Χωρίς δημοκρατία, η Κίνα δεν θα ανεβεί άλλο | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Χωρίς δημοκρατία, η Κίνα δεν θα ανεβεί άλλο

Το Πεκίνο δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με την Ουάσινγκτον αν δεν λογαριαστεί με τον λαό του

Ούτε οι ξένοι δρώντες έχουν κανέναν καλό λόγο να υποσκάψουν το ΚΚΚ, καθώς πρόκειται να επωφεληθούν από μια σταθερή και ευημερούσα Κίνα. Οι προσπάθειες να αποδυναμωθεί ή να ντροπιαστεί το κόμμα στο όνομα της υποστήριξης των δημοκρατικών αιτιών, είτε στο Χονγκ Κονγκ είτε στην ηπειρωτική Κίνα, είναι λιγότερο πιθανό να βοηθήσει παρά να παρεμποδίσει τον εκδημοκρατισμό. Τέτοιες προσπάθειες μπορεί να σηματοδοτήσουν μια ηθική υποστήριξη, ας πούμε, σε τμήματα του δημοκρατικού κινήματος στο Χονγκ Κονγκ [6], αλλά με αυτόν τον τρόπο διακινδυνεύουν να αποθαρρύνουν πολλούς Κινέζους που είναι κατά τα άλλα φιλικοί προς την Αμερική και υπέρ της δημοκρατίας, και χωρίς την υποστήριξη των οποίων η δημοκρατική μεταρρύθμιση στο Χονγκ Κονγκ είναι απίθανο να φτάσει πολύ μακριά. Ο νόμος περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Δημοκρατίας του Χονγκ Κονγκ, εάν ψηφιστεί και υπογραφεί και γίνει νόμος, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχει αυτό το αποτέλεσμα.

Μεταξύ των λεγεώνων των απλών Κινέζων, οι οποίοι αγαπούν την χώρα τους και υποστηρίζουν την δημοκρατία, η αφ’ υψηλού πίεση από ξένες δυνάμεις θα δημιουργήσει σχεδόν σίγουρα μια αμυντική παρόρμηση για να τεθεί το έθνος πάνω από την δημοκρατία. Ομοίως, η κλιμάκωση της εχθρότητας μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών είναι βέβαιο ότι θα ανακινήσει τον εθνικισμό. Δεν υπάρχει τίποτα [καλύτερο] σαν τον εθνικισμό που να τίθεται αντιμέτωπος με έναν δημοκρατικό ηγεμόνα για να αμβλύνει τα δημοκρατικά αισθήματα. Ποιου τους σκοπούς, ακριβώς, εξυπηρετεί αυτή η δυναμική;

ΜΙΑ ΑΝΑΜΕΙΚΤΗ ΕΥΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ

Η ανάγκη της Κίνας για εκδημοκρατισμό είναι θεμελιωδώς ενδογενής: Η ίδια η μεταρρύθμιση της Κίνας [7] δημιούργησε μια γενικώς δημοκρατική κοινωνία χωρίς μια συμπληρωματική δημοκρατική πολιτεία, και η αναντιστοιχία θα απαιτήσει τελικά να δημοκρατικοποιηθεί το κράτος προκειμένου να διατηρήσει τη νομιμοποίησή του.
Το πιο αποτελεσματικό επιχείρημα για την δημοκρατία πρέπει να είναι συνετό, που να καθιστά ξεκάθαρο στους κυβερνώντες και τους πολίτες της Κίνας ότι, και πώς, η δημοκρατία είναι ένα απαραίτητο και ευεργετικό μέσο για τους δικούς τους σκοπούς. Ένα τέτοιο επιχείρημα είναι πιο αποτελεσματικό από εκείνο που επιχειρεί να δείξει τι είναι ηθικά επιθυμητό για την δημοκρατία αφ’ εαυτής. Στον πραγματικό κόσμο, η δημοκρατία έχει μεγαλύτερο νόημα, για να επικαλεστούμε την γνωστή διάκριση του Immanuel Kant, ως μια υποθετική επιταγή (hypothetical imperative) αντί για μια κατηγορηματική (categorical imperative).

