Η πανδημική νόσος αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια

Στις 13 Ιανουαρίου 2017, οι αξιωματούχοι της εθνικής ασφάλειας συγκεντρώθηκαν στον Λευκό Οίκο για να καταγράψουν μια απάντηση σε μια παγκόσμια πανδημία. Ένας νέος ιός εξαπλωνόταν με ανησυχητική ταχύτητα, προκαλώντας καθυστερήσεις στις παγκόσμιες μεταφορές, διακοπές της αλυσίδας εφοδιασμού, και πτώση των τιμών των μετοχών. Με το εμβόλιο να βρίσκεται πολλούς μήνες μακριά, η υποδομή υγειονομικής περίθαλψης στις ΗΠΑ ήταν πολύ πιεσμένη.

Όχι, δεν έκανα λάθος την ημερομηνία. Αυτό συνέβη: Ήταν μέρος μιας μεταβατικής άσκησης που οι απερχόμενοι αξιωματούχοι από την διοίκηση του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα συγκάλεσαν προς όφελος της επερχόμενης ομάδας του προέδρου Donald Trump. Ως Σύμβουλος Εσωτερικής Ασφάλειας και Αντιτρομοκρατίας στον πρόεδρο Ομπάμα, ηγήθηκα της άσκησης, στην οποία οι συνάδελφοί μου και εγώ βρισκόμασταν μαζί με την επερχόμενη εθνική ομάδα ασφάλειας για να συζητήσουμε τα πιο πιεστικά προβλήματα εθνικής ασφάλειας που θα αντιμετώπιζαν. Ο Ομπάμα και ο αντιπρόεδρος Τζόζεφ Μπάιντεν έκαναν ύψιστη προτεραιότητα την εξασφάλιση μιας επαγγελματικού επιπέδου μετάβασης, οπότε ακολουθήσαμε το εξαίρετο παράδειγμα των προκατόχων μας, οι οποίοι πραγματοποίησαν μια παρόμοια άσκηση το 2009. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, η νομοθεσία του Κογκρέσου επέβαλε τέτοιες προσπάθειες προκειμένου να διαφυλαχθεί η ασφάλεια της χώρας εν μέσω προεδρικών μεταβάσεων.

Ο Trump ενημερώνει τον Τύπο για το ξέσπασμα του κορωνοϊού, στον Λευκό Οίκο, τον Φεβρουάριο του 2020. C.S. Muncy/Redux
----------------------------------------------------------------------------------

Κατά την διάρκεια της άσκησης, δημιουργήσαμε πιθανά σενάρια και προσφέραμε τα διδάγματα. Αν και η άσκηση ήταν απαραίτητη, τα συγκεκριμένα σενάρια που επιλέξαμε δεν ήταν. Περιλάβαμε ένα σενάριο πανδημίας επειδή πίστευα τότε [1], και προειδοποιώ έκτοτε [2], ότι η εμφάνιση μιας μολυσματικής νόσου θα μπορούσε να αποτελέσει έναν από τους σοβαρότερους κινδύνους για τη νέα διοίκηση.

Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τώρα την καινοφανή επιδημία κορωνοϊού (COVID-19) του 2019, ο χρόνος έχει κατά πολύ περάσει ώστε να καταστεί η πανδημία μια προτεραιότητα εθνικής ασφάλειας ανάλογη με την απειλή που αυτή θέτει για την παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα. Οι ΗΠΑ πρέπει να οργανώσουν την κυβέρνησή τους ώστε να αντανακλά αυτήν την κατανόηση και να οικοδομήσει την ικανότητά της να αντιμετωπίσει νέες εστίες -όχι εάν, αλλά όταν, θα συμβούν.

ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Υπάρχουν επαρκείς λόγοι για την αντιμετώπιση της πανδημικής νόσου ως προτεραιότητα εθνικής ασφάλειας. Στην ετήσια παγκόσμια αξιολόγηση απειλών [3], η κοινότητα των Μυστικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ κατέταξε την ευαλωτότητα σε μια μεγάλη έξαρση μεταδοτικής νόσου στις πρώτες απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα.

Από την εμφάνιση του COVID-19 στην Κίνα, σχεδόν 3.000 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και περίπου 90.000 έχουν μολυνθεί (πιθανώς ένας υποτιμημένος αριθμός) σε δεκάδες χώρες, ενώ η μετάδοση [του ιού] μέσα στις κοινότητες έχει αναφερθεί τώρα σε πολλές τοποθεσίες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήδη, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αισθανθεί έναν ευρύ αντίκτυπο -μέσω περικοπών θέσεων εργασίας, της διακοπής των παγκόσμιων αλυσίδων μεταφοράς και εφοδιασμού, της μείωσης των εταιρικών κερδών και της πτώσης-ρεκόρ της χρηματιστηριακής αγοράς την περασμένη εβδομάδα.

Κάποιοι θα δειλιάσουν να εφαρμόσουν τον χαρακτήρα της εθνικής ασφάλειας σε ακόμα ένα θέμα και θα αντιταχθούν στην «ασφαλειοποίηση» της δημόσιας υγείας. Τέτοιες ανησυχίες είναι δικαιολογημένες. Μια κατάλληλη στρατηγική θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στην πολύπλευρη φύση των απειλητικών πανδημιών και θα πρέπει να περιλαμβάνει την διπλωματία και την εξωτερική βοήθεια μαζί με την προετοιμασία για την δημόσια υγεία.

