατάλληλος για να βοηθήσει τον Trump να ακολουθήσει την εξωτερική πολιτική του «Πρώτα η Αμερική». Αλλά ακόμα και αυτός βρέθηκε σε δυσαρμονία με τον αποφασιστικά ευμετάβλητο πρόεδρο. Και το βασικό στιλ του Μπόλτον -που σπεύδει να πάρει αποφάσεις, εξαιρώντας τους συμβούλους με αποκλίνουσες απόψεις- μπορεί να έφερε βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, αλλά με την πάροδο του χρόνου ήταν μια συνταγή για καταστροφή της πολιτικής.

ΕΝΑ ΑΠΟΡΡΙΦΘΕΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ

Η αρχική επιλογή του Trump για Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, ο συνταξιούχος αντιστράτηγος Michael Flynn, ήταν ο ανώτερος σύμβουλος της καμπάνιας του για την πολιτική εθνικής ασφάλειας. Ο Flynn ήταν μια περίεργη επιλογή. Είχε ακραίες απόψεις σχετικά με την απειλή της ισλαμικής τρομοκρατίας, αμφισβητούμενες σχέσεις με ξένες οντότητες και κυβερνήσεις, και μια ρόδινη άποψη για την Ρωσία. Είχε επίσης απολυθεί από την τελευταία κυβερνητική δουλειά του [κατηγορηθείς] για διοικητική ανικανότητα. Αλλά ο Trump αξιολόγησε την πίστη του, και αγνόησε τις παρακλήσεις τόσο του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα όσο και του Chris Christie, του αρχικού προέδρου της μεταβατικής ομάδας του, που προειδοποίησαν τον επερχόμενο πρόεδρο να μην διορίσει τον Flynn.

Ο Flynn ήταν ακατανόητος από την αρχή. Υποτίθεται ότι θα καθιερωνόταν ως το μόνο κέντρο εξουσίας για τις υποθέσεις εθνικής ασφάλειας στον Λευκό Οίκο. Αντίθετα, αγωνίστηκε για πρόσβαση, προσοχή, και έλεγχο με προσωπικότητες όπως ο Steve Bannon, επικεφαλής στρατηγιστής του προέδρου, ο οποίος εξασφάλισε μια θέση στην βασική Επιτροπή Διευθυντών του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (NSC), και ο Jared Kushner, γαμπρός του προέδρου, ο οποίος χρησίμευσε ως κύριος αγωγός μεταξύ Trump και ορισμένων ξένων κυβερνήσεων. Πριν ο Flynn μπορέσει να κάνει περισσότερα από το να προσλάβει μερικούς ανθρώπους που μοιράζονταν την σκοτεινή άποψή του για τον κόσμο, ενεπλάκη σε μια διαμάχη που επικεντρωνόταν στις επαφές του με τον Ρώσο πρεσβευτή μετά τις εκλογές. Εκδιωγμένος μόλις 24 ημέρες στην δουλειά, ο Flynn κατέγραψε ρεκόρ για την συντομότερη θητεία έναντι όποιου υπηρέτησε στην θέση αυτή.

Ο Flynn ήταν μια από τις λίγες προσωπικότητες της εθνικής ασφαλείας που γνώριζε ο Trump προσωπικά, και όταν ήρθε η ώρα να τον αντικαταστήσει, ο Trump έπρεπε να αυτοσχεδιάσει. Για άλλους τέτοιους διορισμούς, είχε επιλέξει ανθρώπους που ταίριαζαν με την θέση -είτε ισχυρούς στρατηγούς όπως ο James Mattis και ο John Kelly, τους οποίους διόρισε αντίστοιχα ως υπουργούς Άμυνας και Εσωτερικής Ασφάλειας είτε επιτυχημένα στελέχη επιχειρήσεων όπως ο Rex Tillerson, Διευθύνων Σύμβουλος της ExxonMobil που έγινε ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών του Trump.