Η Κίνα θα μπορούσε να σκοντάψει άσχημα στο προσεχές μέλλον εάν δεν εκδημοκρατιστεί, και μπορεί να το βρει αδύνατο να εκδημοκρατιστεί επιτυχώς αν δεν ξεκινήσει την δημοκρατική προετοιμασία για τα καλά μέσα στην τρέχουσα διοίκηση. Δεν υπάρχει καμιά μαγική συνταγή για μια σημαντική κρίση νομιμοποίησης άλλη παρά το να παρατείνεται με την καταστολή η αναντιστοιχία μεταξύ μιας δημοκρατικής κοινωνίας και ενός μη δημοκρατικού πολιτικού καθεστώτος. Τα κατασταλτικά μέτρα απαιτούν μια εξαιρετικά αποφασισμένη ηγεσία, αλλά οι συνθήκες αναπαραγωγής τέτοιας ηγεσίας θα εξαφανιστούν [και, μάλιστα,] όχι πολύ αργά.

Μόνο ο εκδημοκρατισμός είναι σε θέση να καταστήσει το πολιτικό σύστημα σύμφωνο με τη νέα ισορροπία εξουσίας μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων το οποίο θα επικρατήσει κατά την εποχή της επόμενης διαδοχής ηγεσίας. Εάν η Κίνα αποτύχει να ανταποκριθεί στην έκκληση της δημοκρατίας ανάμεσα στο τώρα και το τότε, ίσως να αποτύχει και ως κράτος -ακόμα κι αν, κατ’ ευχήν, η αποτυχία δεν θα ισοδυναμεί με κατάρρευση. Η Κίνα δεν θα ανεβεί για περισσότερο χρόνο ή πιο πολύ χωρίς να εκδημοκρατιστεί σημαντικά στην διαδικασία.

Τα πρόσφατα γεγονότα [8] στο Χονγκ Κονγκ ταιριάζουν καλά σε μια τέτοια προβολή. Μια μη-δημοκρατική Κίνα έχει μεγάλη δυσκολία να ταιριάξει την αυξανόμενη δύναμή της με ηθική και πολιτική ελκυστικότητα. Για τον λόγο αυτό, ξένες δυνάμεις πιστεύουν ότι μπορούν νομίμως να προσφέρουν ηθική υποστήριξη στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του Χονγκ Κονγκ, και οι διαδηλωτές –όχι μόνο οι βίαιοι- ενθαρρύνονται να συνεχίσουν να μάχονται. Η εγχώρια ισορροπία ισχύος έχει έτσι μεταβληθεί αποφασιστικά. Επιπλέον, λόγω του ιδιαίτερου καθεστώτος του Χονγκ Κονγκ έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών, η Κίνα πρέπει να είναι προσεκτική όσον αφορά την εφαρμογή κατασταλτικών μέτρων [9], με αποτέλεσμα ακόμη και η διατήρηση της κοινωνικής σταθερότητας και της κανονικής διοίκησης στην πόλη να αποδεικνύεται μια δύσκολη πρόκληση. Η σχεδόν ανικανότητα του κινεζικού κράτους στην παρούσα κρίση δείχνει με καθόλου αβέβαιο τρόπο ότι μια μη δημοκρατική πολιτική ταυτότητα είναι η Αχίλλειος Πτέρνα μιας κατά τα άλλα ισχυρής και ανερχόμενης Κίνας.

Υπό αυτές τις περιστάσεις, η προφανής αντιπαλότητα μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών είναι εσφαλμένη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν χρειάζεται να φοβούνται την περαιτέρω ανάδυση της Κίνας ως ένα λεγόμενο αυταρχικό καπιταλιστικό κράτος. Αυτή η πρόοδος είναι απίθανη, και η Κίνα είναι πιο πιθανό να ανταγωνιστεί [10] τις Ηνωμένες Πολιτείες για παγκόσμια ηγεσία αν επιλύσει τις εσωτερικές αντιφάσεις της με τον εκδημοκρατισμό. Η Κίνα, από την πλευρά της, δεν θα πρέπει να εκλάβει την στρατηγική υποστήριξη των ΗΠΑ προς τις δημοκρατικές αιτίες ως έναν λόγο για να ματαιώσει τον εκδημοκρατισμό. Η συνεχιζόμενη καταστολή μόνο θα διαβρώσει τις ελευθερίες που βοήθησαν να καταστούν δυνατές όλες οι πρόοδοι της μεταρρυθμιστικής εποχής.