Η Κίνα χάνει την Ινδία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Κίνα χάνει την Ινδία

Μια σύγκρουση στα Ιμαλάια θα ωθήσει το Νέο Δελχί προς την Ουάσιγκτον
Περίληψη: 

Το κοινό αίσθημα στην Ινδία σχετικά με την Κίνα έχει επιδεινωθεί περαιτέρω καθώς οι λεπτομέρειες της βαρβαρότητας των δολοφονιών Ινδών στρατιωτών στην κοιλάδα Galwan εξαπλώθηκαν στα ινδικά μέσα ενημέρωσης. Εκκλήσεις για μποϊκοτάζ κινεζικών προϊόντων ακολούθησαν γρήγορα τις ειδήσεις για την σύγκρουση.

Η TANVI MADAN είναι ανώτερη συνεργάτις στο πρόγραμμα Εξωτερικής Πολιτικής στο Brookings Institution και συγγραφέας του Fateful Triangle: How China Shaped U.S.-India Relations During the Cold War [1].

Σε μια παραθαλάσσια σύνοδο κορυφής στη νότια Ινδία τον Οκτώβριο του 2019, ο Κινέζος πρόεδρος, Xi Jinping, και ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Narendra Modi, δεσμεύθηκαν να φέρουν τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών τους σε «μεγαλύτερα ύψη» [2] τον επόμενο χρόνο. Οι Ασιάτες γείτονες -που μαζί έχουν πάνω από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού- υποσχέθηκαν να εργαστούν πιο στενά το 2020, την 70η επέτειο των επίσημων δεσμών μεταξύ των δύο εθνών. Αξιωματούχοι περιέγραψαν 70 κοινές δραστηριότητες, που κυμαίνονται από εμπορικές και στρατιωτικές αντιπροσωπείες έως ακαδημαϊκές μελέτες αρχαίων πολιτιστικών δεσμών, που έχουν ως στόχο την ενίσχυση της σινο-ινδικής συνεργασίας.

26062020-1.jpg

Τελετή αποτέφρωσης Ινδού στρατιώτη που σκοτώθηκε σε σύγκρουση με την Κίνα, στη Maner, στην Ινδία, τον Ιούνιο του 2020. Reuters
-----------------------------------------------------------

Ωστόσο, αντί για βαθύτερους δεσμούς, το 2020 φώτισε τον αυξανόμενο ανταγωνισμό μεταξύ Κίνας και Ινδίας. Από τις αρχές Μαΐου, κινεζικά και ινδικά στρατεύματα αντιπαρατίθενται σε πολλά σημεία στα απομακρυσμένα, τραχιά και συχνά αμφισβητούμενα σύνορα μεταξύ των δύο εθνών. Η κατάσταση κλιμακώθηκε στις 15 Ιουνίου όταν Κινέζοι και Ινδοί στρατιώτες συγκρούστηκαν στην κοιλάδα Galwan. Τουλάχιστον 20 Ινδοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στην σύγκρουση, μαζί με έναν άγνωστο αριθμό Κινέζων στρατιωτών (η Κίνα δεν έχει ακόμη αποκαλύψει αριθμούς θυμάτων). Σύμφωνα με την ινδική κυβέρνηση, η Κίνα επέσπευσε [3] τις μάχες με το να επιδιώξει να αλλάξει το status quo στα σύνορα, αντιμετωπίζοντας ή παρεμποδίζοντας τις ινδικές περιπολίες σε έδαφος που διεκδικούν και οι δύο χώρες. Εν τω μεταξύ, Κινέζοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν [4] την Ινδία για υποκίνηση της βίαιης αντιπαράθεσης.

Η συνοριακή διαμάχη μεταξύ Κίνας και Ινδίας προκάλεσε έναν πλήρη πόλεμο το 1962 και έκτοτε αποτελεί συνεχή πηγή τριβής. Ωστόσο, η βία της προηγούμενης εβδομάδας είναι μια σοβαρή κλιμάκωση. Η αψιμαχία είχε ως αποτέλεσμα τους πρώτους θανάτους κατά μήκος των σινο-ινδικών συνόρων μετά από 45 χρόνια. Δείχνει επίσης ότι παρά τις προσπάθειες συνεργασίας του Νέου Δελχί και του Πεκίνου, η σχέση τους είναι ουσιαστικά -και ολοένα και περισσότερο- ανταγωνιστική, και που μπορεί να εξελιχθεί σε σύγκρουση. Αυτή η αιματηρή σύγκρουση στα Ιμαλάια, με άλλα λόγια, θα μπορούσε να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στην γεωπολιτική στην Ασία.

ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ

Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, η Κίνα και η Ινδία έχουν βαθύνει τις διπλωματικές τους σχέσεις. Ενίσχυσαν τους οικονομικούς τους δεσμούς˙ πραγματοποίησαν συναντήσεις στο υψηλότερο επίπεδο˙ και συμμετείχαν μαζί σε περιφερειακά ιδρύματα όπως η Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομών (ΑΙΙΒ) και πολυμερείς οργανισμούς όπως η ομαδοποίηση BRICS της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Νότιας Αφρικής. Η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας και οι κινεζικές επενδύσεις [5] στην Ινδία αυξήθηκαν από ένα αμελητέο ποσό πριν από λίγα χρόνια σε περίπου 26 δισεκατομμύρια δολάρια τρεχουσών και προγραμματισμένων επενδύσεων σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της τεχνολογίας. Τα τελευταία χρόνια είδαμε επίσης μεγαλύτερο αριθμό Ινδών να ταξιδεύουν στην Κίνα και περισσότερους Κινέζους τουρίστες να επισκέπτονται την Ινδία.

Αλλά αυτά τα σημάδια μεγαλύτερης συνεργασίας δεν μπορούν να καλύψουν τον αυξανόμενο ανταγωνισμό μεταξύ των δύο χωρών. Κατά την τελευταία δεκαετία, η μακροχρόνια διαφωνία για τα σύνορα έχει φουντώσει στα [πεδία] Depsang [6] το 2013 και στο [συνοριακό πέρασμα] Chumar [7] το 2014, με τους δύο στρατούς να συμμετέχουν επίσης σε 73 ημέρες αντιπαράθεσης στο [πεδίο] Doklam [8] το 2017. Σε κάθε περίπτωση, η Ινδία κατηγόρησε την Κίνα ότι προσπάθησε να αλλάξει μονομερώς το εδαφικό καθεστώς προωθώντας στρατεύματα και εγκαθιστώντας μόνιμη παρουσία σε θέσεις που δεν έπρεπε να καταληφθούν. Άλλα ανεπίλυτα ζητήματα συνεχίζουν να βλάπτουν την διμερή σχέση, συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας του Δαλάι Λάμα και Θιβετιανών προσφύγων στην Ινδία (κάτι που ερεθίζει την Κίνα), του ελέγχου της Κίνας στα ύδατα του ποταμού Brahmaputra (πηγή ανησυχίας για την Ινδία) και αυτού που το Νέο Δελχί βλέπει ως μια μη ισορροπημένη οικονομική σχέση.

Επιπλέον, το Νέο Δελχί αισθάνεται όλο και περισσότερο περικυκλωμένο. Όχι μόνο το Πεκίνο ενίσχυσε τους στενούς δεσμούς του με τον μακρόχρονο αντίπαλο της Ινδίας, το Πακιστάν, αλλά η Κίνα έχει επεκτείνει και την παρουσία της σε άλλες χώρες της Νότιας Ασίας, όπως το Μπαγκλαντές, το Νεπάλ και η Σρι Λάνκα, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού Ωκεανού. Από την πλευρά του, το Πεκίνο κοιτάζει λοξά την αυξανόμενη εγγύτητα της Ινδίας όχι μόνο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και προς την Αυστραλία, την Ιαπωνία και ορισμένες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Κινέζοι αξιωματούχοι ανησυχούν για την ένταξη της Ινδίας στις υπό αμερικανική ηγεσία προσπάθειες εξισορρόπησης έναντι της Κίνας.

Στο επίπεδο των παγκόσμιων θεσμών, οι Ινδοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η Κίνα επιδιώκει να σταματήσει τις φιλοδοξίες της Ινδίας στην διεθνή σκηνή, με το να αποκλείουν την συμμετοχή της σε οργανισμούς όπως η Ομάδα Πυρηνικών Προμηθευτών (Nuclear Suppliers Group) και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Η Κίνα, με την σειρά της, ανησυχεί ότι ο μεγαλύτερος ινδικός συντονισμός με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πολυμερείς θεσμούς όπως η Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (Financial Action Task Force), τα Ηνωμένα Έθνη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (World Intellectual Property Organization) θα απειλήσουν τα κινέζικα συμφέροντα.

«ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΜΠΗΣ»