Πώς να υπάρξει ηγεσία σε μια εποχή πανδημίας

Από την έναρξη της κρίσης του κορωνοϊού, αυτές οι τάσεις έχουν καθορίσει τις διεθνείς πτυχές της αντίδρασης του Trump. Στις καθημερινές του συνεντεύξεις Τύπου, σπάνια αναφέρει ότι η συγκεκριμένη δουλειά γίνεται παράλληλα με άλλες κυβερνήσεις. Δεν έχει ξεκινήσει καμία σημαντική διεθνή δράση. Και έχει αποδυναμώσει δραματικά πολλά από τα ομοσπονδιακά όργανα που θα έπρεπε κανονικά να ηγηθούν της παγκόσμιας απάντησης σε μια τέτοια κρίση: Το Υπουργείο Εξωτερικών, τον Οργανισμό των ΗΠΑ για την Διεθνή Ανάπτυξη (U.S. Agency for International Development), την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών (Federal Emergency Management Agency), την Διεύθυνση Εθνικής Ασφάλειας για την Παγκόσμια Υγειονομική Ασφάλεια και Βιοάμυνα (National Security Council Directorate for Global Health Security and Biodefense, την οποία διέλυσε πολύ άστοχα το 2018). Δεν ήταν λάθος εκ παραδρομής την περασμένη εβδομάδα όταν ο Trump ανέφερε δημοσίως το «βαθύ Υπουργείο Εξωτερικών». Θα είναι παράξενο αν τα θεσμικά όργανα της κυβέρνησης, τα οποία χλευάζει τακτικά, και τα έχει να λιμοκτονούν για κεφάλαια και ηγεσία, αποδειχθούν τόσο καταστροφικά απροετοίμαστα;

Οποιοσδήποτε άλλος πρόσφατος Αμερικανός πρόεδρος θα αντιμετώπιζε την κρίση από την αρχή με πολύ πιο επείγοντα τρόπο. Η προτεραιότητα θα ήταν φυσικά το εγχώριο μέτωπο. Αλλά και ο Ομπάμα και ο Μπους, όπως και πολλοί πρόεδροι πριν από αυτούς, θα καταλάβαιναν επίσης την ανάγκη μιας συνολικής παγκόσμιας προσπάθειας, υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους, για να αντιμετωπίσουν την απειλή μαζί.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ

Η διοίκηση Trump έχει χάσει πολύτιμο χρόνο από τον Δεκέμβριο, αλλά δεν είναι πολύ αργά για να συγκαλέσει έναν διεθνή συνασπισμό για να αρχίσει να περιορίζει την αμείλικτα αποτελεσματική παγκόσμια μόλυνση της COVID-19. Πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια τέτοια προσπάθεια; Η διοίκηση θα πρέπει να συμμετάσχει με άλλους παγκόσμιους ηγέτες για να ξεκινήσει τουλάχιστον τρεις διεθνείς προσπάθειες υψηλού επιπέδου για την αντιμετώπιση των πιο δύσκολων προκλήσεων που θέτει η πανδημία –μια προσπάθεια, η οποία θα αποτελείται από κορυφαίους ηγέτες, μια από διαμορφωτές οικονομικών πολιτικών, και μια που θα αποτελείται από Αμερικανούς και Κινέζους αξιωματούχους.

Η πρώτη θα πρέπει να είναι η ομάδα καθοδήγησης (steering group) των ηγετών του G-20 που θα επικεντρωθεί στις μελλοντικές προκλήσεις για την υγεία και την οικονομία. Ο Τραμπ, ο πρόεδρος της Κίνας Xi Jinping, ο πρωθυπουργός της Ινδίας Narendra Modi, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Shinzo Abe και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, πρέπει να αρχίσουν συναντήσεις μέσω τηλεδιάσκεψης για να συζητήσουν πώς θα αμβλύνουν τόσο τις οικονομικές όσο και τις οικονομικές επιπτώσεις. Αυτή η ομάδα ηγεσίας θα πρέπει να συνεδριάζει εβδομαδιαίως εάν είναι απαραίτητο για να εκτιμά την πρόοδο και να επιλύει τις αναπόφευκτες αντιπαραθέσεις και παρανοήσεις μιας τόσο μεγάλης παγκόσμιας επιχείρησης. [Οι ηγέτες] θα πρέπει να διορίζουν και να παρέχουν εξουσιοδότηση σε έμπιστους ανώτερους αξιωματούχους υπουργικού επιπέδου ώστε να συναντώνται καθημερινά για να εντοπίζουν τα εμπόδια της διεθνούς αντίδρασης˙ για να επιλύουν πρακτικά προβλήματα που παρεμποδίζουν τις προσπάθειες ανακούφισης˙ και για να συνεργάζονται σε μακροπρόθεσμα σχέδια που μπορούν τελικά να θέσουν ένα τέλος στην κρίση. Ο Trump μπορεί να δημιουργήσει αυτή την ομάδα σε μια πρώτη συνάντηση αυτή την εβδομάδα. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.

Η ατζέντα αυτής της ομάδας καθοδήγησης θα πρέπει να είναι ευρεία και φιλόδοξη. Το πιο επείγον ζήτημα είναι να συμφωνηθεί ότι οι εθνικοί αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας πρέπει να ανταλλάσσουν γρήγορα και αποτελεσματικά ακριβή στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των προσβεβλημένων ατόμων και εκείνων που έχουν κάνει τεστ, και το ποσοστό θνησιμότητας στις χώρες σε όλο τον κόσμο. Αυτό και μόνο θα ήταν ανεκτίμητη βοήθεια για τους ειδικούς που επιζητούν να κατανοήσουν και να μοντελοποιήσουν τον αντίκτυπο του ιού και να προβλέψουν έτσι την καμπύλη του στο μέλλον. Θα χρειαστεί να υπάρξει συμφωνία σχετικά με μια κεντρική υπηρεσία εκκαθάρισης για την ανταλλαγή αυτών των πληροφοριών, είτε αυτός είναι ο ΠΟΥ είτε άλλος οργανισμός που να μπορεί να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά.

Αυτοί οι ηγέτες πρέπει επίσης να ωθήσουν τις χώρες με μεγαλύτερη ικανότητα να συμφωνήσουν σε μια κοινή προσπάθεια μεταφοράς υλικής βοήθειας, κατάρτισης, και τεχνογνωσίας σε χώρες με ασθενέστερα συστήματα δημόσιας υγείας. Καθώς η πανδημία πιθανότατα θα παραμείνει για το μεγαλύτερο μέρος του 2020, θα είναι κρίσιμο για τις χώρες που έχουν ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό να επεκτείνουν την βοήθεια σε όσες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Αυτό είναι απίθανο να συμβεί χωρίς πίεση από κορυφαίους ηγέτες όπως ο Trump και ο Xi.

Ο Trump και ο Xi στην διάσκεψη κορυφής του G20 στην Οσάκα, στην Ιαπωνία, τον Ιούνιο του 2019. Kevin Lamarque / Reuters
----------------------------------------------------------------