Για να θεραπεύσει το διατλαντικό ρήγμα, ο Μπάιντεν πρέπει να κοιτάξει προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη

Ένα νέο αφήγημα θα απαιτήσει νέους εταίρους επιτόπου. Η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη είναι διαφορετικά μέρη από ό, τι ήταν το 2016. Πριν από τέσσερα χρόνια, η ουκρανική κοινωνία των πολιτών πίεζε για ένα τολμηρό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ώστε να ξεριζώσει την διαφθορά και να προωθήσει την αποτελεσματική διακυβέρνηση. Τώρα βλέπει ότι η ατζέντα οπισθοδρομεί εν μέσω δημόσιας αδιαφορίας, εν μέρει επειδή οι ακτιβιστές απέτυχαν να συσπειρώσουν τους απλούς Ουκρανούς στον σκοπό τους. Η μετεωρική άνοδος του λαϊκιστικού κινήματος πίσω από τον πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι κατέλαβε εξαπίνης τόσο τους ακτιβιστές της Ουκρανίας όσο και τους δημοκρατικούς συμμάχους τους. Οι ξένες κυβερνήσεις βασίστηκαν σε «εσωτερικές πληροφορίες» από την «φούσκα του Κιέβου» των χρηματοδοτούμενων από το εξωτερικό αναπτυξιακών πρωτοβουλιών. Συνεχίζουν να βασίζονται σε αυτήν την φούσκα, παρόλο που οι ιδέες της φαίνονται ολοένα και πιο μονοδιάστατες, πικρές, και εκτός επαφής. Ωστόσο, υπάρχουν νέες πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών από τον απλό λαό [5] που αναδύονται σε όλη την Ουκρανία (και σε άλλα μέρη της Ανατολικής Ευρώπης, επίσης) [6] τις οποίες οι διπλωμάτες των ΗΠΑ πρέπει να ακούσουν και να επιδιώξουν να ενισχύσουν κατά την επόμενη διοίκηση.

Δίπλα από την Ουκρανία, η Ουγγαρία και η Πολωνία είδαν τις δημοκρατίες τους να καταστρέφονται από αυταρχικών τάσεων κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια. Οι ηγέτες αυτών των χωρών υποστήριξαν θερμά τον Τραμπ. Ως αποτέλεσμα, είναι οι μόνες χώρες στην Ευρώπη όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες κατάφεραν να επεκτείνουν την επιρροή τους τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Η διοίκηση του Μπάιντεν πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτήν την επιρροή και όχι να την σπαταλήσει. Και οι δύο χώρες βρίσκονται σε έντονη αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες για παραβίαση των κανόνων ένταξης στην ΕΕ. Η Ουάσιγκτον θα πρέπει να παίξει τον «καλό μπάτσο» απέναντι στον «κακό μπάτσο» των Βρυξελλών και να ωθήσει την Βουδαπέστη και την Βαρσοβία προς την συμφιλίωση με την ΕΕ.

Ο καθορισμός μιας νέας κατεύθυνσης για τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη θα απαιτήσει να ενδιαφερθούν περισσότερο για την περιοχή όχι μόνο ο Λευκός Οίκος αλλά και το Κογκρέσο. Έχω περάσει χρόνια ενθαρρύνοντας βουλευτές, τόσο σε μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες όσο και στις Βρυξέλλες, να παρέμβουν προσωπικά για να τηρηθούν οι κανόνες του διεθνούς δικαίου σε όλη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη -είτε να εγγυηθούν το δικαίωμα για ειρηνικές συναθροίσεις είτε να επιστήσουν την προσοχή στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι προσπάθειες των βουλευτών έχουν σώσει ζωές και έχουν δημιουργήσει σημαντικά προηγούμενα. Μια παρόμοια δέσμευση από μέλη του Κογκρέσου των ΗΠΑ και από τα δυο κόμματα θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στο να καταστεί βιώσιμη μια ανανεωμένη διατλαντική εταιρική σχέση.

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

Καθώς γράφω αυτές τις γραμμές, παράλληλα κοιτάζω σε ζωντανή μετάδοση τις διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα της Γεωργίας, Τιφλίδα. Άνθρωποι εκεί διαδηλώνουν ενάντια σε νοθευμένες κοινοβουλευτικές εκλογές, και στο πλήθος υπάρχουν πολλές σημαίες της ΕΕ -που συμβολίζουν τις φιλοδοξίες των διαδηλωτών για δικαιοσύνη, κράτος δικαίου, και ισότητα σε μια χώρα που είναι έντονα αφοσιωμένη στην ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, εντοπίζω επίσης μια αμερικανική σημαία. Πριν από χρόνια, οι άνθρωποι στην δική μου πλευρά του κόσμου ως επί το πλείστον σταμάτησαν να τις φέρνουν στις φιλο-δημοκρατικές συγκεντρώσεις ως σύμβολα ελευθερίας και αυτοδιακυβέρνησης. Ωστόσο, εδώ, στον απόηχο της νίκης του Μπάιντεν, τούτο είναι ένα μικρό σημάδι ότι αυτό μπορεί να αλλάξει.

Το θέαμα μου θυμίζει ένα απόσπασμα από την επινίκια ομιλία του Μπάιντεν, στην οποία ο εκλεγμένος πρόεδρος υποσχέθηκε ότι κατά την διάρκεια της διοίκησής του οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεν θα ηγηθούν με το παράδειγμα της ισχύος μας, αλλά με την ισχύ του παραδείγματός μας». Οι Ηνωμένες Πολιτείες που είναι ποικίλες και συμπονετικές -που αγωνίζονται προς την δικαιοσύνη, αναγνωρίζουν τα λάθη τους αλλά εξακολουθούν να είναι αποφασισμένες να μάθουν και να μεγαλώσουν- είναι μια χώρα που αξίζει να μιμηθεί κανείς. Η έμπνευση μπορεί να γίνει η πιο ισχυρή διπλωματική στρατηγική των Ηνωμένων Πολιτειών. Στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, μπορεί ακόμη να προχωρήσει πολύ προς την θεραπεία του διατλαντικού ρήγματος.