Για να φιμώσει τον Ναβάλνι, ο Πούτιν θα προσπαθήσει να στρατολογήσει την Δύση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Για να φιμώσει τον Ναβάλνι, ο Πούτιν θα προσπαθήσει να στρατολογήσει την Δύση

Η Ουάσιγκτον πρέπει να προσέχει να μην πέσει στην παγίδα του Κρεμλίνου
Περίληψη: 

Για να ξεφουσκώσει την εγχώρια υποστήριξη και το διεθνές κύρος του Ναβάλνι, ο Πούτιν μπορεί να ξεκινήσει παρατεταμένες συνομιλίες με Δυτικές κυβερνήσεις σχετικά με έναν αριθμό προβλημάτων που κακοφορμίζουν, υπογραμμίζοντας στον συνομιλητή του την αποδοχή του σημερινού Κρεμλίνου ως τη μόνη νόμιμη πηγή εξουσίας στην Ρωσία.

Ο JEREMY STERN είναι εξωτερικός ανώτερος συνεργάτης στην Πρωτοβουλία Future Europe του Atlantic Council και στο παρελθόν ήταν ανώτερος σύμβουλος στην Πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στο Βερολίνο.

Ο Ρώσος ηγέτης της αντιπολίτευσης, Alexei Navalny, θα εμφανιστεί σύντομα στο δικαστήριο για μια ακρόαση που θα καθορίσει τη μοίρα του. Στο διάστημα πριν από αυτήν την ζωτική απόφαση, οι Δυτικές πρωτεύουσες προσπάθησαν να δείξουν [1] υποστήριξη προς τον Ναβάλνι και για την -κατά της διαφθοράς, υπέρ της δημοκρατίας- αιτία του. Αλλά πρέπει να προσέχουν μια παγίδα που είναι πιθανό να στήσει το Κρεμλίνο. Όπως ο Σοβιετικός ηγέτης Λεονίντ Μπρέζνιεφ πριν από αυτόν, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, θα προσπαθήσει να πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να τον βοηθήσουν να εξουδετερώσει τον πιο προβληματικό επικριτή του.

28012021-1.jpg

Διαδηλωτές της αντιπολίτευσης στη Μόσχα, τον Ιανουάριο του 2021. Anton Vaganov / Reuters
---------------------------------------------------------------

Αναμφίβολα ο Πούτιν γνωρίζει τους παραλληλισμούς μεταξύ των τρεχουσών συνθηκών του και εκείνων του Κρεμλίνου κατά την πρώτη δεκαετία υπό τον Μπρέζνιεφ. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1960, η πτώση του βιοτικού επιπέδου και της οικονομικής ανάπτυξης είχαν πλήξει τους ισχυρισμούς του σοβιετικού καθεστώτος περί αλάθητου. Η Άνοιξη της Πράγας το 1968 έδειξε ότι το Σύμφωνο της Βαρσοβίας εξαρτάτο από την βίαιη καταστολή για την επιβίωσή του. Οι πιο ενοχλητικοί από όλους, λαμπροί και παγκοσμίου φήμης αντιφρονούντες, όπως ο συγγραφέας Aleksandr Solzhenitsyn και ο πυρηνικός επιστήμονας Andrei Sakharov, ενέπνευσαν εκατομμύρια ανθρώπους με την βασισμένη σε αρχές αντίθεσή τους στην σοβιετική διακυβέρνηση. Η ισχύς του Μπρέζνιεφ φάνηκε να μειώνεται, αλλά φοβόταν ότι αν μετριάσει τις αξιώσεις του καθεστώτος στην απόλυτη εξουσία -ή θεσπίσει μια εσωτερική μεταρρύθμιση- θα ρίσκαρε να την χάσει εντελώς.

Για να σφίξει την λαβή του στην εξουσία, ο Μπρέζνιεφ στράφηκε στην διεθνή σκηνή. Υπολόγισε ότι εάν μπορούσε να κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους του να αναγνωρίσουν δημόσια τη νομιμότητα της σοβιετικής κυβέρνησης, θα μπορούσε να μειώσει την επιρροή των εύγλωττων αντιφρονούντων της. Ο Μπρέζνιεφ ήταν πρόθυμος να κάνει εξαιρετικές παραχωρήσεις για να εξασφαλίσει αυτή την διεθνή ενίσχυση. Μετά από διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον και άλλα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ για αρκετά χρόνια, ο Μπρέζνιεφ δέχτηκε [2] τη μονιμότητα των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Ευρώπη, συνήψε [3] δύο συμφωνίες ελέγχου όπλων και υπέγραψε [4] τις Συμφωνίες του Ελσίνκι το 1975, αναγνωρίζοντας «την καθολική σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών». Ως αντάλλαγμα για αυτή την χαλάρωση στις σχέσεις, γνωστή ως détente, το Δυτικό μπλοκ ελάφρυνε τις απαιτήσεις για το είδος του εσωτερικού σοβιετικού μετασχηματισμού που επεδίωκαν πρόσωπα όπως ο Σολζενίτσιν και ο Ζαχάρωφ.

Ο Πούτιν κρατά επί του παρόντος πολλά από τα ίδια χαρτιά που είχε ο Μπρέζνιεφ στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και υπάρχουν ήδη σημάδια [5] ότι θα ακολουθήσει μια παρόμοια στρατηγική. Για να ξεφουσκώσει την εγχώρια υποστήριξη και το διεθνές κύρος του Ναβάλνι, ο Πούτιν μπορεί να ξεκινήσει παρατεταμένες συνομιλίες με Δυτικές κυβερνήσεις σχετικά με έναν αριθμό προβλημάτων που κακοφορμίζουν, υπογραμμίζοντας στον συνομιλητή του την αποδοχή του σημερινού Κρεμλίνου ως τη μόνη νόμιμη πηγή εξουσίας στην Ρωσία.

Όπως οι πρόεδροι των ΗΠΑ, Richard Nixon, Gerald Ford και Jimmy Carter, ο πρόεδρος Joe Biden εισέρχεται στην προεδρία του ανυπόμονος να διευθετήσει ορισμένες προτεραιότητες ασφάλειας με τη Μόσχα, κι έτσι η διοίκησή του μπορεί να είναι δεκτική στις προσκλήσεις συνεργασίας. Υπάρχει η Συνθήκη για τους Ανοιχτούς Ουρανούς (Treaty on Open Skies), η οποία επέτρεψε [6] στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ρωσία να στέλνουν στρατιωτικές αναγνωριστικές πτήσεις η μια πάνω από το έδαφος της άλλης, έως ότου αποσύρθηκαν πρόσφατα και οι δύο χώρες˙ η New START, μια συνθήκη για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων για την οποία ο Μπάιντεν και ο Πούτιν έχουν ήδη συμφωνήσει σε πενταετή παράταση˙ η Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα (Chemical Weapons Convention), την οποία η ρωσική κυβέρνηση έχει παραβιάσει [7] χρησιμοποιώντας στρατιωτικού επιπέδου νευρικούς παράγοντες εναντίον πολιτικών αντιπάλων στο εξωτερικό˙ και, κυρίως, το ρωσικό χάκινγκ [8] των αμερικανικών ομοσπονδιακών οργανισμών στα τέλη του 2020. Μια πιο εκτεταμένη άποψη της πιθανής συνεργασίας θα μπορούσε επίσης [9] να περιλαμβάνει συνομιλίες των P5+1 με το Ιράν, εξαμερείς συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας, και ακόμη και πολυμερείς συνομιλίες για το περιβάλλον, τις οποίες ο τσάρος του κλίματος, John Kerry, ο οποίος έχει θέση στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, ίσως να καλωσορίσει με ενθουσιασμό [10]. Με τις κρίσιμες ενδιάμεσες εκλογές μόνο δύο χρόνια μακριά, ο Πούτιν μπορεί να αναρωτιέται πόσες νίκες εξωτερικής πολιτικής θα είναι διατεθειμένοι ο νέος Λευκός Οίκος και το Κογκρέσο να θυσιάσουν στον βωμό της αιτίας του Ναβάλνι.