Επανεξετάζοντας την συνολική κλιματική και περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Επανεξετάζοντας την συνολική κλιματική και περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ

Ποιες είναι οι ανάγκες και ποιες οι προσεγγίσεις*

Για να το επιτύχει αυτό, η ΕΕ χρειάζεται πραγματικά την υποστήριξη άλλων παγκόσμιων δυνάμεων -των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας και των χωρών ASEAN. Η Ευρώπη πρέπει να καταλάβει ότι η «ήπια ισχύς» της Ευρώπης από μόνη της δεν είναι αρκετή, ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει περισσότερη πίεση, το άθροισμα πολλών γεωπολιτικών δεικτών. Δεν πρόκειται για βαναυσότητα και διεθνή πίεση στο ύφος των αποικιακών χρόνων, αλλά για πολύ πιο διοχετευμένη, συντονισμένη και εστιασμένη δράση.

Η ΕΕ δεν μπορεί να καταβάλει προσπάθειες για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αφρική, ενώ η Ρωσία προσπαθεί να πουλήσει πυρηνική τεχνολογία στη Νιγηρία. Η ΕΕ δεν μπορεί να κλείσει τους σταθμούς της παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα και ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρονται από υπογεγραμμένες παγκόσμιες συμφωνίες, υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να σώσουν τα αμερικανικά ανθρακωρυχεία και την ενέργεια που παρέχουν επειδή «Πρώτα η Αμερική».

Ο ΤΕΛΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΔΕΝ ΑΛΛΑΖΕΙ. Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ, ΝΑΙ

Η ΕΕ δεν πρέπει να εγκαταλείψει τον τελικό στόχο -μιλώντας μεταφορικά, την σωτηρία από μια παγκόσμια πλημμύρα για την οποία ο Θεός δεν έχει δώσει οδηγίες για το τι πρέπει να γίνει. Ωστόσο, η ΕΕ πρέπει σίγουρα να επανεξετάσει τους τρόπους με τους οποίους αυτός πρέπει να επιτευχθεί.
Η ΕΕ πρέπει να επανεξετάσει την διπλωματική της δράση -τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών-μελών, όπου πρέπει να επιτευχθεί πολύ μεγαλύτερη συνοχή.

Η ΕΕ πρέπει να σταματήσει αμέσως την τρελή κούρσα στην οποία κυριολεκτικά αγωνίζεται μόνη της για να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα της οικονομίας της. Είναι απαραίτητο να επανεξεταστούν οι καθορισμένες προθεσμίες για τον άνθρακα, καθώς είναι απαράδεκτο να εκκαθαρίζονται οι εταιρείες ενέργειας ολόκληρων κρατών-μελών που λειτουργούν με τοπικές πηγές ενέργειας, όπως συμβαίνει με την Βουλγαρία, αλλά όχι μόνο με αυτήν.

Χρειάζεται μια νέα προσέγγιση για το κλιματικό πρόβλημα που να είναι και λογική και εμπνευσμένη και ελκυστική. Ένας από τους πιθανούς τρόπους αλλαγής από την άποψη αυτή είναι η αναζήτηση τεχνολογικών ανακαλύψεων με προσπάθειες σε πλανητικό επίπεδο.

ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ – ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΟΔΟΙ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΡΥΠΟΥΣ

Η ΕΕ θα πρέπει να αναζητήσει στρατηγικές τεχνολογικές καινοτομίες που αποτελούν πραγματική και εφαρμόσιμη εναλλακτική λύση έναντι της τρέχουσας απαράδεκτα βιαστικής και με πολλούς τρόπους διοικητικής και μηχανιστικής προσέγγισης. Οι συνομιλίες σχετικά με μια «δίκαιη μετάβαση» για τις προϋποθέσεις της απο-ανθρακοποίησης δεν είναι παρά καλές προθέσεις που δεν θα εκπληρωθούν. Τέτοιες ριζικές μεταβάσεις δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς μεγάλο αριθμό ηττημένων, και οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης το γνωρίζουν αυτό καλύτερα από όλους. Επομένως, οι διανοητικοί-επιστημονικοί, τεχνολογικοί και μηχανικοί πόροι της ηπείρου πρέπει να κινητοποιηθούν για να προσφέρουν πραγματικές τεχνολογικές εναλλακτικές λύσεις στην τρέχουσα προσέγγιση της «Πράσινης Συμφωνίας».

Είναι κρίσιμο αυτήν την στιγμή για την ΕΕ να πραγματοποιήσει μια σειρά συνεδριών brainstorming για την δημιουργία διαφόρων ιδεών για τεχνικές λύσεις που να προσφέρουν ρεαλιστικές εναλλακτικές έναντι των υπαρχόντων τρόπων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό δεν αποκλείει την καινοτομία στην χρήση παραδοσιακών καυσίμων με τρόπο πιο φιλικό προς το περιβάλλον και οικονομικά αποδοτικό.

Και δεν αφορά τις τυπικές συζητήσεις και ζυμώσεις που πραγματοποιούνται τακτικά στην ΕΕ. Μιλάμε για πραγματική ανταλλαγή ιδεών, με την συμμετοχή επιστημόνων από το «μέτωπο της επιστήμης», καινοτόμων επιχειρηματιών που θέλουν να διακινδυνεύσουν μια μεγάλη προσπάθεια για ένα άλμα υψηλής τεχνολογίας στην ενέργεια, και πολιτικούς με διορατικότητα που θα δεσμευτούν να παρέχουν θεσμική υποστήριξη για τον αναπροσανατολισμό των «πράσινων πολιτικών» της ΕΕ.

Η συζήτηση θα πρέπει να καλύπτει το πλήρες φάσμα πιθανών προσεγγίσεων -από τις δυνατότητες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το διάστημα, έως τις δυνατότητες για νέους τρόπους χρήσης ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου του χαμηλών θερμίδων λιγνίτη, με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών ή με την βελτίωση και την χρήση ήδη λειτουργικών, όπως η καύση εναιωρημάτων άνθρακα-νερού στους καυστήρες πετρελαίου των υφιστάμενων θερμικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής (Thermal Power Plants, TPPs).

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΑΠΕ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ

Λύσεις μπορούν να αναζητηθούν σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Μια τέτοια κατεύθυνση είναι η συνεχιζόμενη ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά όχι με τα μέχρι τώρα εξαιρετικά ανεπιτυχή χρηματοοικονομικά συστήματα. Για αρκετά χρόνια, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από νέες γενιές φωτοβολταϊκών είναι χαμηλότερο από το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από πυρηνικούς σταθμούς. Δηλαδή, η ανάπτυξη των ΑΠΕ δεν χρειάζεται επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις και άλλα εκτός αγοράς δώρα, αλλά καλά οργανωμένο και φιλικό προς τις επιχειρήσεις δανεισμό.

Το μεγάλο πρόβλημα με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όποιες και αν είναι, είναι ότι, με ορισμένες εξαιρέσεις (αιολικά πάρκα στην Βαλτική Θάλασσα, όπου ο άνεμος φυσά συνεχώς), δεν μπορούν να παρέχουν το λεγόμενο «βασικό φορτίο». Ταυτόχρονα, υπάρχει επί του παρόντος ένα ανώτατο όριο ισχύος που μπορεί να συνδεθεί παράλληλα με ένα ηλεκτρικό δίκτυο λόγω του απλού γεγονότος ότι υπάρχει ένα ανώτατο όριο κατανάλωσης. Εδώ είναι το βασικό τεχνολογικό ζήτημα -η στρατηγική τεχνολογική καινοτομία θα ήταν να βρεθεί ένας τρόπος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες πηγές όταν υπερβαίνεται η απαιτούμενη χωρητικότητα.