Πάνω απ' όλα, το να γίνει μια πανδημική νόσος θέμα εθνικής ασφάλειας σημαίνει να υπάρξει οργάνωση. Η αντίδραση της κυβέρνησης για να σταματήσει τον COVID-19 είναι το προβλέψιμο αποτέλεσμα της παραμέλησης. Ο Λευκός Οίκος βρίσκεται στην τρίτη προσπάθειά του να ορίσει μια δομή για την αντίδραση των ΗΠΑ. Αρχικά, ο πρόεδρος ανακοίνωσε μια ομάδα εργασίας για τον κορωνοϊό. Στην συνέχεια, εν μέσω της παγκόσμιας εξάπλωσης της ασθένειας και των βυθιζόμενων χρηματιστηριακών αγορών, ορίστηκε ο αντιπρόεδρος Mike Pence να ηγηθεί της προσπάθειας των ΗΠΑ. Λιγότερο από 24 ώρες αργότερα, η διοίκηση ανακοίνωσε έναν διαφορετικό συντονιστή για τον κορωνοϊό από πλευράς Λευκού Οίκου. Η ανάθεση υψηλού επιπέδου ευθύνης και λογοδοσίας είναι κρίσιμη. Αλλά η διοίκηση σπαταλάει πολύτιμο χρόνο μετακινώντας τους τίτλους γύρω-γύρω και επανεφεύροντας τον τροχό.

Η διοίκηση Ομπάμα πήρε πολύτιμα διδάγματα από την κρίση του Ebola στην Δυτική Αφρική το 2014. Ένα από αυτά ήταν ότι το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (National Security Council), το οποίο εδώ και δεκαετίες ήταν το επίκεντρο της αντίδρασης σε κρίσεις και της λήψης αποφάσεων σχετικά με την εθνική ασφάλεια, θα πρέπει να περιλαμβάνει μια ειδική ομάδα ειδικών στις πανδημίες. Για τον σκοπό αυτό, δημιουργήσαμε μια διεύθυνση παγκόσμιας υγειονομικής ασφάλειας και βιοάμυνας, με επικεφαλής έναν ειδικό καριέρας. Αλλά αυτή η μονάδα διαλύθηκε το 2018, και ο άξιος σεβασμού ηγέτης της διορίστηκε αλλού.

Επιπλέον, για πρώτη φορά από την 11η Σεπτεμβρίου 2001, ο Λευκός Οίκος στερείται ενός Συμβούλου Εσωτερικής Ασφάλειας, ο οποίος θα έχει την εξουσία να επιβλέπει την ανταπόκρισή του στις κορυφαίες διεθνικές απειλές της τρομοκρατίας, του κυβερνοπολέμου και των πανδημικών νόσων. Η κυβέρνηση πρέπει να αποκαταστήσει μόνιμη ηγεσία μέσα στον Λευκό Οίκο και να οικοδομήσει ένα αφοσιωμένο προσωπικό από ειδικούς που να μπορούν να σχεδιάσουν και να προετοιμαστούν για κρίσεις όπως αυτή που αντιμετωπίζει τώρα η χώρα.

Η ΜΑΚΡΑ ΠΟΡΕΙΑ

Καθώς ανταποκρίνεται στον COVID-19, η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα για να αντιμετωπίσει ορισμένα προβλήματα που μπορούν να προληφθούν. Σε μια έξαρση, η πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η εξέταση, η απομόνωση και η θεραπεία των ασθενών. Με γνώμονα τέτοιες ανάγκες το 2014, η κυβέρνηση Ομπάμα δημιούργησε ένα δίκτυο από νοσοκομεία ειδικευμένα στον Ebola σε άλλα παθογόνα, εξοπλισμένα ώστε να παρέχουν τα υψηλότερα πρότυπα φροντίδας και ασφάλειας σε ασθενείς με εξαιρετικά μολυσματικές ασθένειες. Ωστόσο, η χρηματοδότηση του δικτύου αναμένεται να λήξει [4] τον Μάιο και, εν πάση περιπτώσει, θα κάλυπτε μόνο ορισμένα από τα πλέον προηγμένα νοσοκομεία. Πολλές από τις εγκαταστάσεις που διαχωρίζουν, εξετάζουν και παρέχουν αρχική θεραπεία για μολυσματικές ασθένειες δεν περιλαμβάνονται σε αυτή την χρηματοδότηση. Η κυβέρνηση θα πρέπει να ενισχύσει το δίκτυο και να παράσχει περαιτέρω εγκαταστάσεις πρώτης γραμμής και στους ανθρώπους της υγείας την σαφήνεια και την προστασία που τους αξίζει.

Υπάρχουν πολλά που είναι ακόμα άγνωστα για την σημερινή απειλή, και αυτή η έλλειψη γνώσεων μπορεί να περιορίσει την αντίδραση της κυβέρνησης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διενεργήσει μόνο ένα κλάσμα του αριθμού των διαγνωστικών εξετάσεων για τον κορωνοϊό που έχουν εκτελέσει άλλες χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι ο αναφερόμενος αριθμός λοιμώξεων μπορεί να μην είναι αξιόπιστος. Το πραγματικό πεδίο εφαρμογής του προβλήματος θα είναι γνωστό μόνο μετά την ταχεία ανάπτυξη και διανομή των λειτουργικών εξεταστικών κιτ και αφότου δοθεί σαφής και συνεχής καθοδήγηση σε εκείνους που τα αναπτύσσουν.

Αυτά τα προβλήματα μπορούν και πρέπει να αντιμετωπιστούν τις προσεχείς εβδομάδες. Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να σκεφτούν τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, εάν πρόκειται να προετοιμαστούν για πανδημική ασθένεια κατά την διάρκεια της μακράς πορείας. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση καθιέρωσε πολιτειακές και τοπικές επιχορηγήσεις για να προετοιμάσει τους αξιωματικούς της επιβολής του νόμου, τους πυροσβέστες και άλλους που αντιδρούν πρώτοι σε ολόκληρη την χώρα για να αντιμετωπίσουν νέες απειλές. Οι δημόσιοι υπάλληλοι της υγείας σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της πανδημικής απειλής και είναι και οι πρώτοι που ανταποκρίνονται˙ η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει να τους αντιμετωπίζει αναλόγως, χρηματοδοτώντας και ενισχύοντας ένα σταθερό πρόγραμμα κρατικής και τοπικής ετοιμότητας για πανδημία.

Τελικά, ο καλύτερος τρόπος να προστατευθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι να σταματήσουν οι εστίες στην πηγή τους, και εκεί είναι που έρχεται η παγκόσμια απάντηση. Η ραγδαία εξάπλωση του πληθυσμού, η μαζική μετανάστευση και η αστικοποίηση καθιστούν ολόκληρο τον κόσμο ευάλωτο στις ταχέως μεταδιδόμενες, θανατηφόρες ασθένειες. Το 2014, σχεδόν 70 χώρες μαζί με διεθνείς οργανισμούς και εταιρείες του ιδιωτικού τομέα διαμόρφωσαν την Ατζέντα Παγκόσμιας Υγειονομικής Ασφάλειας (Global Health Security Agenda) με στόχο την πρόληψη και τον μετριασμό των ασθενειών σε όλο τον κόσμο. Μια διακομματική μελέτη [5] έκανε έκκληση για την πλήρη χρηματοδότηση της GHSA και για μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και επενδύσεις για την εξουδετέρωση των κρίσεων της υγείας προτού φθάσουν στις αμερικανικές ακτές, εν μέρει με την παροχή κινήτρων στις χώρες να επενδύσουν στα δικά τους συστήματα υγειονομικής περίθαλψης μέσω ενός νέου διεθνούς ταμείου για τον σκοπό αυτό. Αντί να ανταποκρίνονται σε κάθε πανδημία σαν να ήταν ένα γεγονός «μαύρου κύκνου», οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προετοιμαστούν για μια απειλή που θα είναι μαζί μας για όσο διάστημα υπάρχουν οργανισμοί στον πλανήτη.

ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ΟΧΙ ΑΠΟΨΗ

Το πρώτο θύμα σε μια κρίση είναι η λογική. Μικτά μηνύματα και σύγχυση τροφοδοτούν τον πανικό. Το αμερικανικό κοινό χρειάζεται δεδομένα από ειδικούς των οποίων η ατζέντα είναι η επιστήμη, όχι οι προκαταλήψεις. Οι ειδικοί της δημόσιας υγείας πρέπει να μπορούν να λένε ανοιχτά την σκέψη τους -χωρίς να φιμώνονται- για να προσφέρουν στην κοινότητα πολύτιμες πληροφορίες για το πώς θα παραμείνουν [οι άνθρωποι] ασφαλείς. Εάν ο αμερικανικός λαός χάσει την εμπιστοσύνη στην αλήθεια της κυβέρνησής του κατά την διάρκεια μιας κρίσης δημόσιας υγείας, η ζημιά θα επεκταθεί πέρα από κάθε κύκλο ειδήσεων. Μπορεί να κοστίσει ζωές.

Δεν έχει έρθει η ώρα για πανικό. Αλλά είναι καιρός να προετοιμαστούμε -και για να δανειστώ μια ιατρική μεταφορά, να κάνουμε την προετοιμασία και την [σωστή] αντίδραση στις πανδημικές νόσους τμήμα του DNA μας για την εθνική ασφάλεια.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2020-03-03/pandemic-disease-thre...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.lawfareblog.com/dangers-walling-america
[2] https://foreignpolicy.com/2018/09/28/the-next-pandemic-will-be-arriving-...
[3] https://www.dni.gov/files/ODNI/documents/2019-ATA-SFR---SSCI.pdf
[4] https://www.washingtonpost.com/opinions/a-program-protecting-us-from-dea...
[5] https://csis-prod.s3.amazonaws.com/s3fs-public/publication/191122_Ending...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition